Plangebied Hoeverdijk 97 te Borkel, gemeente Valkenswaard; archeologisch vooronderzoek: een bureauonderzoek en inventariserend veldonderzoek (verkennend booronderzoek)

Inleiding In opdracht van mevrouw Minkels heeft RAAP in juli en augustus 2020 een archeologisch bureauonderzoek en een verkennend booronderzoek uitgevoerd voor het plangebied Hoeverd ijk 97 te Borkel (gemeente Valkenswaard). In het plangebied wordt een bestaande stal, paardenbox, schuur en carport gesloopt om vervolgens een nieuwe paardrijbak, stal/berging/carport en overkapping te plaatsen. Het plangebied heeft een omvang van 1590 m². De precieze omvang van de bestaande verstoorde zones is onbekend, maar de bestaande stal heeft een lengte van circa 80 meter en breedte van 9 meter. Het onderzoek vond plaats in het kader van een omgevingsvergunning. Bureauonderzoek Het plangebied bevindt zich in een zone met vrij vlakke terras-afzettingswelvingen die vanaf het laat pleistoceen zijn bedekt of opgevuld met dekzand. Op basis van de bodemkaart hebben zich hierin vervolgens hoge zwarte enkeerdgronden in en op gevormd. In een straal van 500 meter rondom het plangebied zijn nog geen archeologische vondstlocaties bekend. Er hebben wel een aantal onderzoeken plaatsgevonden. Daaruit blijkt dat in de omgeving van het plangebied relatief dikke esdekken aanwezig zijn. Bij één onderzoek ten zuiden van het gebied zijn tijdens een verkennend booronderzoek met oppervlakte karteringen diverse vuurstenen afslagen, die niet gedateerd konden worden, op het maaiveld aangetroffen. Volgens de kadastrale kaart uit 1811-1832 bevond het plangebied zich op het akkercomplex van het gehucht de Voorste Brug. Vanaf 1950 hebben er ruilverkavelingen plaatsgevonden in en rondom het plangebied. In 1980 zijn de huidige stal en woonhuis gebouwd. Veldonderzoek Op basis van het veldonderzoek blijkt dat in het plangebied een dik humeus pakket aanwezig is, met daaronder nog delen van de oorspronkelijke bodem. Het mogelijke archeologische niveau bevindt zich tussen 31,29 en 30,36 meter +NAP, dat wil zeggen tussen de 50 en 115 cm beneden maaiveld. Archeologische verwachting - hoge verwachting voor nederzettingsresten en resten van randactiviteiten uit het neolithicum t/m de late middeleeuwen. Eventuele grondsporen bevinden zich grotendeels onder het humeuze dek (esdek). - hoge verwachting voor resten van randactiviteiten (akker, greppel) uit de nieuwe tijd. Eventuele grondsporen bevinden zich in en onder het humeuze dek (esdek). Advies Op basis van de resultaten van het onderzoek blijkt dat in het plangebied (mogelijk) archeologische resten bedreigd worden door de voorgenomen bodemingrepen. Daarom wordt geadviseerd om de plannen zodanig aan te passen dat verstoring van het archeologisch niveau zoveel mogelijk wordt voorkomen. Dit kan door of niet dieper te graven dan 50 cm en/of door de omvang van de graafwerkzaamheden tot 250 m² te beperken. Indien planaanpassing niet mogelijk is, wordt aanbevolen om een archeologisch vervolgonderzoek uit te laten voeren in de vorm van een proefsleuvenonderzoek. Door het plaatsen van proefsleuven aan de zuidzijde van de huidige stal kan onderzocht worden of er daadwerkelijk archeologische resten aanwezig zijn in dit deel van het plangebied, en of dergelijke resten elders in het plangebied verwacht kunnen worden. Een dergelijk onderzoek dient te zijn gebaseerd op een door het bevoegd gezag goedgekeurd Programma van Eisen (PvE). Dit rapport geeft (selectie)adviezen. Het is aan de bevoegde overheid, de gemeente Valkenswaard, deze al dan niet over te nemen in de vorm van een (selectie)besluit