Evrimsel kıskançlıkta cinsiyet farkları: Cinsel yönelim, cinsiyet rolleri ve ilişki deneyimlerinin etkisi

Yerlikaya, Yağmur Gözde (Dogus Author) -- 19.06.2018 tarihine kadar kullanımı yazar tarafından kısıtlanmıştır.Romantik ilişkilerde kıskançlık, oldukça ilginç bir konudur. Uzun yıllardır kadın ve erkek için kıskançlığı ortaya çıkarıcı farklı değişkenler tartışılmaktadır. Önemli iddialardan biri evrimsel bakış açısından gelir. Buna göre, kadınlar duygusal sadakatsizliği, erkekler ise cinsel sadakatsizliği daha rahatsız edici bulurlar. Çünkü kadınlar için başkasına aşık olan partner kaynaklarıyla birlikte gidecektir, ve erkekler için de başkasıyla yatan partner çocuğun kendinden olup olmadığı şüphesini arttıracaktır; ve bu riskler evrimin gerektirdiği üreme başarısını ketleyici niteliktedir. Evrimsel psikologlar bu iddiayı çok kez sınamış ve beklenen cinsiyet farkını yakalamışlardır. Ancak bu iddiaya karşı çıkan birçok başka araştırmacının da varlığı söz konusudur ki onlar çeşitli sosyal değişkenlerin kıskançlık üzerine etkili olduğunu ileri sürmektedirler. Buradan yola çıkarak bu araştırmanın amacı, Türkiye'de kıskançlık üzerine cinsiyet farklarını sınamanın yanında, bu farka etkisi olabilecek cinsel yönelim, ilişki durumu, ilişki deneyimi, aldatma ve aldatılma deneyimi, cinsiyet rolleri gibi başka değişkenleri de incelemektir. Araştırmanın örneklemi 213 heteroseksüel erkek, 296 heteroseksüel kadın, 50 homoseksüel erkek, 31 homoseksüel kadın ve diğer 40 kişiden (örn. biseksüel, aseksüel) oluşmaktadır. Katılımcıların yaş ortalaması 27.33'tür. Araştırmanın soru anketi hipotetik sadakatsizlik ölçeği, Bem Cinsiyet Rolleri Envanteri (BSRI), Toplumsal Cinsiyet Rolleri Envanteri (GRAS) ve çeşitli demografik bilgileri sorgulayan giriş kısmından oluşmaktadır. Anket çoğunlukla internet üzerinden doldurulmuştur. Sonuçlarda, kadınların %89.6'sının duygusal sadakatsizlikten rahatsız olduğu; erkeklerinse iki sadakatsizlik türünden hemen hemen eşit derecede rahatsız olduğu gözlenmiştir. Homoseksüel erkekler, heteroseksüel erkeklerden anlamlı şekilde daha fazla duygusal sadakatsizlikten rahatsızlık duymuşlardır. İlişki durumu, aldatılma deneyimi gibi incelenen diğer değişkenler ise, sadakatsizlik seçimleri üzerinde çok fazla bir etki yaratmamıştır. Sonuç olarak bulgular, ne evrimsel ne de sosyal açıklamaları koşulsuz derecede destekler nitelikte değildir. Detaylar tartışma bölümünde sunulmuştur.Jealousy is one of the most interesting issues when it comes to romantic relationships. Many arguments which suggest some fundamental differences among men and women about romantic jealousy exist. The most ambitious prediction about sex differences in jealousy comes from an evolutionary perspective. Accordingly, men are more upset over a mate's sexual infidelity, because men face the risk of unwittingly investing in genetically unrelated offspring in this case. Women, on the other hand, are more upset over a mate's emotional infidelity, because women face the risk of men going away with his resources in this case (Buss et al., 1992). These threats are loss for reproductive fitness; therefore jealousy has evolved as sex-specific. From this point of view, evolutionary psychologists found the predicted sex differences using empirical methods (e.g. Sagarin, 2012b). Yet this prediction has not been supported by every researcher (e.g. Harris, 2003a), and some of them suggested alternative social factors which could influence sex differences in jealousy. The aim of the present study was to explore how the predicted sex differences in jealousy would emerge in Turkey and also, to investigate the possible effects of several variables such as sexual orientation, relationship status, relationship experience, previous infidelity experience, being unfaithful, gender roles and perspectives on sex differences in jealousy. The sample of the study consisted of 213 heterosexual men, 296 heterosexual women, 50 homosexual men, 31 homosexual women, and 40 others (e.g. bisexuals, asexuals, etc.) with an average age of 27.33. Participants completed a set of questionnaires including the questionnaire which comprises hypothetical infidelity dilemma (Buss et al., 1992), Bem Sex Role Inventory, Gender Roles Attitudes Scale and various related demographic questions. According to the results, 89.6% of women reported greater distress over their partner's emotional infidelity predominantly; whereas men were almost equally distressed by the two types of infidelity. Gay men were more distressed over emotional infidelity compared to heterosexual men. On the other hand, other variables (e.g. relationship status, infidelity experience, gender roles) generally did not moderate the decisions of infidelity type. The results are discussed in relation to the evolutionary hypothesis and the alternative social perspectives