Oudewater, St. Jansstraat (gemeente Oudewater)

In opdracht van ProRail bv heeft ADC ArcheoProjecten een Archeologische Begeleiding uitgevoerd ten behoeve van de archeologische monumentenzorg en het behoud van waardevolle archeologische vindplaatsen die verstoord zullen worden bij de aanleg van de spoorlijn tussen Lelystad en Zwolle (de “Hanzelijn”) op de locatie ‘Het Oenen’ in de gemeente Kampen. Het onderzoeksgebied ligt in het westen van tracédeel Oude Land, vrijwel tegen de zuidelijke bebouwing van Kampen aan en het heeft een oppervlakte van 2200 m2 De Archeologische Begeleiding behelsde het toezicht houden op het uitgraven van fundamenten van het voormalige huis en de bijgebouwen en het aanleggen van een aantal proefsleuven. De werkzaamheden voor het uitgraven van de fundamenten bleken echter al zover gevorderd dat begeleiding hiervan geen zin meer had. Er zijn in totaal zes putten aangelegd.De basis van het profiel bestaat uit dekzand, dat hier een lokale verhoging of kop vormt. Hierin waren geen bodemhorizonten zichtbaar, hetgeen er op wijst dat de top van het oorspronkelijke dekzandoppervlak is verdwenen. Op het dekzand ligt een laag plaggen (s2100). Deze plaggen bestaan uit hetzelfde zand, maar dan verrijkt met humus, en er komen baksteenfragmenten in voor. Deze plaggenlaag vormt de basis van een terp die vermoedelijk (vanwege het puin en dee schaarse vondsten) iets vóór het einde van de 17e eeuw of het begin van de 18e eeuw is aangelegd. De uiteindelijke terp had in het centrale deel een dikte van ruim een meter. Daarboven zijn meerdere “egalisatielagen” met een dikte van 10 - 40 cm, en baksteenpuin en plastic vastgesteld. Tijdens de begeleiding zijn sporen, waaronder paalkuilen, kuilen en waterputten, aangetroffen. Enige paalkuilen in het dekzand onder de plaggen kunnen uit de Late Middeleeuwen (op grond van een kogelpotscherf) dateren. Het is waarschijnlijk dat de zuidelijke waterput met turfmantel en halve bakstenen ouder is dan de noordelijker gelegen, waterdragende waterput. De zuidelijke de waterput kan, op basis van het aangetroffen zalfpotje, uit het begin van de 18e eeuw dateren. De ste iets noordelijker gelegen waterput dateert uit de vroege 20e eeuw. Deze datering is op basis van een industrieelwit aardewerkfragment. De kans is groot dat de waterput bij de bebouwing hoort die op de kaart uit 1900 te zien is. Door het beperkte vondstmateriaal konden alleen de vragen worden beantwoord die direct betrekking hadden op de terp