Okul Öncesi Çocuklarının Çevre Kirliliği Algısının İncelenmesi

Araştırmanın amacı, okul öncesi dönem çocuklarının çevre kirliliği algılarının resimleri üzerinden incelenerek ortaya konulmasıdır. Araştırmada, nitel veri toplama yöntemlerinden biri olan sanat temelli araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmaya, bir anaokulunun 5 yaş grubundan 17 çocuk katılmıştır. Veriler, çocuklardan alınan resim ve yarı-yapılandırılmış görüşme yoluyla toplanmıştır. Verilerin analizinde göstergebilimsel yöntem kullanılarak çocukların çevre kirliliği algıları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Araştırmacılar tarafından resimler tek tek incelenerek her bir gösterge belirlenmiş, belirlenen her göstergenin karşılığında ise gösterilenler kodlanmıştır. Araştırmanın sonucunda, çocukların çevre kirliliğine yönelik çizdikleri resimlerde nesne, insan, araç, mekan, sembol, hayvan, besin maddesi, durum göstergelerini kullandıkları görülmektedir. Bu göstergelerin gösterenleri genellikle çöp kutuları, geri dönüşüm kutuları, besin artıkları, şişeler, çocuk, insan, adam ve kadından oluşmaktadır. Mekan olarak dış mekanlar ağırlıktayken; besin maddeleri olarak da paketli yiyecekler, sebze ve meyve gösterenleri kullanılmıştır. Gösterilenler ise çevreyi kirleten, çevreyi temizleyen, çevre dostu, çevreden etkilenen, iş birliği/yardımlaşma/çevreye duyarlılık ve çevre bilinci olmayan konularından oluşmaktadır. Çocukların 1’i su kirliliğine yönelik çizimler yaparken; 15’i karadaki kirlilik üzerine çizimler yapmıştır. Bir çocuk ise resminde hem su hem de kara kirliliğini ele almıştır. Ayrıca, hava kirliliğine yönelik çizimlere rastlanılmamıştır. Çevre kirliliği çoğunlukla plastik, ambalaj paketleri, kâğıtlar, cam atıklar, metal atıklar, çöp kutuları, geri dönüşüm kutuları, besin maddeleri üzerinden göstermişlerdir. Resimlerde genel olarak temizlik mutluluk olarak ifade edilirken; kirlilik üzgünlük olarak belirtilmişti