Urðunarskattar á Íslandi: Skilvirk beiting urðunarskatta á Íslandi

Markmið þessarar ritgerðar er í fyrsta lagi að greina hvort að hagræn rök séu fyrir urðunarsköttum og í öðru lagi hvernig leggja eigi á urðunarskatta með skilvirkum hætti. Byrjað er að skoða hvernig teygni framboðs og eftirspurnar stjórna skiptingu skattbyrðar milli neytenda og seljenda. Fjallað er um neikvæð ytri áhrif, líkt og losun gróðurhúsalofttegunda og hvernig koma megi í veg fyrir velferðartap með beitingu Pigou skatta. Markmið skattanna er að veita peningalegan hvata til að draga úr urðun. Bestur árangur næst ef það tekst að koma í veg fyrir að hráefni verði að úrgangi með svokölluðu hringrásarhagkerfi. Næst best er þegar úrgangur endar í endurnotkun, endurvinnslu og að lokum orkubrennslu sem allt veldur minni skaða en urðun. Næst er farið yfir mögulegar leiðir til að beita urðunarsköttum. Farið er yfir nefskatta og ákveðin dæmi um óbeina skattlagningu sem hvoru tveggja eru óskilvirkir skattar í þessu samhengi þar sem ekki næst að mynda peningalegan hvata til að draga úr urðun. Farið er yfir þrjár tegundir einingaskatta sem allir geta verið skilvirkir, þyngdarkerfi, áskriftakerfi og límmiðakerfi. Í ritgerðinni er tekið saman reynslu annarra landa út frá erlendum rannsóknum og þann lærdóm sem af henni má draga. Af þeim löndum sem skoðuð voru virðist ekki nást almennilegur árangur fyrr en upphæð skattanna er orðin nægilega há. Samhliða sköttunum beita flest þessara landa einhverskonar urðunarbanni, hvort sem það er bann við allri urðun eða urðun á ákveðnum úrgangstegundum. Ritgerðin endar á kafla þar sem farið er yfir stöðuna á Íslandi. Sýnt er fram á hvers vegna þörf sé á sköttunum hér á landi ásamt því að settar eru fram ráðleggingar um hvernig skilvirkast sé að skattheimtan fari fram