BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI'NDA TÜRKİYE'DEKİ YABANCI ESİRLER

29 Ekim 1914 Karadeniz Hadisesi ile kendisini Birinci Dünya Savaşıznın içinde bulan Osmanlı Devleti geniş bir coğrafyada İngiliz, Fransız, Rus, Sırp ve Romen kuvvetleriyle savaşmak zorunda kaldı. Özellikle Çanakkale, Kafkas, Kanal, Irak, Suriye- Filistin ve Hicaz-Yemen Cephelerinde İtilaf Kuvvetleri ile büyük savaşlara tutuşan Türk Ordusu binlerce esir verirken 25.000 civarında İtilaf Devleti askerini de esir almıştı. Daha savaş başlamadan 1907 Lahey konferansı kararlarına uygun olarak hazırlanan Üsera Talimatnamesi Türkiyezdeki yabancı esirlerin yaşam biçimini belirlemişti. Değişik cephelerde binlerce esir alınması ile büyük bir organizasyon gerektiren esirler meselesi kurulan Esir Muamelat Şubesi ve Üsera Komisyonları vasıtasıyla organize edilmiştir. Ülkenin değişik yerlerinde kurulan üsera garnizonlarına yerleştirilen esirlerin iskân ve iaşe, sağlık, haberleşme, dini yaşam gibi konulardaki tüm ihtiyaçları Osmanlı hükümeti tarafından uluslararası anlaşmalara uygun olarak sağlanmış ve esirlere misafir muamelesi yapılmıştır. Esirlere yönelik Kızılay, Kızılhaç ve diğer kuruluşların yardım faaliyetleri Osmanlı hükümeti tarafından desteklenmiş ve esir garnizonlarının İstanbulzda bulunan tarafsız ülke sefaretleri ve tarafsız Kızılhaç üyeleri tarafından ziyaretine ve denetlenmesine izin verilmiştir. Savaşın başından itibaren sakat, yaralı ve hasta esirlerin mübadelesine olumlu yaklaşan Osmanlı hükümeti, İngiltere ve Fransa ile Bern Anlaşmalarını ve Rusya ile de Kopenhag Anlaşmasını yaparak hasta yaralı ve sakat esirlerin ülkesine gönderilmesini sağlamaya çalışmıştır. Brest Litovsk Barış Anlaşması ve Mondros Ateşkes Anlaşmasızndan sonra ise Türkiyezde bulunan tüm esirler ülkelerine gönderilmiştir