Examining the relationships between primary school teachers' perceptions on school openness to change and school change capacity

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim okulu öğretmenlerinin algılarına göre okulların değişime açıklığı ile değişim kapasitesi arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Araştırma, ilişkisel tarama modelinde desenlenmiş betimsel bir çalışmadır. Araştırmanının örnekleminin belirlenmesinde tabakalı örnekleme tekniği kullanılarak Samsun ili merkez ilçelerinden seçilen 20 ilköğretim okulunda görevli 599 öğretmene uygulama yapılmıştır. Araştırmada ilköğretim okulu öğretmenlerinin okulun değişime açıklığına ilişkin algı düzeylerini belirlemek amacıyla Kearney ve Smith (2008) tarafından geliştirilen ve Demirtaş (2012) tarafından Türkçeye uyarlanan Okulların Değişime Açıklığı Ölçeği ve araştırmacı tarafından geliştirilen Değişim Kapasitesi Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde SPSS 15.00 programı kullanılmıştır. Değişkenler arası ilişkilerin belirlenmesinde Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı, yordayıcı değişkenlerin incelenmesinde Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi, öğretmenlerin görüşlerinin cinsiyet, branş, yaş, kıdem ve okuldaki hizmet süresi gibi demografik değişkenlere göre farklılığının analizinde ise t-testi ve ANOVA kullanılmıştır. Araştırma sonuçları, öğretmenlerin değişime açıklıkları ile kişisel ustalık düzeyleri ve öğretmenlerin değişime açıklıkları ile iş birliği arasında pozitif yönde yüksek düzeyde anlamlı ilişkiler olduğunu göstermektedir. Ayrıca, öğretmenlerin okul müdürlerinin değişime açıklığına ilişkin algıları ile değişim kapasitesi boyutlarından en yüksek korelasyonun paylaşılan vizyonda gerçekleştiği görülmüştür. Araştırmanın sonuçları, öğretmenlerin okulun değişime açıklığına ilişkin algılarının branş ve cinsiyet değişkenlerine göre anlamlı bir biçimde farklılaşmadığını göstermektedir. Ancak, öğretmenlerin okulun değişime açıklığına ilişkin algıları yaş, hizmet süresi ve mesleki kıdem değişkenlerine göre anlamlı bir şekilde farklılaşmaktadır. Öğretmenlerin okulun değişime açıklığına ilişkin algılarında yaşa, hizmet süresine ve mesleki kıdeme göre meslekte daha yeni olan öğretmenler lehine anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, öğretmenlerin okulun değişim kapasitesine ilişkin algılarının branş, cinsiyet, yaş ve mesleki kıdem değişkenlerine göre anlamlı farklılıklar göstermediği görülmüştür. Ancak, öğretmenlerin okulun değişim kapasitesine ilişkin algıları hizmet süresi değişkenine göre anlamlı farklılıklar göstermiştir. Bulundukları okullarda hizmet süreleri daha az olan öğretmenlerin okulun değişim kapasitesine ilişkin algılarının daha olumlu olduğu bulunmuştur. Araştırma sonucunda, okul müdürlerinin ve öğretmenlerin değişime açıklığının, değişim kapasitesinin bütün alt boyutlarının anlamlı yordayıcıları olduğu görülmüştür. Paylaşılan vizyonun en güçlü yordayıcısı okulu müdürünün değişime açıklığı, iş birliği ve kişisel ustalığın en güçlü yordayıcısı ise öğretmenlerin değişime açıklığıdır. Araştırma sonunda, okullarda değişim kapasitesinin geliştirilmesi bağlamında hizmet süresi az olan öğretmenlerin okulda etkin olmasının ve okulların farklı gelişim düzeylerine göre ele alınarak değişim ihtiyaçlarının belirlenmesinin önemli olduğu gibi önerilerde bulunulmuştur.This study seeks to explore the relationships between primary school teachers' perceptions on school openness to change and school change capacity. A total of 599 teachers employed in 20 primary schools in central districts of Samsun participated in this correlational study designed in survey model. Stratified sampling technique was used to determine the population of the study. In order to explore primary school teachers' perceptions on school openness to change, Faculty Openness to Change Scale originally developed by Kearney and Smith (2008) and adapted into Turkish by Demirtaş (2012) and The Scale of Change Capacity developed by the researcher were used. Data were analyzed via SPSS 15 program. Pearson product-moment correlation coefficient was calculated to determine the relationships between variables, Multiple Linear Regression was conducted to examine predictive variables, and t-test and ANOVA were also conducted to analyze participants' perceptions according to gender, branch, age, seniority, and years in current school variables. Results revealed that there were positive and significant relationships between teachers' perceptions on openness to change and personal mastery level and collaboration. Furthermore, the highest correlations were found between teachers' perceptions on school principals' openness to change and shared vision. Results also demonstrated that teachers' perceptions on school openness to change did not differ significantly according to branch and gender variables. However, Teachers' perceptions on school openness to change differed significantly according to age, years in current school, and seniority variables in favor of novice teachers. Results illustrated that teachers' perceptions on school change capacity did not differ significantly according to branch, gender, age, and seniority variables. On the other hand, teachers' perceptions on school change capacity differed significantly according to years in current school variable. Findings suggested that teachers spending less time in current school perceived school change capacity more positive than others. Results mirrored that school principals' and teachers' openness to change were significant predictors of all sub-scales of change capacity. School principals' openness to change was the strongest predictor of shared vision while teachers' openness to change was the strongest predictor of collaboration and personal mastery. Some suggestions such as empowering novice teachers on school's management process and making different improving plans for schools according to their level of development were presented in the light of research results