Antea Group Archeologie 2018/188

In november 2018 heeft Antea Group een archeologisch bureauonderzoek uitgevoerd ten behoeve van de aanleg van een warmteleiding in Leeuwarden-Zuid, gemeente Leeuwarden. Na afloop van dit onderzoek hebben twee tracéwijzigingen plaatsgevonden. Na de eerste tracéwijziging is in september 2019 revisie 0B opgesteld. Toen is geconcludeerd dat het nieuwe tracé geen gewijzigde impact had op eventuele archeologische waarden of verwachtingswaarden. Na de tweede tracéwijziging is de onderhavige revisie (OC) opgesteld in mei 2020. Bij deze tracéwijziging is opnieuw gekeken naar zowel het beleid aangaande de locatie van het tracé, de regelgeving als de archeologische verwachting op basis van bekende landschappelijke, bodemkundige en archeologische gegevens. Naar aanleiding van de afweging is opnieuw geconcludeerd dat de impact van het plangebied op het aspect archeologie ongewijzigd is gebleven en dat enkel ter plaatse van het meest zuidoostelijk gelegen gedeelte (hier genoemd Techum Noord) een archeologische verwachting gecombineerd met archeologische regelgeving aan de orde is. Verreweg het grootste deel van het tracé bevindt zich in een gebied waarvoor geen dubbelbestemming archeologie is opgenomen. Het gaat hier voornamelijk om de gebieden die gelegen zijn in de voormalige Middelzee en in de 20e-eeuwse uitbreidingswijken van Leeuwarden. Voor deze gebieden geldt een lage tot afwezige archeologische verwachting. Een klein gedeelte van het tracé, circa 110 m, bevind zich in een gebied met een dubbelbestemming Waarde –Archeologie 3 (hier genoemd Techum Noord). Hiervoor geldt dat voor bouwwerken waarvoor bodemingrepen nodig zijn met een oppervlakte groter dan 500 m2 en die de bodem dieper verstoren dan 0,4 m – mv een omgevingsvergunning moet worden verleend. Uitgaande van een ingreep binnen deze zone met een oppervlakte van 770 m2 wordt de vrijstellingsgrens hier overschreden. Dit gebied bevindt zich net ten noorden van het terpdorp Techum en heeft een middelhoge archeologische verwachtingswaarde. De terp is een bekend AMK-terrein (nr 8005) en betreft een terp / wierde uit de Romeinse tijd en vroege tot late middeleeuwen. In het onbebouwde afgegraven deel van de terp zijn bij eerdere archeologische onderzoeken terplagen aangetroffen. Tevens zijn hier een terpsloot uit de Romeinse tijd, een geul/greppel en kwelderlagen aangetroffen. Op historische kaarten (de atlas van Schotanus uit de 17eeeuw en de kadastrale minuut uit eerste helft 19eeeuw) is te zien dat aan de noordkant van het terpdorp Techum ten minste van de 17etot in de 19eeeuw bebouwing stond omstreeks de Lykwei (Chemin des mortes). Het is echter mogelijk dat de bewoning van het gebied nog langer teruggaat. Tevens kan het onderzoeksgebied in verbinding worden gebracht met de terp van Techum. Het onderzoeksgebied ligt weliswaar buiten de terp, maar kan nog wel onderdeel zijn geweest van de omringende activiteitenzone van de nederzetting (ijzertijd/Romeinse tijd/middeleeuwen). Conform het archeologisch beleid en regelgeving adviseren we het volledige plangebied met uitzondering van Techum Noord vrij te geven ten gunste van de voorgenomen ontwikkeling. Ten aanzien van Techum Noord hebben wij in revisie 0A en 0B geadviseerd een booronderzoek uit te voeren. Het onderzoek is inmiddels uitgevoerd en gerapporteerd. Tijdens dat onderzoek zijn er geen indicatoren aangetroffen die wijzen op de aanwezigheid van een archeologische vindplaats en is gebleken dat de bodem ter plaatse reeds ernstig verstoord is. Het nadere selectieadvies is om ook voor die zone om deze vrij te geven ten gunste van de voorgenomen ontwikkeling. Het bovenstaande betreft een selectieadvies. Het nemen van een selectiebesluit is voorbehouden aan het bevoegd gezag, in deze de gemeente Leeuwarden. Wij verzoeken het onderhavig bureauonderzoek (revisie 0C) tezamen met het rapport van het uitgevoerde veldonderzoek (d.d. 6 maart 2020) voor te leggen aan de gemeentelijk archeoloog om deze formeel te laten beoordelen en zodoende de basis te leggen voor het gemeentelijk selectiebesluit. Het is na herhaalde navraag onduidelijk gebleven of de onderhavige rapportage is voorgelegd aan het bevoegde gezag