The Attempt of the New Canon

Niniejszy tekst w pierwotnej postaci ukazał się na łamach czasopisma „Białostockie Studia Literaturoznawcze” 2018, nr 13.Niniejszy artykuł dotyczy antologii opublikowanej przez zespół badawczy Archiwum Kobiet działający przy Instytucie Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk. Recenzowana książka została poświęcona figurom literackim kobiet, współtworzącym polską wyobraźnię zbiorową. Przedstawione eseje zmierzają do reinterpretacji klasycznych odczytań na temat najbardziej znanych bohaterek polskiej literatury i kultury, zaś niektóre z nich skupiają się na przybliżeniu postaci nieznanych bądź zapomnianych. Recenzowana książka stanowi tym samym próbę przedefiniowania polskiego kanonu kulturowego.The article discusses the anthology …czterdzieści i cztery. Figury literackie. Nowy kanon (Warsaw 2016) dedicated to the literary figures of women who contributed to the formation of collective imagination. One of the great assets of the reviewed volume published by Women Archive at the Institute of Literary Research of the Polish Academy of Sciences is the modern methodology. The research tools from such field as feminist critique, gender and queer studies as well as postcolonial criticism do not obliterate historical context of the analyzed works but they offer the opportunities for fresh readings of literary figures and the previously neglected literary space. Consequently, the discussed anthology succeeds in redefining Polish literary canon.Krzysztof Andruczyk – doktorant w Zakładzie Literatury XIX wieku i Kultur Regionalnych na Uniwersytecie w Białymstoku, członek Zespołu Badań nad Pamięcią i Recepcją Literatury UwB. Autor artykułów poświęconych młodzieńczej twórczości Zygmunta Krasińskiego. W centrum jego zainteresowań naukowych znajdują się recepcja romantyzmu w polskiej literaturze i kulturze najnowszej oraz dzieło i biografia autora Nie-Boskiej Komedii.…czterdzieści i cztery. Figury literackie. Nowy kanon, red. M. Rudaś-Grodzka i in., Warszawa 2016.Europejski kanon literacki. Dylematy XXI wieku, red. E. Wichrowska, Warszawa 2012.Janion M., Niesamowita Słowiańszczyzna. Fantazmaty literatury, Kraków 2006.Kontowski D., Kanon literacki a liberal education: społeczny sens pewnej debaty, w: Polonistyka dziś – kształcenie dla jutra, t. 1, red. K. Biedrzycki i in., Kraków 2014.Kowalski P., Popkultura i humaniści, Kraków 2004.Mochnacki M., O duchu i źrodłach poezji w Polszcze, w: M. Mochnacki, Rozprawy literackie, oprac. M. Strzyżewski, Wrocław 2004.Waldenfels B., Podstawowe motywy fenomenologii obcego, przeł. J. Sidorek, Warszawa 2009.Zacharska J., Hanka czy Jagna? Ideał kobiety wiejskiej, w: tejże, O kobiecie w literaturze przełomu XIX i XX wieku, Białystok 2000.21322