PULMONER TROMBOEMBOLİ GEÇİREN HASTALARIN UZUN DÖNEM KLİNİK TAKİBİNDE MORBİDİTE VE MORTALİTEYE ETKİ EDEN FAKTÖRLER

Rekürren ve kronik sekellerle sonuçlanabilen bir hastalık olan pulmoner tromboembolizmin uzun dönem komplikasyonlarını önceden öngörebilecek faktörler ile ilgili yeterli çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışma ile kliniğimizde pulmoner tromboemboli tanısıyla takip edilen olguların prognozunun (rekürrens, komplikasyon, sağkalım ve mortalite) ve prognoza etki eden faktörlerin belirlenmesi ve ikincil sonuç olarak da pulmoner tromboemboli insidansında mevsimsel bir özellik olup olmadığının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Ocak-1998 ile Ocak-2010 tarihleri arasında yatarak tedavi gören, PTE tanısı almış 18 yaş üzeri olgular tarandı. Dosyalarına ulaşılan ve iletişim bilgileri olan 436 hasta çalışmaya alındı. Tüm olgulara telefon ile ulaşılmaya çalışıldı. Ulaşılan olgulara veya yakınlarına ; hastanın hayatta olup olmadığı, exitus olduysa tarihi ve olası ölüm nedeni, ilk tanı sonrası PTE veya DVT rekürrensi olup olmadığı, tanı sonrası herhangi bir malignite tanısı alıp almadığı, toplam antikoagülan tedavi süresi ve aldığı antikoagülan, uzun dönem takipte kronik solunum yetmezliği, posttrombotik sendrom, kronik tromboembolik pulmoner hipertansiyon (KTEPH) gibi komplikasyonların gelişip gelişmediği sorulup kaydedildi. 436 hastanın 245 tanesine (%56.2) ulaşıldı. Rekürrens oranı %13.9 ve mortalite oranı %14.3 bulundu. Aterosklerotik kalp hastalığı (OR:2.4, p=0.04) ve takipte gelişen DVT‘nin (OR:23, p=0.0001), PTE rekürrensini diğer tüm risk faktörlerinden bağımsız olarak arttırdığı görüldü. PTE‘ye bağlı komplikasyonların daha çok yaşlı, ek komorbiditelerin ve rekürren PTE‘nin eşlik ettiği hastalarda geliştiği görüldü. Eşlik eden malignite (HR:2.711, p=0.04) ve immobilizasyonun (HR:2.846, p=0.014) PTE mortalitesini olumsuz yönde etkileyen bağımsız değişkenler olduğu gösterildi. Tüm olguların tanı tarihleri değerlendirildiğinde PTE görülme sıklığı açısından mevsimsel bir değişkenlik saptanmadı. Bu sonuçlara bakıldığında pulmoner tromboembolizmin rekürren bir hastalık olduğu, erken ve geç dönemde morbidite ve mortalite üzerine etki eden faktörler dikkate alınarak, olguların tedavi ve takip edilmesi gerektiğine karar verildi.Studies regarding possible predictive factors of long term sequelae of pulmonary thromboembolism are not currently sufficient. The aim of this retrospective cohort study was to investigate the prognosis (recurrent disease, complications, survival and mortality) and predictive factors for prognosis of pulmonary thromboembolism. Additionally, we looked for whether the incidence of pulmonary thromboembolism has any seasonal variation. Patients that were hospitalized in our clinic due to pulmonary thromboembolism between January 1998-January 2010 and that were older than 18 years old, were involved in this study. Overall, 436 patients whose files consisted valid clinical and communication information, were recruited. The information regarding survival status, the date and cause in case of mortality, any recurrence of DVT or PTE after the first episode, diagnosis of cancer after the first episode, total duration of anticoagulation therapy and the type of anticoagulant agent prescribed, long term sequelae (development of chronic respiratory failure, post-thrombotic syndrome and chronic thromboembolic pulmonary hypertension) were recorded. Two hundred and forty-five of 436 patients (56.2%) were communicated. Overall, we found recurrence and mortality figures of pulmonary thromboembolism as 13.9% and 14.3%, respectively. Atherosclerotic cardiac disease (OR:2.4, p=0.04) and diagnosis of DVT after the first episode (OR:23, p=0.0001) were independent predictors of recurrent PTE. Complications of PTE were more frequently observed in patients with older age, more comorbid conditions and recurrent PTE. Co-existant cancer (HR:2.711, p=0.04) and immobility (HR:2.846, p=0.014) were independent predictors of mortality in patients with PTE. Finally, no seasonal variation on the diagnosis of PTE was noted. In conclusion, we recommend appropriate therapy and closer monitorization of patients with pulmonary thromboembolism considering its recurrent character and factors predicting short/long term morbidity and mortality