BO IVO Rechterensedijk Bureauonderzoek en Inventariserend veldonderzoek - verkennende fase Rechterensedijk bij kasteel Rechteren, Rechteren, gemeente Dalfsen (OV)

Laagland Archeologie heeft in januari – februari 2021 een Bureauonderzoek en Inventariserend veldonderzoek - verkennende fase uitgevoerd aan de Rechterensedijk bij kasteel Rechteren te Rechteren. Het onderzoek vond plaats in verband met de ruimtelijke procedure rondom de bouw van een nieuwe woning. Het bureauonderzoek had tot doel een archeologisch verwachtingsmodel op te stellen. Centraal staat daarbij de vraag of en zo ja welke archeologische resten (complextype, datering, diepteligging en gaafheid) in het plangebied kunnen worden verwacht. Hiertoe zijn landschappelijke, archeologische en historische bronnen geraadpleegd. Het plangebied ligt in een vlakte van rivierafzettingen. Oostelijk grenst het plangebied aan een oude, afgesneden meander van de Vecht. Kasteel Rechteren is in de binnenbocht van deze meander gebouwd. Zuidelijk grenst het terrein aan de Rechterensedijk. Deze is vermoedelijk terug te voeren tot de 15e eeuw en heeft voorgangers gehad die nog veel ouder waren. De Rechterensedijk vormt tegelijkertijd de grens tussen de uiterwaarden (waarin het plangebied ligt) en de hoger gelegen zandgronden. In de uiterwaarden komen vlakvaaggronden voor. Op de hogere zandgronden is sprake van enkeerdgronden. In het plangebied was een historisch erf (keuterboerderij, erve Jochems) aanwezig. In origine dateert deze waarschijnlijk van omstreeks 1650 of later. Het plangebied bleef tot circa halverwege de vorige eeuw bebouwd. In de afgelopen eeuw zijn grondwerkzaamheden uitgevoerd waarbij de bovengrond in het plangebied is omgespit en waarbij diverse verkavelingssloten zijn gedempt. Het uitgevoerde verkennende booronderzoek heeft tot doel het verwachtingsmodel te toetsen en zonodig aan te vullen. Hiertoe zijn verspreid over het toegankelijke deel van het plangebied verkennende boringen gezet. In dit stadium is verkennend booronderzoek de meest efficiënte onderzoekswijze om de archeologische potentie van het plangebied in kaart te brengen. Het booronderzoek bevestigt grotendeels het verwachtingsmodel: in het noordelijke plangebied is sprake van een verstoorde laag van ongeveer 30 cm dik die op rivierafzettingen ligt. In het zuidelijke – voorheen bebouwde – deel is het verstoorde pakket dikker, maar niet zo dik dat resten van de vroegere bewoning volledig zijn verdwenen: zowel diepe als tamelijk ondiepe grondsporen kunnen nog worden verwacht. Om deze reden adviseren we vervolgonderzoek in de vorm van een proefsleuvenonderzoek of een archeologische begeleiding. Voor zowel een proefsleuvenonderzoek als een archeologische begeleiding dient vooraf een door het bevoegd gezag goed te keuren Programma van Eisen te worden opgesteld. Dit advies is overgenomen door de bevoegde overheid, de gemeente Dalfsen. De gemeente wordt hierin vertegenwoordigd door haar deskundige, mevr. S. Wentink (plaatsvervangend regio-archeoloog). Mochten tijdens de werkzaamheden onverhoopt toch archeologische resten worden aangetroffen, of resten waarvan redelijkerwijze kan worden vermoed dat het om archeologische resten gaat, dan geldt op grond van de Erfgoedwet (art. 5.10) een meldingsplicht. Dit kan bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE, www.cultureelerfgoed)