TANAP Antlaşmalarının Uluslararası Hukuk ve Kamulaştırma Hukuku Açısından Değerlendirilmesi

Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project (TANAP) is a project, between Azerbaijan and Turkey, on the World’s front burner realized in order to transport the natural gas produced from the Şahdeniz 2 field to Europe through Turkish territory. Legal details of TANAP are included in the Intergovernmental Agreement (IA) between two states and in the Hosting Government Agreement (HGA) signed between Turkey and TANAP Project Company. Having looked at the aforesaid agreements, IA is mainly considered as an outline agreement, on the other hand, HGA is considered as a private law contract including more detailed provisions. TANAP Agreements, having the characteristics of a bilateral investment agreement, include provisions mostly protecting the interests of the investor, namely Azerbaijan. Considering either participating interests of parties in the project, or that the source country is Azeri land, it should be admitted that the situation is natural and legal.Türkiye ile Azerbaycan arasında, Şahdeniz 2 sahasından çıkartılan doğalgazınTürkiy etoprakları üzerinden Avrupa’ya nakledilmesi amacıyla gerçekleştirilen Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi (TANAP), dünyanın gündeminde olan bir projedir. TANAP’ın hukuksal detayları, iki devlet arasında imzalanan Hükûmetlerarası Antlaşma (HA) ve Türkiye ile TANAP Proje Şirketi arasında imzalanan Ev Sahibi Hükûmet Antlaşması’nda (ESHA) yer almaktadır. Adı geçen antlaşmalara bakıldığında HA’nın daha çok çerçeve antlaşm aniteliğinde olduğu, bunakarşın ESHA’nın ise daha detaylı hükümle riçeren bir özel huku ksözleşmesi olduğu görülmektedir. İki taraflı bir yatırım antlaşması niteliğinde olan TANAP Antlaşmaları, daha çok yatırımcının, yani Azerbaycan’ın haklarını korur nitelikte hükümler içermektedir. Zira, gerek tarafların projedeki payları, gerekse kaynak ülkenin Azeri toprakları olduğu düşünüldüğünde bu durumun da doğal ve hukuki olduğu kabul edilmelidir