Original articleFactors affecting the progression of atherosclerosis in the coronary arteries

Background: The induction and progression of atherosclerotic changes is complex and influenced by many factors. The most important are enhanced concentration of LDL cholesterol, enlarged production of free radicals, the inflammatory reaction, endothelial damage, decreased concentration of HDL and increased prothrombotic activity. Aim: To define the factors influencing the atherosclerotic process in the coronary arteries of patients with coronary disease in serial coronary examinations. Methods: In the 2nd Department of Cardiology in the Medical University of Lodz, 8989 coronary angiography studies were performed between January 1999 and May 2004. The second intervention in the earlier studied patients was made because of clinical indications. The investigation included 177 consecutive patients (128 men and 49 women) in whom the coronary angiography was executed at least twice. Results: A significantly larger degree of atherosclerotic process occurred in the group of patients younger than the average age of the studied group (p=0.004), in those with a family history of circulatory diseases (p=0.02), as well as in patients with numerous risk factors of coronary disease (p=0.01). In the well-fitted model of the prediction of progression of vascular changes, according to the Gensini Score in individual time (pWstęp: Indukcja i progresja zmian miażdżycowych są procesami złożonymi i wieloczynnikowymi. Do najważniejszych czynników należą: podwyższone stężenie frakcji LDL cholesterolu, zwiększone wytwarzanie wolnych rodników, reakcja zapalna, uszkodzenie śródbłonka, obniżenie stężenia frakcji HDL cholesterolu, zwiększona aktywność prozakrzepowa. Cel: Określenie czynników wpływających na proces miażdżycowy w tętnicach wieńcowych u osób z chorobą wieńcową w seryjnych badaniach koronarograficznych. Metodyka: Do badania włączono kolejnych 177 chorych, u których wykonano koronarografię co najmniej 2-krotnie, spośród 8989 badań koronarograficznych wykonanych w latach 1999–2004 w II Klinice Kardiologii UM w Łodzi. Badana grupa chorych obejmowała 128 mężczyzn i 49 kobiet. Koronarografię przeprowadzano zgodnie z decyzją lekarza prowadzącego, po wcześniejszej ocenie stanu chorego na podstawie badania podmiotowego, przedmiotowego oraz badań dodatkowych. Średni wiek w grupie badanej to 55±10 lat, w grupie kobiet 59±9 lat, a w grupie mężczyzn 53±10 lat. Analizie poddano zmiany miażdżycowe w tętnicach wieńcowych, opisywane w seryjnych badaniach koronarograficznych. Zmiany zostały określone na podstawie procentowego zwężenia światła naczyń za pomocą metody oceny półilościowej – Gensini Score System. Wyniki: Stopień zaawansowania procesu miażdżycowego był istotnie większy w grupie młodszych chorych w stosunku do średniej wieku w grupie badanej (p=0,004), z obciążonym wywiadem rodzinnym w kierunku chorób układu krążenia (p=0,02), oraz u chorych z większą liczbą czynników ryzyka choroby wieńcowej (p=0,01). W dopasowanym modelu predykcji progresji zmian naczyniowych wg Gensini Score w jednostce czasu (