Investigation of engineering problems in architectural design process

YÖK Tez No: 540672Mimarlık, mekânları tasarlamaktır. Mimar, yapıları estetik ilkeler doğrultusunda tasarlar, kullanıcı isteklerini, yasa, yönetmelik ve mevzuatıyla fenni şartları dikkate alarak, yapım sürecini denetler. Tasarımların oluşturulabilmesi için gerekli olan disiplinleri organize eder; estetik, fonksiyonel mekânlar üretilmesini sağlar. Mimarın, organizasyonu sağlaması, diğer disiplinlerle iletişim kurması için diğer disiplinlerle ilgili bilgiye sahip olması gerekmektedir. Mekânlar, tasarım, yapım süreçlerinden sonra oluşmaktadır. Tasarım süreci analiz, sentez, değerlendirme, iletişim alt başlıklarında açıklanabilir. Proje açısından bakıldığında, tasarım evreleri; ön tasarım, avan proje, uygulama projesi olarak bilinmektedir. Tasarımlar multidisipliner çalışılarak tamamlanmaktadır. Tasarım evrelerinden sonra uygulama projesine dönüşmektedir. Tasarım sürecinde multidisipliner çalışmalar önemsenmediğinde tasarım sürecinde problemler, zorunlu değişiklikler ortaya çıkmakta, tasarım süreci uzamakta zaman, ekonomik kayıplar vb. sorunlara neden olmaktadır. Çalışmada, mimarlığın multidisipliner çalışma gerektiren bir bilim, sanat dalı olması nedeniyle tasarım sürecinde karşılaşılan mühendislik sorunları inşaat mühendisliği kapsamında incelenmiştir. Çalışma, betonarme yapıların uygulama projesi öncesindeki tasarım süreçlerini kapsamaktadır. Betonarme yapının tasarım sürecinde mimarın uyması gereken mühendislik kıstasları, inşaat mühendisliği kapsamında belirlenmiştir. Tasarlanan projelerin mühendislik kıstasları açısından uygunlukları yapının taşıyıcı elemanları bazında değerlendirilmiştir. Mühendislik kıstasları, her bir taşıyıcı yapı elemanı için; İmar Kanunu, TS 500, 2007 Deprem Yönetmeliği, İmar Yönetmelikleri gibi mevzuat şartlarına göre saptanmıştır. Çalışmada, örnek projelerde mevzubahis sorunlar saptanmış; mimar, mühendislerle yüz yüze görüşülmüş; iki meslek grubuna anketler yapılarak sorunlar saptanmıştır. Sorunların tasarım sürecinde kısa sürede çözülebilmesi, zaman-emek-ekonomi vb. kayıpların minimuma indirilebilmesi için önerilerde bulunulmuştur. Anahtar sözcükler: Avan proje, Betonarme yapı tasarımı, Mimari tasarım, Mühendislik sorunları, Tasarım süreci.Architecture is designing spaces. Architect, designs buildings toward aesthetic principles, he/she supervises user demands, laws, regulations, texts' conditions, supervises construction process. He/she organizes various disciplines necessary to designs, produces aesthetic, functional spaces. For architect, to provide organization, communicate with subdisciplines, he/she must have knowledge about disciplines. Spaces are formed after design, construction processes. Design process's explicable in sub-headings like analysis, synthesis, evaluation, communication. From project's view point, design stages; preliminary design, preliminary project, application project. Designs are completed by working multidisciplinarily. After design phases, becomes application project. When there's no multidisciplinary studies, it can cause problems, mandatory changes in design process, design process extends, time and economic losees, etc. In study, reason why architecture's a science, art field that requires multidisciplinary study, engineering problems encountered in design process've been examined within civil engineering's scope. Study covers reinforced concrete structures' design process. In reinforced concrete's design process before application project, engineering criteria that architect should comply with are determined within civil engineering's scope. Designed projects' suitability in engineering criteria's evaluated on building's carrier elements' basis. Engineering criteria for each carrier structure element; Construction Law, Design, TS 500, 2007 Earthquake Regulation, Development Regulations. In study, problems were identified on sample projects, architects, engineers were interviewed face-to-face, surveys were conducted in profession groups to identify problems. Suggestions've been made in order to solve problems in a short time in design process to minimizethe losses like time-labor-economy etc