Evaluatıon Of Structural Performance Of Hıstorıcal Buıldıngs Due To Relocatıon In Pıeces Or Holıstıc

İnsanlığın ortak değerleri olan taşınmaz kültür varlıklarının gelecek nesillere aktarılması, gerekli koruma-onarım uygulamalarının gerçekleştirilerek yapısal bütünlüklerinin sürdürülmesi ile mümkündür. Korumada temel yaklaşım, mimari mirasın sahip olduğu özgünlük değerlerinin mümkün mertebe tahrif edilmemesidir. Bu sebeple taşınmaz varlıkların özgünlüğünü belirleyen; konum, tasarım, malzeme ve işçilik özelliklerinin, korumaya yönelik faaliyetler sonucunda bozulmaması hedeflenmelidir. Mimari mirasın özgün konumda korunması esastır, ancak başta; baraj, yol, maden ocakları vb. büyük imar faaliyetleri olmak üzere, fiziksel çevreyi etkileyen her türlü insan ve doğa kaynaklı etkenler, anıtın yerinde korunmasını kimi zaman imkansız kılmaktadır. Bu gibi durumlarda anıtların taşınarak başka bir konumda fiziksel varlıklarını sürdürmeleri, uluslararası literatürde de tanımlanan bir koruma yöntemidir. Yapıların taşınması, başta mimari koruma ve yapı mühendisliği olmak üzere, disiplinler arası çalışmayı gerektiren sıra dışı bir uygulamadır. Taşıma yöntemi, taşınacak mirasın yapım sistemi, mimari ve bezeme özellikleri, fiziksel çevresi, taşıma mesafesi gibi birçok etkene bağlı olarak değişir. Tarihi yapının mimari ve strüktürel özelliklerinin, taşıma sonrasında da bozulmadan sürdürülmesi, yöntemin seçimi ve uygulanmasında temel kriter olmalıdır. Koşullar uygun ise anıtların bütün olarak taşınması, strüktürel özellikler ve özgünlüğün korunması açısından genel olarak avantajlı bir yöntemken, konum ve fiziksel özellikler gibi teknik zorluklar sebebiyle yapının daha kolay taşınabilir parçalara ayrılarak taşınması da zaman zaman tercih edilen bir uygulamadır. Çalışmada olası taşıma yöntemlerinin analitik olarak sınanarak taşınacak yapı açısından uygunluk ve güvenilirliğin test edilmesi amaçlanmıştır. Çalışma yöntemi olarak; sonlu elemanlar metodu ile sayısal modeli oluşturulan kurgusal anıt yapının, bütüncül ve parçalı taşıma senaryolarına göre taşınması durumları analiz edilerek, sergilenecek olası yapısal performans karşılaştırılmaktadır. Tezin, uygun taşıma yönteminin proje henüz fizibilite aşamasındayken belirlenebilmesi açısından, taşımanın planlama aşamasında görev alacak karar verici konumdaki kişiler ile gelecekteki uygulamalara fikir vermesi hedeflenmiştirTransferring of the unmovable cultural heritage thruogh the next generations is possible by maintaining their structural integrity with application of necessary conservation and restoration activities. The main approach for conservation is not to demolish the originality values of the cultural heritage as much as possible. Therefore, it is aimed not to destroy the values of originality like; location, design, material and workmanship during the conservation practice. Conserving the architectural heritage in its original location is a main principal. But sometimes it becomes impossible because of human or nature oriented causes, effecting the physical environment foremost some public improvements like; dams, highways, mines etc. In these kind of cases, relocation of monuments in order to maintain their physical existence in a new location, is a method which is also defined in the international literature. Relocation of structures is an extreme execution, demanding interdiciplinary study of foremost; architectural conservation and structural engineering. Method of relocation varies depending on the monument’s construction system, design and ornamental spects, physical environment, distance of transportation etc. Maintaining architectural and structural specifications of historical structures after relocation, needs to be the main criteria about selection of the relocation method. While in appropriate conditions, holistic relocation is advantageous in terms of preserving the structural integrity and originality, dividing the monument in to easy to transport pieces is a method, which can occasionally be selected because of technical difficulties like; physical spects or locatoin of the structure. Within this study, it is aimed to examine the possible relocation methods analytically, test their reliability and suitability in terms of the heritage structure. As a study method; possible structural performance of the simulated monumet is compared according to the relocation scenarios of holistic or in pieces, using the numerical models and analysis obtained by using finite element method. This thesis aims to give inspirations to the decision-maker people and for the future relocation executions in terms of planning suitable relocation method when the project is just in the feasibility stage