Archeologisch bureauonderzoek Verlengde Hoogeveense Vaart 80 te Zwinderen, gemeente Coevorden (DR) Laagland Archeologie Rapport 380

Laagland Archeologie heeft in december 2019 een Archeologisch bureauonderzoek uitgevoerd aan de Verlengde Hoogeveense Vaart 80 te Zwinderen. Het onderzoek vond plaats in verband met de ruimtelijke procedure rondom de geplande bouw van een aardappelloods. Het bureauonderzoek had tot doel een archeologisch verwachtingsmodel op te stellen. Centraal staat daarbij de vraag of en zo ja welke archeologische resten (complextype, datering, diepteligging en gaafheid) in het plangebied kunnen worden verwacht. Hiertoe zijn landschappelijke, archeologische en historische bronnen geraadpleegd. Op basis van het bureauonderzoek ligt het plangebied grotendeels in het beekdal, maar heeft een vrij goede waterhuishouding omdat het in een hoger deel van het beekdal ligt. Het plangebied ligt op de beekdalhelling. Waarschijnlijk heeft de sedimentatie en veengroei daar niet direct plaatsgehad gedurende het Holoceen, maar was het terrein daar vrij droog. Het van nature aanwezige bodemtype is een veldpodzolgrond bestaande uit sterk lemig, zeer fijn zand op keileem. In de omgeving van het plangebied zijn archeologische resten uit het Paleolithicum tot Late Middeleeuwen bekend. Resten uit deze periode kunnen ook in het plangebied worden verwacht. Eventuele resten bestaan uit vuursteenstrooiingen (voornamelijk Neolithicum, in mindere mate Bronstijd en IJzertijd). Daarnaast kan (gefragmenteerd) aardewerk worden verwacht, evenals houtskool, verbrande huttenleem en natuursteen. Vanaf ongeveer de 17e eeuw is ook baksteen te verwachten (rurale gebieden). Deze vondstcategorieën bevinden zich aan of in het pleistocene zand, direct onder een bouwvoor. Daarnaast kunnen grondsporen worden verwacht, waarbij het overwegend om paalkuilen, greppels en afvalkuilen en dergelijke gaat. Deze bevinden zich in de top van de pleistocene ondergrond en kunnen zich tot op grote diepte uitstrekken. In historische tijden (vanaf circa 1832) lag het plangebied binnen een heidegebied dat volgens de Oorspronkelijke Aanwijzende Tafel in gebruik was als weiland. De eerste bebouwing in de directe nabijheid van het plangebied is in 1900 gebouwd. Het plangebied is waarschijnlijk eind 19e eeuw in ontginning gebracht. Het bodemprofiel is vermoedelijk verstoord. In 1994 is het terrein afgegraven om zand te winnen voor een naburige nieuwbouwlocatie van een loods. Verder is gebleken dat de geplande graafwerkzaamheden al hebben plaatsgevonden, voordat de aangevraagde omgevingsvergunning werd verleend. Omdat de locatie al verstoord is wordt geadviseerd de locatie verder vrij te stellen van archeologisch onderzoek. De implementatie van dit advies is in handen van de bevoegde overheid, de gemeente Coevorden. De gemeente wordt hierin vertegenwoordigd door haar deskundige, de heer J. Molema. Mochten tijdens de werkzaamheden onverhoopt toch archeologische resten worden aangetroffen, of resten waarvan redelijkerwijze kan worden vermoed dat het om archeologische resten gaat, dan geldt op grond van de Erfgoedwet (art. 5.4) een meldingsplicht. Dit kan bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE, www.cultureelerfgoed). Samenvattin