Türkiye İmalat Sanayiinde Enerji Tüketiminin İncelenmesi: Ayrıştırma Analizi

Bu çalışma Türkiye’de sanayi sektöründe tüketilen enerjinin değişimini ve bu değişimin nedenlerini ayrıştırma analizi yöntemi ile ortaya koymayı amaçlamaktadır. Sanayi sektörü, LDMI endeksine dayalı olarak, yıllık dönemler halinde ve alt sektörlere ayrılarak incelenmiştir. Analiz sonuçlarına göre imalat sanayi bütünü itibariyle çıktı etkisi kriz yılları hariç enerji tüketimini arttırıcı etki yapmıştır. Ayrıca enerji tüketimi üzerinde diğer iki etkiye göre daha belirleyicidir. Ekonomideki sektörel dönüşümlerin enerji tüketimi üstündeki etkisini gösteren yapısal etki ise imalat sanayi içinde enerji yoğun sektörlerin payının azalmasına bağlı olarak enerji tüketimini negatif etkilemiştir. Yoğunluk etkisi iki farklı eğilim göstermiştir. 1980 sonrasında dışa açılma dönemi ile birlikte sanayi sektörünün giderek daha fazla rekabet içine girmesi, ar-ge harcamalarının artması, dünyadaki yeni tekniklerin daha yakından takip edilmeye başlanması gibi nedenlerle enerji tüketimi üzerinde düşürücü etki yapmıştır. Ancak 2001 krizinden sonra kriz nedeniyle çıktıda meydana gelen hızlı düşme yoğunluk etkisini pozitife döndürerek enerji tüketimi üzerinde arttırıcı etki yapmasına neden olmuştur. Her üç etki değerlendirildiğinde sanayi sektöründe enerji yoğunluğunun yavaş bir düşme eğilimi içinde olduğu, daha az enerji yoğun sektörlere olan yapısal dönüşümün devam ettiği ve sanayi sektörü enerji tüketiminde çıktının hala baskın faktör olduğu görülmektedir