İLKÖĞRETİM YEDİNCİ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN TEMEL İHTİYAÇLARININ KARŞILANMA DÜZEYİ İLE ZORBACI DAVRANIŞLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim yedinci sınıf öğrencilerinin temel ihtiyaçlarının karşılanma düzeyi (ait olma, güç, özgürlük, eğlence) ile zorbacı davranışları (yapma ve maruz kalma) arasındaki ilişki incelenmiştir. Ayrıca bu öğrencilerin temel ihtiyaçlarının karşılanma düzeyleri ve cinsiyetleri ile zorbacı davranışları arasında etkileşim olup olmadığı incelenmiştir. Bu araştırma tarama modelleri arasında yer alan ilişkisel tarama modeli ile yapılmıştır. Araştırma grubu Ankara il merkezindeki yedi resmî ilköğretim okulunun yedinci sınıflarında eğitim gören 219'u erkek ve 225'i kız olmak üzere toplam 444 öğrenci üzerinden oluşturulmuştur. Araştırmada veriler öğrencilerin zorbacı davranışlarının düzeyini belirleyen Okul Yaşamı Zorbalık Ölçeği (Çalık, 2007) ve İkinci (2003) tarafından lise öğrencileri için geliştirilen bu araştırma kapsamında ilköğretim öğrencilerine uyarlanan temel ihtiyaçların karşılanma düzeyini belirleyen Temel İhtiyaçlar Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Ayrıca araştırma grubundaki öğrencilerin kişisel niteliklerine ilişkin bilgiler araştırmacı tarafından geliştirilen Kişisel Bilgi Formu kullanılarak toplanmıştır. Bu araştırmada veriler Pearson Momentler Korelasyon Katsayısı Tekniği, t testi ve çift yönlü varyans analizi istatistiksel tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Farkın kaynağı için scheffe testi uygulanmıştır. Araştırma sonuçları ait olma, güç ve temel ihtiyaçlar puanları ile zorbalık (yapma) davranışları puanı arasında negatif, özgürlük ve zorbalık yapma puanı arasında pozitif anlamlı bir ilişki olduğu görülmektedir. Bunun yanı sıra, öğrencilerin sırasıyla ait olma, eğlence, özgürlük, güç ve temel ihtiyaçlar toplam puanı ile zorbalık (maruz kalma) puanı arasında negatif ve anlamlı bir ilişki olduğu görülmektedir. Cinsiyete göre zorbalık (yapma ve maruz kalma) puanları arasındaki fark anlamlı bulunmuştur. Cinsiyetin ve temel ihtiyaçlarının karşılanma düzeyinin zorbacı davranış puanları üzerinde ortak etkisine ilişkin fark anlamlı bulunmamıştır.In this research, the relationship between the secondary school seventh grade students' level of fulfilling their basic psychological needs (belonging, power, freedom and fun) and the bullying behaviour (bully and victim) is explored. Further, whether gender and the level of fulfilling one's basic needs have an interactional influence on bullying behaviour. In this research the relational survey method was used. This survey has been conducted on 444 students in total of whom 219 male and of 225 female who attend seven state schools in Ankara city center. In the research, School Bullying Inventory (Çalık, 2007) that determines the students' bullying behaviour and Basic Needs Inventory (İkinci, 2003) that determines the high school students' fulfilling their basic needs, were used to collect data. Moreover, students' personal knowledge were collected through Personal Knowledge Form which was developed by the researcher himself. The data analysis was conducted with statistical techniques of pearson moment correlation, t tests, ANOVA. Scheffe test was used in order to find source of the difference. The findings of the research revealed that a negative relation between belonging, power, total basic needs score and bullying behaviour, and positive significant relation between freedom and bullying behaviour. Furthermore, the research revealed that there is a negative and a significant relation between belonging, fun, freedom, power, basic needs' score and victim's score. The difference between the gender and the scores of bullying behaviour has been found to be significant. The difference related to the mutual influence of gender and the level of fulfilling basic needs on the score of bullying behaviour hasn't been found to be significant