The mediation of ınterpersonal competence in the relationship between parent and peer attachment and subjective well being in adolescence

Bu araştırmanın temel amacı ergenlerde ebeveyn ve akrana bağlanma ile öznel iyi oluş arasında kişilerarası yeterliğin aracı rolünü incelemektir. Ayrıca önerilen modelde yer alan gizil değişkenler arasındaki ilişkilerin cinsiyete göre farklılaşıp farklılaşmadığını araştırmaktır. Araştırmanın çalışma grubunu Amasya merkezinde yer alan beş farklı liseye devam eden 14-18 yaşları arasında ( X = 15,85, S = 2,1) 229 erkek ve 233 kız olmak üzere toplam 462 öğrenci oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında Anne-Baba ve Akrana Bağlanması Envanteri, Ergen Öznel İyi Oluş Ölçeği, araştırmacı tarafından uyarlanan Kişilerarası Yeterlik Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS ve LISREL programlarından yararlanılmıştır. Araştırma sorularına cevap aramak için aracılık analizinde Yapısal Eşitlik Modeli ve gizil değişkenler arasındaki ilişkilerin belirlenmesinde Çoklu Grup Yapısal Eşitlik Modeli kullanılmıştır. vii Araştırmanın bulgularına göre aracılığı test edilen değişken olan kişilerarası yeterliğin beş boyutundan kendini açma ve duygusal destek sağlama dışındaki ilişki başlatma, gücünü ortaya koyma ve çatışma çözme boyutlarının ebeveyne ve akrana bağlanma ile öznel iyi oluş arasında kısmi aracılık ettiği bulunmuştur. Ayrıca gizil değişkenler arasındaki ilişkilere bakıldığında ebeveyn ve akrana bağlanma ile kişilerarası yeterlik arasındaki ilişkinin cinsiyete göre farklılaşmadığı, ebeveyn ve akrana bağlanma ile öznel iyi oluş arasındaki ilişkinin cinsiyete göre farklılaşmadığı görülmüştür. Gizil değişkenler arasındaki ilişkinin cinsiyet açısından sadece kişilerarası yeterlik ve öznel iyi oluş arasında farklılaştığı görülmüştür. Erkekler için kişilerarası yeterlikten öznel iyi oluşa giden yol anlamlı iken kızlarda bu ilişkinin anlamlı olmadığı ortaya çıkmıştır. Araştırma bulguları ilgili alan yazın bağlamında tartışılmış ve araştırmacılar ile psikolojik danışma ve rehberlik alanında çalışanlara yönelik öneriler sunulmuştur.The main purpose of this research is to examine the mediation role of interpersonal competence between parent and peer attachment and subjective well being. Additionally, The second aim is to investigate the relations between latent variables in proposed model whether it differentiates or not according to gender. A total of 462 students (229 male, 233 female) aged 14- 18 years old attending five different high schools in Amasya province participated in the study. The mean age of study participants was 15.81 (S.D: 2.1). Data collected with Parent and Peer Attachment Inventory, Adolescent Subjective Well Being Scale, Interpersonal Competence Scale which was adapted by the researcher and Adjective Based Personality Test. Data analysis implemented with SPSS and LISREL programs. In order to answer the research questions, ix Structural Equation Modeling was used in mediation analysis and Multi Group Structural Equation Modeling was used in revealing the relations between latent variables. Interpersonal competence consists of self-disclosure, initiating relationship, asserting influence, conflict-resolution, and providing emotional support. Study results reveal that initiating relationship, asserting influence and conflict-resolution are making partial mediation between parent and peer attachment and subjective well being except self-disclosure and providing emotional support. Analyzing relations between latent variables, it can be understood that the relationship between parent and peer attachment and interpersonal competence, as well as the relationship between parent and peer attachment and subjective well being did not differentiate according to the gender. While there was a significant difference on behalf of men between interpersonal competence and subjective well being, no significant difference was found on behalf of females between two variables. Research findings were discussed within the context of related literature and some suggestions were provided for researchers and practitioners in the field of psychological counseling and guidance