Znaczenie niedokrwistości u chorych z ostrym zawałem serca z uniesieniem odcinka ST leczonych pierwotną angioplastyką wieńcową

Background: The effects of pre-existing anaemia on the occurrence and course of an acute coronary syndrome has recently become a topic of extensive research. The data on the significance of anaemia in patients with ST-elevation myocardial infarction (STEMI) undergoing percutaneous coronary intervention (PCI) are less abundant and the conclusions equivocal. Aim: To evaluate the incidence of anaemia and its impact on early outcomes in patients undergoing primary PCI for STEMI. Methods: Based on a retrospective review of the medical records of hospitalised patients we selected a study group comprising 551 consecutive patients with STEMI, including 164 females, mean age 63.4 &#177; 12 years, undergoing primary PCI within the first 12 hours after the onset of chest pain. Anaemia was diagnosed according to the World Health Organisation criteria based on haemoglobin (Hb) values on admission (< 12 g/dL for females, < 13 g/dL for males). Results: Anaemia was diagnosed in 61 (11%) patients (in 13% of females and 10% of males). The anaemic patients were older (71 vs 63 years, p < 0.001), had a lower body mass (70 vs 80 kg, p < 0.003) and a higher TIMI risk score for STEMI (5 vs 3, p < 0.0001). Their laboratory results showed a greater renal impairment (GFR 66.8 vs 75.8 mL/min, p < 0.008) and higher C-reactive protein levels (24.8 vs 14.4 mg/L, p < 0.001). There were no significant differences in post-infarction myocardial damage as estimated on the basis of ejection fraction and the baseline and peak CK-MB levels. During treatment, in both groups, there was a significant decrease in Hb levels from 11.9 to 11.0 g/dL in the anaemic patients (p < 0.0004) and from 14.3 to 13.3 g/dL in the non-anaemic patients (p < 0.001). While GFR did not change significantly in the anaemic patients, there was a significant increase in the non-anaemic patients from 75.8 to 80.9 mL/min (p < 0.001). The in-hospital mortality was low with a total of 8 (1.3%) patients dying: 5 (8.2%) in the anaemic group and 3 (0.6%) in the non-anaemic group (p < 0.001). The anaemic patients were also characterised by a higher incidence of cardiovascular complications (33% vs 17%, p = 0.003). In the multivariate analysis, older age, systolic blood pressure on admission and elevated white blood count were independently associated with a higher risk of death and cardiovascular complications, whereas baseline Hb level was a significant prognostic factor only in the univariate analysis. Conclusions: Patients with anaemia who develop STEMI are, right from the admission, a separate, higher-risk population of patients with considerably increased risk of death and in-hospital cardiovascular complications. The unfavourable impact of anaemia on outcomes in patients with acute MI undergoing PCI is complex and cannot be explained by the increased extend of post-infarction myocardial damage. In patients with STEMI, anaemia on admission should be treated as an additional risk factor. Kardiol Pol 2011; 69, 1: 33-39Wstęp: Wpływ współistniejącej niedokrwistości na występowanie i przebieg ostrych zespołów wieńcowych jest od niedawna intensywnie badany. Dane na temat znaczenia niedokrwistości u pacjentów z zawałem serca z uniesieniem odcinka ST (STEMI) leczonych interwencyjnie są mniej liczne, a wnioski niejednoznaczne. Cel: Celem pracy była ocena częstości występowania i wpływu niedokrwistości na wczesne rokowanie u chorych leczonych interwencyjnie z powodu STEMI. Metody: Na podstawie retrospektywnej analizy dokumentacji hospitalizowanych chorych wyselekcjonowano grupę badaną, którą stanowiło 551 kolejnych osób ze STEMI, w tym 164 kobiety (śr. wieku 63,4 &#177; 12 lat), poddanych pierwotnej interwencji wieńcowej (PCI) w ciągu 12 godzin od początku bólu zawałowego. Niedokrwistość oceniano na podstawie morfologii krwi przy przyjęciu wg definicji Światowej Organizacji Zdrowia (< 12 g/dl u kobiet i < 13 g/dl u mężczyzn). Wyniki: U 61 (11%) badanych stwierdzono niedokrwistość (13% u kobiet, 10% u mężczyzn). Pacjenci z niedokrwistością byli starsi (71 v. 63 lat; p < 0,001), mieli niższą masę ciała (70 v. 80 kg; p < 0,003), byli bardziej obciążeni wg skali ryzyka TIMI dla STEMI (5 v. 3; p < 0,0001). W badaniach laboratoryjnych stwierdzono u nich bardziej upośledzoną funkcję nerek (GFR 66,8 v. 75,8 ml/min; p < 0,008) i wyższe stężenie białka C-reaktywnego (24,8 v. 14,4 mg/l; p< 0,001). Nie zaobserwowano istotnej różnicy w stopniu pozawałowego uszkodzenia serca ocenianego na podstawie frakcji wyrzutowej oraz aktywności wyjściowego i maksymalnego CK-MB. W trakcie leczenia w obu grupach zanotowano istotny spadek stężenia hemoglobiny - z 11,9 do 11 g/dl u pacjentów z niedokrwistością (p < 0,0004) oraz z 14,3 do 13,3 g/dl u pozostałych osób (p < 0,001). Wartość GFR nie zmieniała się istotnie u chorych z niedokrwistością, podczas gdy u pozostałych znamiennie wzrosła - z 75,8 do 80,9 ml/min (p < 0,001). Śmiertelność wewnątrzszpitalna była niska, zmarło 8 (1,3%) chorych, 5 (8,2%) wśród pacjentów z niedokrwistością i 3 (0,6%) spośród pozostałych osób. Różnica ta była bardzo znamienna statystycznie (p < 0,001). W grupie z niedokrwistością częściej występowały również powikłania sercowo-naczyniowe (33% v. 17%; p = 0,003). W analizie wieloczynnikowej starszy wiek, skurczowe ciśnienie tętnicze przy przyjęciu i leukocytoza wiązały się ze zwiększonym ryzykiem zgonu oraz powikłań sercowo-naczyniowych, podczas gdy wyjściowe stężenie hemoglobiny było istotnym statystycznie parametrem tylko w analizie jednoczynnikowej. Wnioski: Chorzy z niedokrwistością, u których dochodzi do STEMI, stanowią od chwili przyjęcia do szpitala odrębną, bardziej obciążoną populację, z wyraźnie większym ryzykiem zgonów i wewnątrzszpitalnych powikłań kardiologicznych. Niekorzystny wpływ niedokrwistości na rokowanie u chorych z ostrym zawałem serca leczonych inwazyjnie ma charakter złożony i nie może być wyjaśniony jedynie poprzez mechanizm większego zawałowego uszkodzenia serca. U chorych ze STEMI niedokrwistość przy przyjęciu powinna być traktowana jako dodatkowy czynnik ryzyka. Kardiol Pol 2011; 69, 1: 33-3