Loppersum, Hogestraat 12 - 14 (gemeente Loppersum): Een bureauonderzoek (BO)

Het plangebied ligt in de archeoregio Fries-Gronings kleigebied. De oudste wierden in de omgeving van het onderzoeksgebied bevinden zich op de kwelderrug die van Ten Post naar Loppersum en Eenum loopt. Op de geomorfologische kaart is te zien dat het plangebied is gelegen op een wierde (code Jf. TERP). De wierde zelf is opgeworpen op een kwelderwal (3K31). Volgens de Bodemkaart van Nederland ligt het plangebied in een bebouwde zone. In de omgeving van het plangebied komen kalkarme poldervaaggronden met lichte zavel voor (code Mn15C). Deze gronden rond het plangebied vallen onder grondwatertrap Vb. Het plangebied bevindt zich in AMK-terrein 7016. Het betreft een terrein van hoge archeologische waarde, de wierde van Loppersum. Het terrein is gedateerd in de IJzertijd – Nieuwe tijd. Uit archeologische onderzoeken uit de omgeving komt naar voren dat binnen de begrenzingen van de wierde van Loppersum, zoals deze op de beleidskaart van de gemeente staan aangegeven, zonder uitzondering de wierdelagen in de ondergrond worden aangetroffen. Deze bestaan uit kleilagen met daarin puin, botresten, fosfaatvlekken en aardewerk. De dikte van het wierdepakket varieert in de omgeving van het plangebied tussen 65 en 225 cm. De lagen bevinden zich direct onder de bouwvoor en liggen op kwelderafzettingen. Het plangebied ligt in de Historische kern van Loppersum. Loppersum ontwikkelde zich in de loop van de Middeleeuwen tot handelsterp. Op de oudste beschikbare kaart, uit 1730, staat al bebouwing aan de Hogestraat weergegeven. Het plangebied blijft in gebruik als huis met erf tot op heden. Op basis van het bureauonderzoek geldt binnen het plangebied een hoge archeologische verwachting voor aanwezige ophogingslagen die behoren tot de wierde van Loppersum. De wierdelagen worden direct onder de bouwvoor verwacht en hebben een nog onbekende dikte. In de wierdelagen kunnen resten worden aangetroffen vanaf de IJzertijd tot en met de Nieuwe Tijd. Archeologische resten uit de perioden Paleolithicum t/m Neolithicum kunnen voorkomen in de intacte top van pleistocene dekzandafzettingen. Deze ligt echter te diep in de ondergrond om verstoord te kunnen worden. Voor het aantreffen van archeologische resten uit de Bronstijd geldt een lage verwachting, vooralsnog zijn er geen resten uit deze periode in het Groningse kustgebied bekend. Bewoningssporen uit de IJzertijd en Romeinse tijd kunnen zijn afgedekt door jongere kwelderafzettingen, aangezien het gebied in ieder geval tot aan de middeleeuwse bedijkingen regelmatig overstroomde. De resten bevinden zich dan op grotere diepte beneden maaiveld. In de Vroege Middeleeuwen groeit Loppersum uit tot een handelswierde. In 1730 is het plangebied reeds bebouwd. De kans dat resten van de bewoning uit de Nieuwe Tijd nog in het plangebied aanwezig zijn, is dan ook groot. Het kan daarbij gaan om funderingen, erfafscheidingen, waterputten, beerputten en afvallagen. Deze bebouwing kan eventuele jongere archeologische resten verstoord hebben. Ook zal een deel van de resten van de Nieuwetijdse bebouwing bij de bouw van latere bebouwing zijn verwijderd. De bestaande bebouwing beslaat het overgrote deel van het plangebied. De fundering van deze gebouwen zal de bodem tot ca 1 m beneden maaiveld hebben verstoord. Uit in de omgeving uitgevoerd archeologisch onderzoek blijkt dat ook onder deze diepte nog wierdelagen intact aanwezig kunnen zijn. De algemene hoge archeologische verwachting zoals weergegeven op de beleidskaart van de gemeente Loppersum kan op basis van het bureauonderzoek naar een hoge verwachting worden bijgesteld voor de periode IJzertijd – Nieuwe Tijd