Słuchanie literatury w społeczeństwie medialnym

Artykuł jest poświęcony kwestii „słuchania literatury” rozpatrywanej w kontekście zjawisk kulturowych kształtujących nowoczesną audiosferę oraz praktyk słyszenia/słuchania w społeczeństwie medialnym. Autor analizuje z jednej strony skutki ekspansywności dźwięku (kakofonia medialna, tzw. dźwięk tła) i uwarunkowania percepcji słuchowej (doświadczenie akuzmatyczne, hiperestezja słuchowa), z drugiej – konsekwencje bycia w dźwięku obserwowane w wypadku literatury. Nowoczesne doświadczenie audialne pozwala sformułować główną tezę: literaturę w realiach społeczeństwa medialnego należy rozumieć w kategoriach skryptoralności jako fenomen pisma i zarazem fenomen głosu (dźwięku). Skryptoralność wiąże się przy tym i z realną obecnością głosu (realizacje głosowe w postaci głosu na żywo bądź głosu akuzmatycznego), i z obecnością jego śladu w trakcie lektury (zapośredniczone doświadczenie akuzmatyczne). Tego rodzaju ujęcie literatury prowadzi ostatecznie do próby rewizji tradycyjnego literaturoznawstwa.Hejmej explores the question of “listening to literature” in the context of cultural developments that shape the modern audiosphere as well as practices of listening/ hearing in media society. He analyses the effects of the expansiveness of sound (cacophony of media, so-called background noise) and the conditioning of aural perception (acousmatic experience, aural hyperaesthesia) as well as the effects of existing within sound as observed in the case of literature. The modern audio experience allows Hejmej to formulate a main thesis: in the realities of media society literature ought to be understood in terms of sciptorality as a phenomenon of writing and at the same time as a phenomenon of voice (sound). Here, scriptorality relates to both the real presence of voice (vocal realisations in the form of live or acousmatic voice) and to the presence of its trace in the process of reading (mediated acousmatic experience). This take on literature eventually leads Hejmej to revise traditional literary scholarship