Efekat navodnjavanja na prinos hibrida kukuruza iz različitih grupa zrenja

The experiment was conducted at Rimski Šančevi experiment field of Institute of Field and Vegetable Crops, on the calcareous chernozem soil on the loess terrace, in the period 2000-2004. The experiment involved corn hybrids NS-640, NS-540 and NS-300, belonging to FAO maturity groups 600, 500 and 300, respectively. The size of elementary plot was 35 m2. The trial was established in a system of random blocks and adapted to technical specifications of the sprinkling irrigation. The experiment included an irrigation variant (60-65% of Field Water Capacity - FWC) and a nonirrigated control. Irrigation was scheduled on the basis of soil moisture measurements in the layer 0-60 cm by the thermogravimetric method, i.e., soil drying at 105-110°C. Meteorological data for rainfall and air temperature were obtained from Rimski Šančevi meteorological station, which is located within the experiment field of the Institute. Corn was harvested manually at the stage of technological maturity. Grain yield was calculated in t ha-1 on 14% moisture basis. The obtained experimental data were subjected to the analysis of variance for three factorial trial. The results were tested by the LSD test. Under irrigation, the hybrid NS-640 had the highest yield (12.961t ha-1), that was highly significant compared with the hybrid NS-300 (11.940t ha-1) but it was not significant in relation to the yield of the hybrid NS-540 (12.532t ha-1). In dry farming, there were no statistically significant differences in yield among the hybrids from different maturity groups, because the length of growing season of a hybrid is directly correlated with weather conditions at different stages of plant growth and development which in their turn are different and specific for each year.Petogodišnja eksperimentalna istraživanja uticaja navodnjavanja na prinos hibrida kukuruza iz različitih grupa zrenja su obavljena na Oglednom polju Rimski Šančevi, Instituta za ratarstvo i povrtarstvo iz Novog Sada na zemljištu tipa karbonatni černozem lesne terase. Ispitivani su hibridi kukuruza NS-640, NS-540 i NS-300 koji pripadaju FAO grupama zrenja 600, 500 i 300. U ogledu su bile zastupljene navodnjavana varijanta (60-65% od PVK) i nenavodnjavana, kontrolna varijanta. Ogled je postavljen po metodi blok sistema koji je prilagođen uslovima navodnjavanja kišenjem. Veličina osnovne parcele je bila 35 m2. Vreme zalivanja je određivano praćenjem dinamike vlažnosti zemljišta u sloju od 0-60 cm termogravimetrijskom metodom, sušenjem uzoraka u sušnici na temperaturi 105-110°C. Primenjena je savremena tehnologija proizvodnje kukuruza i sve agrotehničke operacije obavljene su u optimalnim rokovima. Berba kukuruza je obavljena ručno u tehnološkoj zrelosti, a prinos zrna kukuruza (t ha-1) obračunat je na nivo vlažnosti od 14%. Statistička obrada podataka obavljena je analizom varijanse trofaktorijalnog ogleda, a testiranje rezultata LSD testom. U uslovima navodnjavanja najveći prinos zrna ostvario je hibrid NS-640, statistički signifikantno veći u odnosu na hibrid NS-300. Nisu utvrđene statistički značajne razlike u prinosu zrna između hibrida NS-640 i NS-540 i hibrida NS-540 i NS-300. U uslovima navodnjavanja prinos zrna kukuruza (12,478 t ha-1) bio je visokosignifikantno veći u odnosu na uslove prirodne obezbeđenosti biljaka vodom (10,173 t ha-1). Efekat navodnjavanja na povećanje prinosa u proseku za sve hibride bio je 2.638 t ha-1 ili 25,9%. Razlike u visini prinosa hibrida kukuruza različite dužine vegetacije u uslovima navodnjavanja su rezultat razlika u dužini vegetacije pojedinih hibrida kao i razlika u vremenskim uslovima pre svega sumi vegetacionih temperatura u pojedinim fazama rasta i razvića biljaka u različitim godinama. U uslovima prirodne obezbeđenosti biljaka vodom nisu utvrđene statistički značajne razlike u visini prinosa zrna između hibrida kukuruza različite dužine vegetacije. Prinos kukuruza u uslovima bez navodnjavanja je u direktnoj korelaciji sa vremenskim uslovima pre svega količinom i rasporedom padavina u vegetacionom periodu