Biohemijski mehanizmi regulacije rastenja ploda paradajza u biljkama izloženim stresu suše

The effects of partial root-zone drying (PRD) and full irrigation (FI) techniques on tomato fruit growth and cell wall peroxidase activity in tomato exocarp were investigated in growth chamber conditions. The PRD treatment was 50% of water given to FI plants applied to one half of the root system while the other half dried down, with irrigation shifted when soil water content of the dry side decreased 15% to 20%. PRD treatment reduced fresh weight while having no significant effect on fruit dry weight. The activity of peroxidase was significantly higher in PRD treated plants compared to those of FI. Differences between FI and PRD were expressed on temporal basis. In the fruits of FI treated plants peroxidase activity began to increase shortly before the phase when in­tensive fruit growth started to decline with the peak of enzyme activity of 3.3 HRPEU g-1FW. The highest increase of peroxidase activity in PRD fruits coin­cided with the ripening phase and the peak of enzyme activity (5.95 HRPEU g-1FW) was measured at the end of fruit ripening. These data potentially identified different roles of tomato exocarp cell wall peroxidase in PRD treated plants. In FI treated plants a role of peroxidase in restricting fruit growth rate was confirmed, but the increase in enzyme activity during ripening of PRD treated fruit pointed out that cell wall peroxidase may also control fruit maturation by inducing more rapid process. .U ovom radu ispitivan je efekat različitih tehnika navodnjavanja na rastenje ploda i na aktivnost peroksidaze ćelijskog zida u egzokarpu ploda paradajza. Ispitivane su tehnike delimičnog sušenja korenovog sistema (PRD) i optimalnog navodnjavanja (H) u uslovima gajenja paradajza u komori za gajenje biljaka. Pri primeni PRD tehnike supstrat u polovini korenovog sistema zalivan je sa 50% vode upotrebljene za zalivanje biljaka tretmatoom optimalnog navodnjavanja, dok je druga polovina korenovog sistema isušivana sve dok se sadržaj vode u supstratu nije spustio na 15% do 20%, kada je izvršena inverzija zalivanja. PRD tretman je izazvao samnjenje sveže mase ploda, dok je suva masa ploda ploda ostala nepromenjena. Aktivnost peroksidaze je bila značajno veća kod biljaka gajenih PRD tretmanom nego kod optimalno navodnjavanih biljaka. U egzokarpu plodova optimalno navodnjavanih biljaka aktivnost peroksidaze je rasla neposredno pre faze smanjenja intenzivnog rastenja dostižući maksimalnu vrednost od 3,3 HRPU. Kod PRD tretmana najintenzivniji porast peroksidazne aktivnosti u egzokarpu se vremenski poklapao sa fazom zrenja ploda. Maksimalna enzimska aktivnost od 5,95 HRPU je izmerena na kraju faze zrenja. Ovi podaci ukazuju na različite uloge peroksidaze ćelijskog zida u egzokarpu ploda kod PRD tretiranih biljaka. Kod optimalno navodnjavanih biljaka potvrđena je uloga peroksidaze ćelijskog zida u restrikciji rastenja plodova, a porast enzimske aktivnosti tokom faze zrenja u egzokarpu ploda PRD tretiranih biljaka ukazuje na mogućnost da peroksidaza ćelijskog zida indukujući brži proces učestvuje u kontroli sazrevanja ploda.