Antea Group Archeologie 2020/109

In mei 2020 heeft Antea Group in opdracht van Rijkswaterstaat een archeologisch onderzoek uitgevoerd voor het plangebied ‘T016_11_An’ te Leende, gemeente Heeze-Leende. Het onderzoek heeft bestaan uit een archeologisch bureauonderzoek. Een bureauonderzoek is de eerste stap in de AMZ-cyclus (zie bijlage 2). Het archeologisch bureauonderzoek is uitgevoerd conform de BRL 4000, deelprotocol 4002 en de Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie (KNA), versie 4.1. MJPG Rijkswaterstaat (RWS) is voornemens een groot aantal geluidsschermen te realiseren in het hele land. Antea Group werkt in opdracht van Rijkswaterstaat (RWS) aan het “Meerjarenprogramma Geluidsanering” (MJPG). Dit is een programma van maatregelen tegen geluidoverlast van rijkswegen. Binnen het programma MJPG is Nederland opgedeeld in drie verschillende percelen. Antea Group heeft van RWS de opdracht gekregen om de geluid- en conditionerende onderzoeken voor perceel 1 uit te voeren. Tot perceel 1 behoren drie regio’s, namelijk het beheergebied van Rijkswaterstaat Noord-Nederland, Zuid-Nederland en Zee & Delta. Archeologie is één van deze conditionerende onderzoeken en wordt uitgevoerd door Antea Group. Bij aanvang ging het om meer dan 70 locaties. Door middel van een nut- en noodzaakanalyse, uitgevoerd door Antea Group, is het aantal locaties waarvoor archeologisch onderzoek noodzakelijk is, samen met onze opdrachtgever teruggebracht naar 23 concrete locaties.1Voor deze 23 locaties is in eerste instantie een archeologisch bureauonderzoek opgesteld te worden. Onderhavig rapport behandelt locatie T016_11_An, gelegen langs de Rijksweg A2 ter hoogte van de woning aan de Maarheezerweg-Noord nr. 13. Locatie T016_11_An Het plangebied is gelegen in de laagtste delen van een gradiëntzone, op een dekzandrug, nabij een beekdal. Dergelijke gradiëntzones waren in het verleden een aantrekkelijke vestigingsplaats voor jagers-verzamelaars. Ook voor boeren uit het neolithicum tot en met de vroege middeleeuwen kunnen deze gebieden interessant geweest zijn. Op basis van de historische kaarten vanaf het midden van de negentiende eeuw en de iets oudere kadastrale minuut was langs het plangebied een weg aanwezig die waarschijnlijk teruggaat op een middeleeuwse voorloper. Op de vroegste historische kaarten is in de onmiddellijke omgeving van het plangebied geen bebouwing aangeven. Derhalve zijn bewoningssporen uit de nieuwe tijd niet te verwachten. Voor de late middeleeuwen is dit niet met zekerheid uit te sluiten. Omdat er een hoge kans is op het aantreffen van archeologische resten binnen het plangebied adviseert Antea Group om binnen het plangebied een inventariserend veldonderzoek d.m.v. boringen, verkennende fase, (archeologisch onderzoek type 2, booronderzoek) uit te voeren. In voorbereiding van het booronderzoek dient, conform de SIKB-BRL 4000 (Beoordelingsrichtlijn voor archeologie) voor het protocol 4003 (inventariserend veldonderzoek), een Plan van Aanpak (PvA) opgesteld te worden, dat ter kennisgeving wordt aangereikt aan de opdrachtgever en de bevoegde overheid. Een archeologisch PvE als protocol 4001 onder de BRL 4000 is voor een verkennend booronderzoek geen verplichting. De methode – een verkennend booronderzoek bestaande uit 6 boringen per hectare of 1 boring per 50m1tracé - is er niet primair op gericht om archeologische resten aan te treffen (hiervoor is de gehanteerde boordichtheid en –intensiteit te gering), maar is wel uitermate geschikt om: 1) de aard van bodemopbouw en 2) de mate van intactheid van de oorspronkelijke bodemopbouw inclusief de archeologische sporendragende niveaus te bepalen. Specifiek bedoelen we hier de oorspronkelijke top van de C-Horizont. De te onderzoeken zones hebben een gezamenlijke lengte van circa 55 m hetgeen neer komt op een archeologisch booronderzoek voor T016_11_AN bestaande uit 2 boringen op lijn. Mocht blijken dat op basis van de boringen niet uitgesloten kan worden dat nog archeologische waarden aanwezig zijn, dan is een Programma van Eisen (PvE) noodzakelijk ten behoeve van het uitvoeren van een archeologische begeleiding (onder protocol proefsleuven) ten tijde van het plaatsen van de funderingen voor de schermen in het kader van het MJPG.) Bovenstaande is een advies; het hierop nemen van een selectiebesluit is voorbehouden aan de bevoegde overheid, in deze de gemeente Heeze-Leende. Het rapport is op 25 februari 2021 beoordeeld door het bevoegd gezag. In het recent vastgestelde ‘Verordening Fysieke Leefomgeving Heeze-Leende’ is geen vangnetregeling voor archeologie, indien het bestemmingsplan daar niet in voorziet. Hierdoor kan geen onderzoek afgedwongen worden in gebieden waar het bestemmingsplan geen plicht tot archeologisch onderzoek bevat