Geleneksel Kayseri Hamamlarında Doğal Aydınlatma Sistemleri

Mimari yapılarda işleve, döneme veya bölgeye göre farklı biçim ve özelliklerdeüretilen doğal aydınlatma sistemleri, görsel ve psikolojik konfor durumunun iyileşmesindeönemli rol oynamaktadır. Türk medeniyetinde temizlik, sosyalleşme ve gelir sağlama gibibirçok eylemle ön plana çıkan hamamlarda kullanılan aydınlatma elemanları, mekânsalniteliğin ve konfor koşullarının ayrılmaz bir ögesidir. Hamamların, mahremiyetgereksiniminin yüksek olduğu yapılardan biri olması nedeniyle mekânlarda doğalaydınlatma elemanlarının kullanımı, tasarımın önemli bir parametresi olarakdeğerlendirilmiş, bu amaçla farklı çözüm önerileri geliştirilmiştir. Mekâna günışığıalımında kullanılan ışık/aydınlık fenerleri, aydınlık pencereleri, ışık gözü-fil gözü, ışıktavanları gibi yapısal çözümler ile atmosfer zenginleştirilmiş, mekân algısında buaydınlatma elemanlarının önemli bir katkısı olmuştur. Bu çalışma kapsamında Kayserikent merkezinde yer alan 7 adet tarihi hamamın doğal aydınlatma elemanları belgelenerek,mekânlardaki kullanım yoğunluğu, çeşitleri ve boyutları tipolojik bir çalışma iledeğerlendirilmiştir. Böylece bu yapıların doğal aydınlatma çözümleri açısından özgünniteliklerini vurgulayarak mekânsal kalite potansiyellerinin koruma ve yenidenişlevlendirme bağlamında genişletilip geliştirilebilmesine imkân tanınmasıhedeflenmektedir Natural lighting systems produced in different forms and features according tofunction, period or region in architectural buildings play an important role in theimprovement of both visual comfort conditions and psychological comfort. In Turkishbaths, lighting systems are an integral element of spatial quality and comfort conditions.Since the baths are one of the buildings with the highest need for privacy, the use ofnatural lighting elements in spaces has been evaluated as an important parameter of thedesign, and different solutions have been developed for this purpose. Accordingly,structural solutions such as lighting lantern, windows, oculies, light ceilings were producedin daylight intake to the space. These lighting elements made an important contribution tothe perception of space. Within the scope of this study, the natural lighting elements of 7historical baths located Kayseri were documented and evaluated with a typological study.Thus, it is aimed to enable the spatial quality potentials to be expanded in the context of conservation and re-functioning by emphasizing their unique characteristics in terms ofnatural lighting solutions.