Children living in two homes: Decision making and parents access to information about the child

Í þessari ritgerð verður fjallað um ákvarðanatöku og aðgang foreldra sem ekki deila lögheimili með barni að upplýsingum. Fjallað verður um frumvarp til breytinga á barnalögum nr. 76/2003 um skipta búsetu barns og þau áhrif sem það frumvarp mun hafa á ákvarðanatöku og aðgang foreldra sem ekki deila lögheimili með barni að upplýsingum, verði það að lögum. Skráning fjölskyldna hjá Þjóðskrá Íslands byggir á að fjölskyldumeðlimir deili sama fjölskyldunúmeri. Barn sem á fjölskyldur á tveimur heimilum getur aðeins átt lögheimili á einum stað og er því einungis skráð með sama fjölskyldunúmer og það foreldri sem barn deilir lögheimili með. Niðurstöður sýna að töluverður aðstöðumunur er til staðar þegar kemur að ákvarðanatöku og aðgangi að upplýsingum fyrir foreldra sem ala barn sitt upp á tveimur heimilum. Lögheimilisforeldri hefur heimild til að taka afgerandi ákvörðun og mun samningur um skipta búsetu í raun ekki hafa áhrif á það. Á meðan samningur um skipta búsetu er í gildi skulu ákvarðanir teknar í sameiningu. Annað foreldrið getur leitað til sýslumanns og fellt samning um skipta búsetu úr gildi. Eftir brottfall samnings helst lögheimili barns á sama stað og mun lögheimilisforeldri hafa heimild til að taka afgerandi ákvörðun. Einnig sýna niðurstöður að foreldri sem ekki deilir lögheimili með barni hefur ekki jafn greiðan aðgang að upplýsingum um barn og lögheimilisforeldri, en ef ákvæði um skipta búsetu barns yrði sett í lög myndi aðgangur foreldra að upplýsingum um barn verða jafnari. Verði frumvarp til breytinga á barnalögum um skipta búsetu barns að lögum þarf að gera ýmsar kerfisbreytingar hjá stofnunum svo hægt verði að miðla upplýsingum um forsjáraðila og búsetu barna. Út frá niðurstöðum má draga þá ályktun að þessar kerfisbreytingar þurfi að eiga sér stað óháð því hvort frumvarp um skipta búsetu barns verði samþykkt eða ekki