Plangebied Grote Kerk in Vlijmen, gemeente Heusden; een archeologische begeleiding met doorstart naar opgraving.

In opdracht van de gemeente Heusden heeft RAAP een archeologische begeleiding uitgevoerd in het plangebied Grote Kerk in Vlijmen, gemeente Heusden. Het plangebied was erg klein (11 m²) en betrof het begeleiden van graafwerkzaamheden ten behoeve van de bouw van een vuilcontainer. Het doel van dit onderzoek was het verkrijgen van inzicht in de archeologische resten die in het plangebied aanwezig zijn en fysieke kwaliteit daarvan. Middels het bureauonderzoek zijn gegevens verzameld over de landschappelijke en archeologische context van het plangebied, op basis waarvan een archeologische verwachting is opgesteld. Uit het bureauonderzoek is gebleken dat het plangebied landschappelijk gezien in het dekzandgebied ligt en dat een antropogeen ophogingspakket aanwezig is. In en in de directe omgeving van het plangebied zijn geen archeologische vindplaatsen bekend, maar de ligging pal aan de Grote Kerk, die teruggaat tot de Middeleeuwen, wijst erop dat het plangebied een hoge archeologische potentie heeft. Historisch gezien was het plangebied in gebruik als kerkhof, hoewel direct ten noorden van het plangebied in of rond 1901 twee gemeentewoningen werden gebouwd. Tijdens de begeleiding zijn diverse archeologische resten aangetroffen. De oudste resten bestaan uit enkele (paal)kuilen en greppels uit de 12e/13e tot 15e eeuw. De aanwezigheid van de (paal)kuilen zou erop kunnen wijzen dat in de 12/13e eeuw de Grote Kerk nog niet bestond, en dat dit terrein deel uitmaakte van de nederzetting Vlijmen. Het kan niet worden uitgesloten dat de jongste greppel wellicht de begrenzing van het kerkhof van de Grote Kerk vormde. De jongere resten bestaan uit twee inhumatiegraven, die vermoedelijk uit of na de 16e eeuw dateren. Het gaat om een kind van ongeveer acht en een vrouw van 41 tot 58 jaar oud. Onderhavig onderzoek is zeer kleinschalig waardoor synthetiserende vragen niet kunnen worden beantwoord. Toch heeft het onderzoek de potentie van dit deel van Vlijmen duidelijk aangetoond. De resten uit archeologische context zijn onderzocht en uitgewerkt. Daarmee heeft de gemeente aan haar verplichtingen ten aanzien van archeologie voldaan. Derhalve wordt geen verder onderzoek aanbevolen. Wel wordt opgemerkt dat het menselijk botmateriaal uit de grote knekelkuil in aanmerking zou kunnen komen voor studiedoeleinden. In algemene zin wordt met betrekking tot het menselijk botmateriaal voorgesteld om alle materiaal aan de gemeente Heusden te overhandigen, zodat het (na eventuele studie) kan worden herbegraven - al dan niet op het kerkhof van de Grote Kerk in Vlijmen. Op basis van de bevindingen van dit onderzoek neemt de gemeente een selectiebesluit