Artykuł oryginalnyJakość życia pacjentów o wysokim ryzyku ze stabilną wielonaczyniową chorobą wieńcową leczonych zachowawczo lub kardiochirurgicznie – obserwacja 12-miesięczna

Background: Treatment of chronic diseases, such as atherosclerosis, usually leads to significant short-term improvement. Mid- and long-term results are not always as satisfactory. That is why improvement of quality of life should be the leading qualification criterion for invasive procedures, which sometimes carry a risk of complications. Aim: To determine the quality of life in patients with stable, multivessel coronary artery disease (MCAD), treated surgically or medically. Methods: The study group comprised 107 patients (pts; 80 males) suffering from MCAD, assigned to coronary artery bypass grafting (CABG) (55 pts) or to medical treatment alone (52 pts). The mean Gensini score in the whole group was 90 (66-132). To evaluate quality of life we used a Short Form-36 (SF-36) health status survey by the International Quality of Life Assessment Project. Results: During a 12-month follow-up 9 pts died (6 pts in the medically treated group and 3 in the CABG group), all for cardiovascular reasons. Patients treated conservatively were more often hospitalised due to angina symptoms (20 vs. 5, p = 0.003). Analysis of SF-36 showed that pts treated surgically had better improvement of quality of life in comparison with medically treated patients. Significant differences were found for physical functioning, bodily pain, vitality, mental health and mental component summary. Conclusions: This study has shown that there is a significant difference in health-related quality of life 12 months after CABG surgery and medical treatment alone in high-risk patients with MCAD. Surgical treatment decreases the number of adverse events, better attenuates of anginal and heart failure symptoms, and improvemes the quality of life, especially the mental component. Our results should encouraged selecting patients with advanced atherosclerosis for revascularisation procedures, even if there is a very high peri-procedural risk.Wstęp: Metody leczenia stosowane współcześnie w chorobach przewlekłych, do których z pewnością należy miażdżyca, prowadzą zazwyczaj do okresowej poprawy, a średnio- i długoterminowe rezultaty nie zawsze są w pełni satysfakcjonujące. Poprawa jakości życia powinna być w związku tym głównym kryterium kwalifikacji pacjentów do procedur zabiegowych, często obarczonych wysokim ryzykiem. Cel: Ocena jakości życia pacjentów z wielonaczyniową chorobą wieńcową leczonych kardiochirurgicznie (CABG) lub zachowawczo. Metody: Do badania włączono 107 chorych z potwierdzoną angiograficznie stabilną, wielonaczyniową chorobą wieńcową – 80 (75%) mężczyzn i 27 (25%) kobiet. Pięćdziesięciu pięciu (51%) chorych zostało zakwalifikowanych do leczenia operacyjnego (CABG), a 52 (49%) było leczonych zachowawczo. Średnia wartość wskaźnika Gensini w grupie wyniosła 90 (66–132). Do oceny ilościowej jakości życia użyto kwestionariusza SF-36, opracowanego w ramach International Quality of Life Assessment Project. Wyniki: W trakcie 12-miesięcznej obserwacji zmarło łącznie 9 (8%) chorych: 6 (11,5%) w grupie leczonej zachowawczo, 3 (5,5%) w grupie leczonej kardiochirurgicznie. Pacjenci z grupy leczonej zachowawczo wymagali istotnie częściej hospitalizacji na oddziałach internistycznych lub kardiologicznych z powodu zaostrzeń choroby wieńcowej w porównaniu z grupą CABG (20 vs 5, p = 0,003). Analiza kwestionariusza SF-36 wykazała istotną statystycznie poprawę wszystkich ośmiu parametrów ocenianych w formularzu w grupie badanej, niezależnie od przyjętej strategii terapeutycznej. Wyliczane zgodnie z algorytmem całkowite zdrowie psychiczne (MCS) i fizyczne (PCS) było istotnie lepsze po 12 miesiącach obserwacji. Pacjenci leczeni kardiochirurgicznie odnieśli większą korzyść pod względem poprawy jakości życia w porównaniu z chorymi leczonymi zachowawczo. Istotność statystyczną uzyskały aktywność życiowa (PF), ból fizyczny (BP), żywotność (VT), zdrowie psychiczne (MH) oraz całkowite zdrowie psychiczne (MCS). Wnioski: Leczenie kardiochirurgiczne pacjentów o wysokim ryzyku z wielonaczyniową chorobą wieńcową w porównaniu z optymalną farmakoterapią skutkuje wyraźniej zaznaczonym spadkiem ryzyka niepożądanych zdarzeń sercowo-naczyniowych, redukcją objawów dławicy, objawów niewydolności krążenia, jak również poprawą jakości życia pod względem fizycznym i psychicznym. Istotna poprawa w zakresie wszystkich parametrów zdrowia psychicznego i fizycznego po zabiegu CABG skłania do większej odwagi w kwalifikacji pacjentów z bardzo nasilonym procesem miażdżycowym do leczenia zabiegowego, nawet w przypadku wyjściowo bardzo wysokiego ryzyka okołoproceduralnego