SOCIJALNA PODRŠKA I ZADOVOLJSTVO PARTNERSKIM ODNOSOM KAO PREDIKTORI POZITIVNOG I NEGATIVNOG AFEKTA KOD ŽENA TOKOM VTO TRETMANA

Infertility is a medical problem, but it can have significant consequences for mental health. Emotional problems caused by infertility are very common, so infertility can be called a life crisis. Therefore, it is very important to identify protective and risk factors that would determine the psychological adjustment to infertility. The aim of this study was to examine the differences in perceived social support, relationship satisfaction, and positive and negative affect between women undergoing IVF treatment and women who do not have fertility problems. The research also aims to examine whether perceived social support and relationship satisfaction were significant predictors of positive and negative affect in both groups. The study included 292 women – 163 who were undergoing the IVF treatment at the time of assessment and 129 without fertility problems who made up the control group. The following instruments were applied: the Multidimensional Scale of Perceived Social Support, the Relationship Satisfaction Scale, and the Serbian Inventory of Affect based on PANAS. The results show statistically significant differences between the examined groups in the level of negative affect, which is more pronounced in the group of women undergoing IVF treatment. Regarding positive affect, there is a trend of a more frequent experience of positive emotions in the women from the control group. Perceived social support and relationship satisfaction are significant predictors of both positive and negative affect for the women undergoing IVF treatment. As for the control group, the results of the regression analysis show that perceived social support and relationship satisfaction are significant predictors of negative affect, while in the case of positive affect, relationship satisfaction stands out as a significant predictor. The results indicate that perceived social support and relationship satisfaction can be important protective factors when it comes to psychological adjustment to infertility, which can serve as a guideline for mental health professionals who work with infertile couples.Neplodnost predstavlja medicinski problem, koji može imati značajne posledice po mentalno zdravlje. Emocionalni problemi nastali kao posledica neplodnosti su veoma česta pojava, pa se neplodnost može nazvati životnom krizom. Iz tog razloga veoma je značajno identifikovati zaštitine faktore i faktore rizika koji bi odredili psihološko prilagođavanje na neplodnost. Cilj ovog istraživanja jeste ispitati postojanje razlika u percipiranoj socijalnoj podršci, zadovoljstvu partnerskim odnosom i pozitivnom i negativnom afektu između žena koje su u VTO postupku i žena koje nemaju ovu vrstu problema. Takođe, istraživanje je imalo za cilj da ispita da li su percipirana socijalna podrška i zadovoljstvo partnerskim odnosom značajni prediktori pozitivnog i negativnog afekta u obe grupe ispitanica. U istraživanju su učestvovale 292 žene – 163 žene koje su u trenutku testiranja bile uključene u VTO tretman i 129 žena bez problema sa plodnošću, koje su činile kontrolnu grupu. Korišćeni su sledeći instrumenti: Multidimenzionalna skala percipirane socijalne podrške, Skala zadovoljstva partnerskim odnosom i Srpski inventar afekta baziran na PANAS. Rezultati pokazuju da statistički značajne razlike između ispitivanih grupa postoje u izraženosti negativnog afekta, koji je izraženiji u grupi žena u VTO postupku. Kada je reč o pozitivnom afektu uočava se postojanje trenda učestalijeg prisustva pozitivnih emocija kod ispitanica iz kontrolne grupe. U grupi žena u VTO postupku percipirana socijalna podrška i zadovoljstvo partnerskim odnosom predstavljaju značajne prediktore kako pozitivnog tako i negativnog afekta. U kontrolnoj grupi rezultati regresione analize pokazuju da su percipirana socijalna podrška i zadovoljstvo partnerskim odnosom značajni prediktori negativnog afekta, dok se u slučaju pozitivnog afekta kao značajan prediktor izdvaja zadovoljstvo partnerskim odnosom. Rezultati ukazuju da percipirana socijalna podrška i zadovoljstvo partnerskim odnosom mogu biti značajni zaštitni faktori kada je u pitanju psihološka adaptacija na neplodnost, što može poslužiti kao smernica u radu stručnjaka u oblasti mentalnog zdravlja, koji rade sa parovima sa ovim problemom