Ocena elektrokardiogramu u dzieci po korekcji zespołu Fallota z różnym stopniem niedomykalności zastawki płucnej

Background and aim: To analyse selected electrocardiographic (ECG) parameters in children after correction of tetralogy of Fallot (TOF). Methods: The study group consisted of 65 patients with surgically corrected TOF aged 6 to 18 years, and the time since surgical correction ranged from 6 to 18 years. The patients were divided into two groups based on the degree of pulmonary regurgitation (PR) in ECHO-2D. Group I consisted of patients with mild/moderate PR, and Group II of patients with severe PR. The QT dispersion in standard resting ECG, QRS complex width and QT interval duration at rest and at the maximal exertion during a treadmill test were compared between the two groups. Results: Group I included 52 patients and Group II included 13 patients. Mean QT dispersion was 67 &#177; 27 ms in Group I vs 91 &#177; 37 ms in Group II (p < 0.05). During the treadmill test, mean QRS duration at rest and at peak exertion in Group I was 128 &#177; 27 ms and 119 &#177; 27 ms, respectively, and 149 &#177; 10 ms and 165 &#177; 11 ms, respectively, in Group II (p < 0.003 and p < 0.001). Differences between QRS complex duration at peak exertion and at rest (&Delta;QRS) in Groups I and II were &#8211;9 &#177; 12 ms and +14 &#177; 7 ms (p < 0.001). During the treadmill test, mean QT interval at rest and at peak exertion in Group I was 392 &#177; &#177; 52 ms and 328 &#177; 63 ms, respectively, and 367 &#177; 25 ms and 370 &#177; 35 ms, respectively, in Group II (NS and p < 0.08). Differences between QT interval at peak exertion and at rest (&#916;QT) in Groups I and II were &#8211;60 &#177; 56 ms and +2 &#177; 21 ms, respectively (p < 0.001). Conclusions: In children with severe PR after TOF correction, no physiological shortening of QRS duration and QT interval during exertion is seen. The QT dispersion in resting ECG is higher in children with severe PR than in children with mild/moderate PR. Kardiol Pol 2012; 70, 1: 38&#8211;43Wstęp i cel: Celem pracy była analiza wybranych parametrów zapisu elektrokardiograficznego (EKG) u dzieci po operacji naprawczej zespołu Fallota z różnym stopniem niedomykalności zastawki tętnicy płucnej. Metody: Grupę badaną stanowiło 65 dzieci w wieku 6&#8211;18 lat, po korekcji zespołu Fallota. Czas od wykonania zabiegu operacyjnego wyniósł 6&#8211;18 lat. Przeprowadzono badanie echokardiograficzne z badaniem przepływów metodą doplerowską konwencjonalną i kodowaną kolorem. Na podstawie stopnia niedomykalności zastawki tętnicy płucnej pacjentów podzielono na dwie grupy: grupę I stanowili chorzy z niedomykalnością łagodną i umiarkowaną, grupę II &#8212; dzieci z ciężką niedomykalnością. Porównano dyspersję odstępu QT w spoczynkowym badaniu EKG oraz czas trwania zespołu QRS i odstępu QT przed i na szczycie wysiłku podczas próby wysiłkowej między pacjentami z grupy I i II. Wyniki: Do grupy I włączono 52 pacjentów, a do grupy II &#8212; 13 osób. W spoczynkowym EKG dyspersja QT w całej populacji wynosiła średnio 68 &#177; 39 ms, u chorych z grupy I &#8212; średnio 67 &#177; 27 ms, u pacjentów z grupy II &#8212; 91 &#177; 37 ms (test Mann -Whitney, p < 0,05). Podczas próby wysiłkowej u osób z grupy I średni czas trwania zespołu QRS przed i na szczycie wysiłku wyniósł odpowiednio 128 &#177; 27 ms i 119 &#177; 27 ms, natomiast u pacjentów z grupy II odpowiednio 149 &#177; 10 ms i 165 &#177; 11 ms. Różnica czasu trwania zespołu QRS na szczycie wysiłku i w spoczynku (&#916;QRS) w grupie I wyniosła &#8211;9 &#177; 12 ms w grupie II +14 &#177; 7 ms. Średni czas trwania odstępu QT przed i na szczycie wysiłku u chorych z grupy I wyniósł odpowiednio 392 &#177; 52 ms i 328 &#177; 63 ms, a u pacjentów z grupy II &#8212; 367 &#177; 25 ms i 370 &#177; 35 ms. Różnica czasu trwania odstępu QT na szczycie wysiłku i w spoczynku (&#916;QT) w grupie I wyniosła &#8211;60 &#177; 56 ms, a w II grupie &#8212; +2 &#177; 21 ms. Różnice &#916;QRS i &#916;QT między pacjentami z grupy I i grupy II były statystycznie istotne. Wnioski: U chorych z ciężką niedomykalnością zastawki tętnicy płucnej często obserwuje się brak fizjologicznego skracania zespołu QRS i odstępu QT w czasie wysiłku. Dyspersja QT w spoczynkowym EKG jest większa u pacjentów z ciężką niedomykalnością zastawki tętnicy płucnej niż u dzieci z niedomykalnością łagodną i umiarkowaną. Kardiol Pol 2012; 70, 1: 38&#8211;4