A RESEARCH ABOUT THE PERCEPTION LEVELS OF THEIR BODIES OF FEMALE ATHLETES AND GENDER ROLES

Erkeklere özgü bilinen spor branşlarına bayanların katılımı ile bayan sporcularda erkeksi davranışlar gözlenmiştir. Bu nedenle, bireysel ve takım sporları ile uğraşan elit bayan sporcular ile spor yapmayan bayanların Bedenlerini algılama düzeyleri ve Cinsiyet rollerini belirlemek, spor yapma durumlarının spor branşlarının beden algısı-cinsiyet rolü üzerindeki etkisini araştırmak, aralarındaki ilişkiyi tespit etmek amacıyla bu araştırma yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini, 20062007 sezonunda müsabık olan Ankara, İstanbul ve İzmir'de bulunan 6 spor branşında, güreş (30), boks (30), halter (30), voleybol (30), basketbol (30), futbol (30) tespit edilen 180 elit sporcu ile Gazi Üniversitesi ve Selçuk Üniversitesi'nden tesadüfi örneklem yöntemiyle seçilen 180 spor yapmayan üniversite öğrencisi bayanlar oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak, bayanların bedenlerini algılama düzeylerini belirlemek için Çok Yönlü Beden-Benlik İlişkisi Ölçeği cinsiyet rollerini belirlemek için BEM Cinsiyet Rolü Envanteri ve öğrencilerin kişisel özelliklerini belirlemek için araştırmacı tarafından geliştirilen, Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Spor yapan ve yapmayan bayanların kişisel bilgilerinin analizinde betimsel istatistiki analiz tekniği kullanılmıştır. Araştırmaya katılanların spor yapıp yapmama durumlarına göre Çok Yönlü Beden-Benlik İlişkileri Ölçeği'nin maddelerine verdikleri yanıtların betimsel istatistikleri (aritmetik ortalama ve standart sapma) hesaplanmış; Çok Yönlü Beden-Benlik İlişkileri Ölçeği Puanlarının Karşılaştırılmasında ise Tek yönlü Varyans Analizi (ANOVA) kullanılmıştır. iv Araştırmanın sonucunda; Araştırmaya katılan bayanların bedenlerini algılama ve cinsiyet rolleri arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Bireysel ve takım sporu yapan bayanların bedenlerini algılama düzeyleri bakımından görünüş yönelimi puanları ve fiziksel yeterlilik yönelimi puanları spor yapmayan bayanlardan anlamlı derecede daha düşük bulunmuştur. Spor yapan ve yapmayan bayanların erkeksilik özellikleri ile spor yapma durumları arasında anlamlı farklılıklar tespit edilmiş ve spor yapmayan bayanların erkeksilik puanları spor yapan bayanların puanlarından anlamlı derecede düşük bulunmuştur. Bedenlerini algılama ve cinsiyet rolleri arasındaki ilişkiyi incelediğimizde; Spor yapan ve yapmayan bayanların bedenlerini algılama ve cinsiyet rolleri açısından anlamlı farklılıklar olduğu belirlenmiştir. Bireysel spor yapan bayanların erkeksilik özellikleri, spor yapmayan bayanlara göre, spor yapmayan bayanların kadınsılık özelliklerinin spor yapan bayanlara göre yüksek olduğu tespit edilmiştir. Sosyal beğenilirlik özelliklerinde ise tüm gruplar arasında farklılık bulunmaktadır. Fakat takım sporlarını yapan bayanların sosyal kabul edilirlik puanlarının diğer iki grubun puanlarından yüksek olduğu belirlenmiştir.It is observed that female athletes have behaved like masculine which is known sport branches special to males participation with females. This research is done with the aim of determining the gender roles and perception levels of their bodies of female athletes who are involved in individual and team sports with the ones, who are not; exploring the effects of the state of doing sports to the body perception gender roles and determining the relationship between them. 180 elite female athletes constitute the precedent of the research, who participated in 6 sports of different sports branches (wrestling, boxing, weight lifting, volleyball, basketball and football) during 2006-2007 season in Ankara, İstanbul and İzmir with 180 female university students who do not have sports and are chosen by random selection from Gazi Universities, Scıence and Literature Faculty and Selçuk Universities, Veterinary Faculty, Social Science Faculty. In the research, Multidimensional Body-Self Relations Questionnaire, was used to determine the perception levels of female athletes; BEM Gender Roles Inventory was used to determine the gender roles; and Personal Information Form was used to determine the characteristics of the students which is improved by the researcher as data collection means. In order to examine whether the gender roles and perception levels of their bodies differ from each others' according to their characteristics simple descritive vi statistical analysisi techniques were used. During the comparison of multiple groups, examination of characteristics of gender roles according to the state of having sports and sports branches ANOVA was carried out.. 0.05 was usedas the cut of singificance level in the research.. As a result; A meaningful relationship between the body perception and gender roles has been determined, Visual orientation points and physical sufficiency orientation points of the female athletes who are involved in team and individual sports, in point of body perception levels, have been found lower than the ones who are not. Meaningful differences have been determined between the masculinity characteristics of females and state of having sports, besides, masculinity points of the females who do not have sports have been found meaningfully lower than the ones' who have sports. When we observe the relationship between the body perception and gender roles; meaningful differences have been found between of the females who have sports and the ones who have not. Masculinity characteristics of the females who have individual sports have been determined higher than the ones who have not, on the other hand, femininity characteristics of the females who have not do sports have been determined higher than the ones who have. It has been found that there is a difference among all groups in point of Social (plaudit) acceptence characteristics. But it has been determined that the Social Acceptence points of the females who are involved in team sports have been higher than the points of rest of two groups