Koncept rezilijentnosti u savremenoj literaturi

The paper offers a review of literature on resilience, the term which refers to successful adaptation of the individual despite life hardships. Different approaches to conceptualizing and studying this phenomenon are critically analyzed: the approach according to which resilience is described, the approach which relates resilience to developmental outcomes, and the approach which equates resilience with the processes of neutralization of negative influences and reaching positive outcomes. Special attention is paid to the so-called integrative approach to studying resilience which reflects the efforts of the contemporary authors to encompass the achievements of different approaches. To illustrate, presented is a suggestion of transactional framework for the study of resilience which stresses its multidimensionality and includes an elaborated set of relevant constructs. The author‘s intention was to indicate to the importance of studying resilience and to conceptual and methodological obstacles for enhancing knowledge in this area.U radu je dat pregled literature o rezilijentnosti, pod kojom se generalno podrazumeva uspešna adaptacija pojedinca uprkos životnim nedaćama. Kritički su razmotreni različiti pristupi u konceptualizaciji i istraživanju ovog fenomena: pristup prema kome se rezilijentnost opisuje i meri kao kvalitet, odnosno karakteristika pojedinca i njegovog okruženja, pristup koji povezuje rezilijentnost sa razvojnim ishodima i pristup koji rezilijentnost izjednačava sa procesima neutralizacije negativnih uticaja i ostvarivanja pozitivnih ishoda. Posebna pažnja je posvećena tzv. integrativnom pristupu u proučavanju rezilijentnosti koji predstavlja odraz nastojanja savremenih autora da objedine dostignuća različitih pristupa. Ilustracije radi, prikazan je predlog transakcionog okvira za proučavanje rezilijentnosti koji naglašava njenu višedimenzionalnost i obuhvata čitav niz relevantnih konstrukata. Namera autora bila je da ukažu na značaj proučavanja fenomena rezilijentnosti, ali i na konceptualne i metodološke zapreke koje stoje na putu unapređivanja znanja u ovoj oblasti