BOORrapporten 697

In opdracht van RET N.V. heeft het team Onderzoek en Rapportage van Archeologie Rotterdam (BOOR) op 5 en 9 maart 2020 een verkennend inventariserend veldonderzoek uitgevoerd in het plangebied RET Edo Bergsmaweg te Rotterdam, in de gelijknamige gemeente. In totaal zijn verspreid over het plangebied veertien handmatige boringen verricht. Er is geboord vanaf het maaiveld tot maximaal 7,38 m - NAP (6,00 m - mv). Voorafgaand aan het veldonderzoek is voor het gebied een bureauonderzoek gedaan. De onderzoeken zijn verricht, omdat in het plangebied grondroerende werkzaamheden in het kader van de realisatie van een busremise zullen worden uitgevoerd. Indien archeologische waarden aanwezig zijn, kunnen deze bij de werkzaamheden worden aangetast of vernietigd. Uit het bureauonderzoek, waarbij onder meer is gekeken naar de historische situatie, de bodemopbouw en de bekende archeologische waarden in de nabijheid van het plangebied, komt naar voren dat voor het gehele plangebied een zeer hoge archeologische verwachting geldt voor vindplaatsen uit het Mesolithicum en een redelijk hoge tot hoge archeologische verwachting geldt voor vindplaatsen uit het Neolithicum. Dit hangt samen met de vermoedelijke aanwezigheid van rivierduinafzettingen (Formatie van Boxtel, Laagpakket van Delwijnen) in de diepere ondergrond. Deze eolische afzettingen bevinden zich ter plaatse van het plangebied in ieder geval dieper dan 5,0 m - NAP. Voor de hierboven gelegen zoetwatergetijdenafzettingen en/of komafzettingen (Formatie van Echteld; voorheen Afzettingen van Gorkum) geldt een lage archeologische verwachting voor vindplaatsen uit de Bronstijd. Daarnaast geldt voor het gehele plangebied een lage archeologische verwachting voor vindplaatsen uit de IJzertijd, een redelijk hoge tot hoge archeologische verwachting voor vindplaatsen uit de Romeinse tijd en opnieuw een lage archeologische verwachting voor vindplaatsen uit de Middeleeuwen (tot 1373-1375) in de top van het veen (Formatie van Nieuwkoop; voorheen Hollandveen). Tot slot geldt voor het gehele plangebied een lage archeologische verwachting voor vindplaatsen van na het tweede kwart van de 15e eeuw, toen de polder Het Nieuwland van Oost IJsselmonde werd gevormd. De eventueel aanwezige archeologische waarden bevinden zich op of in de top van het overstromingsdek (Formatie van Naaldwijk, Laagpakket van Walcheren; voorheen Afzettingen van Duinkerke III). Uit het verkennend inventariserend veldonderzoek blijkt dat de diepst aangeboorde afzettingen in het plangebied bestaan uit komafzettingen van de Formatie van Echteld. De intacte top is waargenomen op een gemiddelde diepte van 5,33 m - NAP (4,19 m - mv). Hierboven bevindt zich een veenpakket van de Formatie van Nieuwkoop. De top van het veen, aangetroffen op gemiddeld 3,15 m - NAP (1,85 m - mv), is niet volledig intact aanwezig. Deze is overal aangetast als gevolg van de erosieve werking van de laatmiddeleeuwse overstromingen of door veenwinning. Sporen van de veenwinning in het gebied zijn waargenomen in boring 10. In deze boring is op 3,04 m - NAP (1,95 m - mv) de vulling van een verveningssleuf aangetroffen. Direct hierboven, of in een aantal boringen direct op het veen, is vanaf gemiddeld 3,12 m - NAP (1,98 m - mv) een dunne kleilaag aangeboord. Vermoedelijk betreft het opnieuw komafzettingen, die gerekend kunnen worden tot een jongere fase van de Formatie van Echteld (voorheen Afzettingen van Tiel). Mogelijk gaat het echter om kwelderafzettingen van de Formatie van Naaldwijk, vroege fase Laagpakket van Walcheren (voorheen vroege fase Afzettingen van Duinkerke III). De top van natuurlijke sequentie, aangetroffen op gemiddeld 2,15 m - NAP (0,94 m - mv), bestaat uit overstromingsafzettingen van de Formatie van Naaldwijk, Laagpakket van Walcheren. Het betreft het overstromingsdek dat is afgezet vanaf de periode van de overstromingen van de Riederwaard tot aan de poldervorming in 1436/1437. De top van het pakket is in een groot aantal boringen geroerd als gevolg van (sub)recente bodemingrepen. Tot slot is op de natuurlijke ondergrond, behalve in het zuidelijke deel van het plangebied, een opgebracht pakket aangetroffen met een gemiddelde dikte van 113 cm. In het plangebied zijn tijdens het verkennend inventariserend veldonderzoek geen aanwijzingen aangetroffen voor de aanwezigheid van archeologische vindplaatsen. Daarnaast is gebleken dat er geen stratigrafische niveaus met archeologische potentie (meer) aanwezig zijn binnen de maximale boordiepte. Voor zowel de klastische afzettingen onder en boven het veen, als voor het veen zelf, geldt een lage archeologische verwachting. Rivierduinafzettingen zijn binnen de maximale boordiepte van 7,38 m - NAP eveneens niet waargenomen. Of en op welke diepte eventueel rivierduinafzettingen aanwezig zijn, is tijdens onderhavig onderzoek niet duidelijk geworden. Hierdoor blijft de hogere archeologische verwachting voor vindplaatsen uit het Mesolithicum en het Neolithicum vooralsnog gehandhaafd. Concluderend kan in ieder geval gesteld worden, dat de kans zeer klein is dat bij grondroerende werkzaamheden tot 7,00 m - NAP archeologische waarden in het plangebied verstoord zullen worden. Op grond van het bureauonderzoek en het verkennend inventariserend veldonderzoek luidt het (selectie)advies voor het plangebied RET Edo Bergsmaweg te Rotterdam dat er in ieder geval bij grondroerende werkzaamheden tot 7,00 m - NAP geen voorzieningen hoeven te worden getroffen om archeologische waarden te behouden of te ontzien. Vervolgonderzoek in het kader van de Archeologische Monumentenzorg wordt tot deze diepte niet aanbevolen. Indien dieper dan 7,00 m - NAP grondroerende werkzaamheden, zoals bijvoorbeeld heiwerkzaamheden, worden gepland, dan dienen deze plannen opnieuw beoordeeld te worden