IFRS 16 Leigusamningar: Áhrif á verðmat félaga

Í þessari ritgerð er fjallað um alþjóðlega reikningsskilastaðalinn IFRS 16 sem fjallar um reikningshaldslega meðferð leigusamninga í reikningsskilum. Staðallinn IFRS 16 tekur við af reikningsskilastaðli IAS 17 um sama efni og felur í sér þó nokkrar breytingar frá fyrri staðli. Stærsta breytingin er sú að nú þurfa félög, sem semja reikningsskil sín í samræmi við alþjóðlega reikningsskilastaðla, að færa alla leigusamninga í samræmi við ákvæði staðalsins. Áður (skv. IAS 17) voru leigusamningar flokkaðir sem annaðhvort fjármögnunarleigusamningar eða rekstrarleigusamningar. Í upphafi leigutíma voru fjármögnunarleigusamningar færðir til eignar og skuldar, þar sem eignin var afskrifuð í samræmi við nýtingartíma og greiðslur færðar sem afborgun og vextir á samningstímanum, á meðan rekstrarleigusamningar voru færðir til gjalda í samræmi við leigutíma þeirra og að öðru leyti ekki getið nema í skýringum með reikningsskilum. Þegar leigusamningur er færður í samræmi við IFRS 16 þarf að byrja á því að gera grein fyrir upphafsmati leiguskuldar og leiguréttar. Leiguréttur er svo afskrifaður líkt og aðrir fastafjármunir í samræmi við IAS 16. Leiguskuldin er færð með aðferð virkra vaxta og skiptist því mánaðarleg greiðsla í afborgun og vexti. Innleiðing IFRS 16 hefur því allnokkur áhrif á efnahags- og rekstrarreikning félaga, einkum þeirra sem áður gátu flokkað leigusamning sem rekstrarleigu. Fylgifiskur þess eru breytingar á hinum ýmsu kennitölum og hlutföllum sem fjárfestar styðja sig oft við til þess að fá skýra mynd af rekstri og fjármögnun félaga. Áhrif innleiðingar IFRS 16 eru mismikil eftir því hvers konar rekstri félög eru í og hefur staðallinn nær eingöngu áhrif á efnahags- og rekstrarreikning leigutaka, þó svo að áhrifin séu einhver á leigusala