Transect-rapport 2159: Een Archeologisch Inventariserend Veldonderzoek door middel van Proefsleuven (IVO-P). Esbeek, Groenstraat 12-16. Gemeente Hilvarenbeek (NB).

In november 2018 is een archeologisch proefsleuvenonderzoek uitgevoerd in een uit drie delen bestaand plangebied aan de Groenstraat 12-16 in Esbeek (gemeente Hilvarenbeek). De aanleiding voor het onderzoek was de herontwikkeling van het terrein. Het plangebied heeft een oppervlakte van ca. 1,9 hectare, waarvan ongeveer 0,3 hectare is bebouwd en het overige deel in gebruik is als groenvoorziening, of weiland. Voor de herontwikkeling geldt een archeologische onderzoeksplicht. Op basis van vooronderzoek gold in het plangebied een hoge verwachting op archeologische (nederzettings-)resten uit de periode Midden-Neolithicum – Nieuwe tijd. Ook werd rekening gehouden met archeologische resten uit de periode vanaf het Midden-Paleolithicum. Methodiek Door middel van proefsleuvenonderzoek diende te worden vastgesteld of er sprake was van een vindplaats in het plangebied en of deze van behoudenswaardige kwaliteit was. Conform het PvE zijn elf proefsleuven aangelegd, zoveel mogelijk verspreid over het plangebied. Het vlak is aangelegd in de top van de C-horizont, waarna vlak, sporen, vondsten en profielen zijn onderzocht en gedocumenteerd conform het PvE. Op grond van de resultaten in het veld is in overleg met het bevoegd gezag besloten af te zien van een tussenkomend evaluatieverslag en specialistisch onderzoek. Resultaten Het archeologisch relevante niveau was niet volledig intact. Er zijn in het plangebied archeologische resten aangetroffen die grotendeels te dateren zijn in de periode vanaf de Nieuwe tijd; mogelijk is een beperkt deel van de resten, met name een aantal vondsten, vroeger te dateren, namelijk in de periode vanaf de Late-Middeleeuwen. De sporen zijn in verband te brengen met landgebruik (grondverbetering, schopsteken, moesbedden, waterkuilen) en landinrichting (greppels, sloten, weidepaaltjes). Er kan ook sprake zijn van erfgerelateerde sporen, maar duidelijke nederzettingsresten zoals gebouwplattegronden zijn niet aangetroffen. Ook zijn geen resten aangetroffen uit periodes voorafgaand aan de Late-Middeleeuwen. Het is niet duidelijk of zulke oudere resten helemaal nooit in het plangebied aanwezig zijn geweest, dan wel of dergelijke oudere resten verstoord zijn geraakt als gevolg van de menselijke activiteiten in de periode vanaf de Nieuwe tijd. Conclusie en advies De hoge archeologische verwachting die gold voor het plangebied, is slechts beperkt bevestigd met het proefsleuvenonderzoek. De aangetroffen resten dateren goeddeels uit de periode vanaf de Nieuwe tijd en zijn waarschijnlijk in verband te brengen met landgebruik of landinrichting, hetgeen ons inziens inhoudelijk geen grote meerwaarde heeft