Jak ocenić ryzyko wystąpienia powikłań pooperacyjnych po pomostowaniu aortalno-wieńcowym u chorych poniżej 50. i powyżej 80. roku życia? Retrospektywne badanie przekrojowe

Background: Coronary artery disease (CAD) remains the leading cause of death in developed countries, and there is an increasing number of both young and elderly patients requiring surgical treatment. Despite improvement of conventional risk stratification scores (EuroSCORE II, STS risk score), all of the calculations are estimated based on the typical population and the studies emphasise that the scales may need further investigation and modernisation because demographic changes of the population suffering from CAD are unavoidable. Aim: To characterise two increasing and challenging cohorts of patients undergoing coronary artery bypass grafting (CABG) and to identify preoperative risk factors for postoperative complications. Methods: In the retrospective cross-sectional study, we analysed 388 patients ≥ 80 years old and 190 patients ≤ 50 years old, who underwent CABG consecutively at our Institution. Data were obtained from medical records. Results: The vast majority of studied patients had commonly described risk factors for cardiovascular diseases, regardless of the age group. Diabetes was present in almost twice as many individuals in the older cohort, when compared to the EuroSCORE population. A similar observation was made for hypertension, which was more frequent in both age groups. Summarising all of the postoperative complications, at least one occurred significantly more frequently among the older group (10% vs. 20.9%, p = 0.001). The vast majority of major adverse cardiac and cerebrovascular events (MACCE) in the older group led to death (79.4%). Among patients ≥ 80 years old, higher New York Heart Association (NYHA) class (p = 0.001, OR 2.05 [1.34–3.12] for every next class) and renal failure (p = 0.02, OR 2.47 [1.16–5.25]) increased the MACCE rate, whereas higher left ven­tricular ejection fraction (LVEF) (p = 0.002, OR 0.81 [0.7–0.93] for every 5%) decreased the risk. Emergent admission was the only factor increasing the occurrence of any postoperative complications among patients ≤ 50 years old (p = 0.007, OR 3.63, 95% CI 1.37–9.62). On the other hand, among patients ≥ 80 years old, emergent admission was not associated with any postoperative complications. Conclusions: Young and old patients requiring CABG differ from the standard EuroSCORE population. Postoperative complications are more common among older patients, and MACCE is usually fatal in this age group. Individuals with risk factors for MACCE (higher NYHA class, renal failure, lower LVEF) should be carefully evaluated and qualified, and closely monitored post-surgery.Wstęp: Choroba wieńcowa pozostaje jedną z głównych przyczyn zgonów w krajach rozwiniętych. Zwiększa się również liczba zarówno młodych, jak i starszych pacjentów, którzy wymagają chirurgicznej rewaskularyzacji. Powszechnie stosowane skale do oceny ryzyka zabiegu operacyjnego (EuroSCORE II, STS risk score) powstały, aby przeprowadzić analizę epidemiologiczną oraz umożliwić instytucjonalną kontrolę jakości. Ponadto pozwalają one na przedoperacyjną ocenę ryzyka oraz właściwie poinformowanie pacjenta. Mimo ich ciągłego rozwoju i udoskonalania, obliczenia są prowadzone na podstawie danych zebranych od typowej populacji chorych, poddawanych zabiegom kardiochirurgicznym. Badacze podkreślają obecnie, że skale te będą wymagały dalszych modernizacji, ponieważ zmiany demograficzne w populacji pacjentów cierpiących z powodu chorób układu sercowo-naczyniowego są nieuniknione. Cel: Celem pracy była analiza epidemiologiczna dwóch rosnących i nietypowych grup chorych poddawanych pomostowaniu aortalno-wieńcowemu (CABG) oraz określenie przedoperacyjnych czynników ryzyka wystąpienia powikłań pooperacyjnych. Metody: Przeprowadzona analiza jest retrospektywnym badaniem przekrojowym, do którego włączono 388 kolejnych chorych powyżej 80. rż. oraz 190 kolejnych pacjentów poniżej 50. rż., u których przeprowadzono CABG w latach 2010–2014. Ana­lizowane dane pochodzą z dokumentacji medycznej chorych. Wyniki: U większości włączonych do analizy osób zaobserwowano typowe czynniki ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego, bez względu na grupę wiekową. Wśród starszych pacjentów cukrzyca występowała 2-krotnie częściej niż w populacji z badania EuroSCORE. Podobną zależność zaobserwowano w przypadku nadciśnienia tętniczego, które występowało częściej niż w populacji EuroSCORE w obu grupach wiekowych. Podsumowując wszystkie powikłania pooperacyjne, przynajmniej jedno wystąpiło zdecydowanie częściej w grupie starszych chorych niż u młodszych pacjentów (10% vs. 20,9%; p = 0,001). Zdecydowana większość pooperacyjnych niepożądanych zdarzeń sercowych i mózgowo-naczyniowych (MACCE) prowadziła do zgonu w grupie starszych chorych (79,4%). Wśród osób powyżej 80. rż. wyższa klasa wg New York Heart Association (NYHA) (p = 0,001; OR 2,05 [1,34–3,12] na każdą kolejną klasę) i niewydolność nerek (p = 0,02; OR 2.47 [1,16–5,25]) zwiększały ryzyko wystąpienia MACCE, podczas gdy wyższa przedoperacyjna frakcja wyrzutowa lewej komory (LVEF) zmniejszała to ryzyko (p = 0.002; OR 0,81 [0,7–0,93] na każde kolejne 5%). Przyjęcie w trybie pilnym zwiększało ryzyko wystąpienia ja­kiegokolwiek powikłania wśród młodszych chorych (p = 0,007; OR 3,63; 95% CI 1,37–9,62]). Z kolei wśród osób powyżej 80. rż. tryb przyjęcia nie wiązał się z wystąpieniem powikłań pooperacyjnych. Wnioski: Zarówno młodsi, jak i starsi pacjenci wymagający CABG różnią się od typowej populacji EuroSCORE. Powikłania pooperacyjne są częstsze u starszych chorych i wystąpienie MACCE wiąże się w tej grupie z dużą śmiertelnością. Pacjenci z czynnikami ryzyka wystąpienia tego powikłania (wysoka klasa NYHA, niewydolność nerek, niska LVEF) powinni być ostrożnie ocenieni i rozważnie zakwalifikowani oraz dokładnie monitorowani po zabiegu operacyjnym