Changes in economic structure and range of resource reallocation in Poland in early transformation period: general remarks

Wątek efektywnościowy w polskiej transformacji, jak bez wątpienia daje się zauważyć, często znikał z pola widzenia w kontekście mocno eksponowanych innych zagadnień. Podobnie jak cały aspekt ekonomiczny – dość często znajdował on się w cieniu politycznego. Celem tego opracowania, w związku z powyższym, stało się dążenie do zaprezentowania, ogólnego zarysu sposobu kształtowania zmian struktury efektywnościowej gospodarki Polski w pierwszej dekadzie transformacji systemowej i w momencie integrowania się z UE – z odpowiednią ich oceną i ze wskazywaniem także możliwych do wystąpienia w przyszłości następstw tych wówczas już zrealizowanych zmian. Tym samym autorzy także dążyli, aby Czytelnik sam mógł wyciągnąć odpowiednie wnioski z istniejącego w tym (teoretycznym i praktycznym) względzie stanu badanej sprawyThe question of efficiency of the Polish transformation, as can undoubtedly be observed, has often escaped the attention of researchers, overshadowed by other, more publicised issues. Just as the entire economic aspect, it remained of secondary importance to politicians. Therefore, the purpose of this study is an attempt to present an overview of the changes in the efficiency structure of the Polish economy in the first decade of the transformation period and at the moment of integration with the European Union, accompanied by their proper evaluation and possible future consequences of the already implemented changes. The authors leave it to the reader to draw appropriate conclusions from the current state of affairs, in both practical and theoretical respects.Aleksander Prokopiuk – Wyższa Szkoła Ekonomiczna w BiałymstokuAleksander Maksimczuk – Uniwersytet w Białymstoku, Wydział Ekonomii i Zarządzania, Katedra Ekonomii PolitycznejBadania koniunktury, koniunktura w przemyśle, budownictwie i handlu, GUS, Warszawa 2001.Bartosik K., Udział czynnika pracy w handlu zagranicznym Polski, „Gospodarka Narodowa” 2002, nr 5-6.Baruk J., Dylematy rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw, „Gospodarka Narodowa” 2002, nr 3.Belka M., Pietrewicz L., Przedsiębiorstwa w okresie dekoniunktury (wyniki II etapu badań), Polska Akademia Nauk, Instytut Nauk Ekonomicznych, Warszawa 2000.Budzowski K., Ekonomika handlu zagranicznego, Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości, Kraków 1999.Buton K. J., New Approaches to the Regulation of Industry, “The Royal of Scotland Review”, December 1985.Czaczkowski A., Uwarukowania rozwoju MŚP w Polsce, „Optimum. Studia Ekonomiczne” 2001, nr 1.Czarniewski S., Potencjał produkcyjny a konkurencyjność polskiego rolnictwa, „Optimum. Studia Ekonomiczne” 1999, nr 4.Czekaj J., Woś M., Żarnowski J., Efektywność giełdowego rynku akcji w Polsce, PWN, Warszawa 2001.Dubisz J., Periodyzacja rozwoju polskiego rynku kapitałowego, „Gospodarka Narodowa” 2000, nr 4.Dudała R., Szansa na inwestycje, „Nowy Przemysł” 2003, nr 10.Durka B., Inwestycje zagraniczne w Polsce. Raport roczny, IKiCHZ, Warszawa 2001.Dusza M., Problemy polskiego rynku kapitałowego, „Bank i Kredyt” 2001, nr 3.Edukacja dla pracy. Raport o Rozwoju Społecznym Polska 2007, UNDP, Warszawa 2007.Felbur Z., Tober J., Zmiany strukturalne produkcji a postęp efektywności gospodarowania, „Gospodarka Planowa” 1980, nr 2.Gajęcki R., Strategia rozwoju przemysłu. Prognozowanie zmian strukturalnych, PWN, Warszawa 1990.Garlińska G., Nie stracić szansy, „Nowe Życie Gospodarcze” 2002, nr 18.Gruszewska E., Instytucje a proces tworzenia kapitału w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2013.Grzybowska A., Innowacyjność przedsiębiorstw w Polsce, [w:] Przesłanki konsolidacji sektora B + R, K. Meredyk, A. Wildowicz-Giegiel (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2012.Jagas J., Metody zwiększania produktywności i konkurencyjności w warunkach integracji Polski z UE, Uniwersytet Opolski, Opole 1997.Jaworska M., Skowrońska A., Zmiany strukturalne w przemyśle polskim w okresie transformacji systemowej, Akademia Ekonomiczna im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław 2001.Kaliński J., Historia gospodarcza Polski 1989-2004, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2009.Kaliński J., Transformacja gospodarki polskiej w latach 1989-2004, Szkoła Główna Handlowa. Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2009.Kaliński J., Zmiana roli sektora publicznego w gospodarce polskiej w latach 1990-2006, [w:] Sektor publiczny we współczesnej gospodarce, R. Przygodzka (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2008.Karaszewski W., Wiśniewski J., Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Polsce: ich skala, struktura i wpływ na procesy rozwojowe, „Ekonomista” 2000, nr 4.Karpiński A., Paradysz S., Ziemiecki J., Zmiany struktury gospodarki w Polsce do roku 2010: Polska na tle Unii Europejskiej, „Elipsa”, Warszawa 1998.Karpiński A., Restrukturyzacja gospodarki w Polsce i na świecie, PWE, Warszawa 1986.Konkurencyjność gospodarki polskiej a rola państwa przed akcesją do UE, H. Podedworny, J. Grabowiecki, H. Wnorowski (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2000.Konkurencyjność polskiej gospodarki: analiza wybranych czynników ekonomicznych, Rządowe Centrum Studiów Strategicznych, Warszawa 2002.Korzyści i koszty członkostwa Polski w Unii Europejskiej, J. Kotyński (red.), t. 2, Instytut Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego, Warszawa 2000.Kozłowska M., Znaczenie kapitału zagranicznego dla wzrostu i rozwoju gospodarczego – wnioski dla Polski, [w:] Zagadnienia społeczne i rola kapitału we współczesnej gospodarce, U. Zagóra-Jonszta (red.), Akademia Ekonomiczna Wydawnictwo Uczelniane, Katowice 2001.Leibenstein H., Poza schematem homo oeconomicus. Nowe podstawy mikroekonomii, PWN, Warszawa 1988.Maciejewski M., Bezpośrednie inwestycje zagraniczne i ich wpływ na wymianę międzynarodową, Zeszyt Naukowy, nr 556, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków 2001.Maksimczuk A., Effektiwnost choziajstwowanija w ekonomiczeskich systemach, Wydawnictwo IWC „Minfina”, Mińsk 2010.Maksimczuk A., Granice państwowe, relacje z sąsiedztwem gospodarczym i wschodnie pogranicze Polski w dobie transformacji, integracji i globalizacji, t. 1 i 2, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2013.Maksimczuk A., Mechanizm zawisimosti: sobstwiennost, konkurencja i effektiw nost choziajstwowanija, Wydawnictwo „Ekoperspektywa”, Mińsk 1998.Maksimczuk A., Mieżdusiektornyje srownienija urowniej effektiwności w siel skom choziajstwie Polszi, Wydawnictwo „Ekoperspektywa”, Mińsk 2000.Maksimczuk A., Transformacja systemowa a problemy efektywności, Wydawnictwo „Ekoperspektywa”, Mińsk 1999.Maksimczuk A., Ustrojowe uwarunkowania efektywności gospodarowania, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 1998.Marciniak S., Zmiany struktury kapitału w Polsce a integracja z UE, Warszawa 1999.Meredyk K., Wzrost gospodarki rolnej, Dział Wydawnictw Filii Uniwersytetu Warszawskiego, Białystok 1995.Międzynarodowy podział pracy – integracja europejska – restrukturyzacja (tendencje i doświadczenia), L. Olszewski (red.), Wrocław 2001.Nauka i technika w 1999 roku. Informacje i opracowania statystyczne, GUS, Warszawa 2001.Osiński J., Polska w przededniu członkostwa w Unii Europejskiej. Nadzieje i obawy, Szkoła Główna Handlowa. Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2002.Pajda R., Wybrane uwarunkowania działalności ekonomicznej, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, Kraków 2000.Panasiewicz Z., Strahl D., Długookresowe wzorce transformacji strukturalnej dla Polski. Międzynarodowe studia porównawcze, IRiSS, Warszawa 1997.Piasecki B. et al., Warunki prowadzenia działalności gospodarczej przez MSP w Polsce i krajach Unii Europejskiej, Polska Fundacja Promocji i Rozwoju Małych i Średnich Przedsiębiorstw, Warszawa 1998.Piekarec T., Rot P., Wojnicka E., Sektor przedsiębiorstw wysokiej technologii w Polsce, IBnGR, Gdańsk 2000.Pilarska Cz., Ekonomiczne efekty działalności bezpośrednich inwestorów zagranicznych w Polsce, Zeszyt Naukowy, nr 585, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków 2001.Poczta W., Sytuacja ekonomiczna polskich gospodarstw rolnych w aspekcie integracji z Unią Europejską, „Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu” 2001, t. 3, z. 5.Produktywność – rozwój społeczno-gospodarczy, J. Jagas (red.), Uniwersytet Opolski, Opole 1997.Przybylska K., Czynniki determinujące przypływ zagranicznych inwestycji bezpośrednich do Polski, „Ekonomista” 1998, nr 2-3.Przybylska K., Determinanty zagranicznych inwestycji bezpośrednich w teorii ekonomicznej. Ewolucyjna weryfikacja czynników lokalizacji zagranicznych inwestycji bezpośrednich w Czechach, Polsce i na Węgrzech, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków 2001.Przybylska K., Zagraniczne inwestycje bezpośrednie jako podstawowa forma ekspansji gospodarczej transnarodowych korporacji, Zeszyt Naukowy, nr 585, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków 2001.Rachman P., Nadzieje i zagrożenia, „Nowe Życie Gospodarcze” 2004, nr 2.Rapacki R., Możliwości przyspieszenia wzrostu gospodarczego w Polsce, „Ekonomista” 2002, nr 4.Raport o stanie nauki i techniki w Polsce, GUS, Departament Produkcji i Usług, Warszawa 2000.Rembisz W., Efektywność i intensywność wzrostu produkcji w rolnictwie, Monografie i Opracowania, nr 185, Szkoła Główna Planowania i Statystyki w Warszawie, Warszawa 1986.Samozatrudnienie. Analiza wyników badań, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa 2004.Shelton J. P., Allocative Efficency vs. X-Efficency, “American Economic Review” 1967.Skowronek-Mielczarek A., Źródła zewnętrznego finansowania małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce, Szkoła Główna Handlowa. Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2002.Sosnowska B., Zmiany poziomu i struktury wykształcenia ludności wiejskiej w okresie przemian ustrojowych gospodarki polskiej, „Rynek Pracy” 2002, nr 1-2.Strategia rozwoju Polski do roku 2020. Synteza, Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus” przy Prezydium PAN, „Elipsa”, Warszawa 2000.Systemy gospodarcze i ich ewolucja. Dokąd zmierza Polska?, S. Swadźba (red.), Wydawnictwo Uczelniane Akademii Ekonomicznej, Katowice 2001.Teoretyczne i praktyczne aspekty funkcjonowania gospodarki, T. Bernat (red.), Wydawnictwo „Print Group”, Szczecin 2009.Tomaszewicz Ł., Świerczewska I., Czynniki wzrostu efektywności polskiej gospodarki, „Optimum. Studia Ekonomiczne” 2011, nr 2(50).Wietrzyk-Szczepkowska K., Struktura polskiej gospodarki w okresie transformacji, „Nowe Życie Gospodarcze” 2003, nr 7.Wilkin J., Transformacja rolnictwa – inna perspektywa, [w:] Studia nad reformowaną gospodarką. Aspekty instytucjonalne, M. Okólski, U. Sztanderska (red.), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996.Woś A., Przestrzeń ekonomiczna rolnictwa, Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, Warszawa 2002.W trosce o pracę. Raport o rozwoju społecznym Polska 2004, CASE UNDP, Warszawa 2004.Wysokińska Z., Konkurencyjność w międzynarodowym i globalnym handlu technologiami, PWN, Warszawa – Łódź 2001.Wzrost gospodarczy w Polsce. Perspektywa średniookresowa, J. Lipiński, W. M. Orłowski (red.), „Bellona”, Warszawa 2001.Zachowania rynkowe gospodarstw domowych i przedsiębiorstw w okresie transformacji systemowej w Polsce, D. Kopycińska (red.), Wydawnictwo „Print Group”, Szczecin 2006.Zielińska-Głębocka A., Analiza strukturalna konkurencyjności polskiego przemysłu w latach dziewięćdziesiątych, [w:] Międzynarodowy podział pracy – integracja europejska – restrukturyzacja (tendencje i doświadczenia), L. Olszewski (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2001.Żukrowska K., Liberalizacja przepływu kapitału, [w:] Transformacja systemowa w Polsce, K. Żukrowska (red.), Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej, Warszawa 2010.10712