Evaluation of secondary Turkish language and literature teaching according to the international criteria (sample of Eskişehir province)

Araştırmada, ortaöğretim Türk dili ve edebiyatı öğretimi -öğretim programları, öğrenci ürünleri ve öğretmen görüşleri açılarından- uluslararası ölçütlere göre değerlendirilmiştir. Araştırmada üç farklı çalışma grubu kullanılmıştır. Türk dili ve edebiyatı öğretimini değerlendirebilmek için, Türk Edebiyatı ile Dil ve Anlatım dersi öğretim programları Uluslararası Bakalorya Diploma Programı (IBDP) Türkçe A1 dersi öğretim programıyla amaç, hedef-kazanımlar ve ölçme değerlendirme süreçleri açılarından karşılaştırılmıştır. Türk dili ve edebiyatı öğretiminin öğrencilere kazandırdığı yazılı ve sözlü anlatım becerilerini uluslararası ölçütlere göre değerlendirebilmek için, lise 4. sınıf öğrencilerinden seçilen 43 kişilik bir çalışma grubu oluşturulmuştur. Türk dili ve edebiyatı öğretiminin uluslararası ölçütlere göre düzeyi ve bu düzeye ulaşırken karşılaşılan sorunlara ilişkin öğretmen görüşleri, Eskişehir il merkezindeki liselerde -meslek liseleri ve özel liseler hariç- görev yapan 143 öğretmene ulaşılarak elde edilmiştir. Bu araştırma kapsamında, öğretim programları ve öğrencilerin yazılı/sözlü anlatım becerileri için doküman analizi tekniği, öğretmen görüşleri için anket formu kullanılmıştır. Dil ve Anlatım, Türk Edebiyatı, IBDP Türkçe A1 dersi öğretim programlarına ilişkin bulgular tablolar hâlinde, öğrencilerin yazılı ve sözlü anlatım becerilerine ilişkin bulgular nitel veri çözümleme tekniklerine uygun olarak, öğretmenlerin kişisel bilgileri frekans ve yüzde olarak değerlendirilmiştir. Öğretmen görüşleri arasında fark olup olmadığı varyans analizi ve t testi ile kontrol edilmiştir. Araştırmada anlamlılık düzeyi .05 olarak kabul edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; 1) Türk Edebiyatı ile Dil ve Anlatım dersi öğretim programları IBDP Türkçe A1 dersiyle amaçlar ve hedef-kazanımlar açısından benzerlik göstermektedir; ancak IBDP Türkçe A1 dersinin ölçme ve değerlendirme süreçleri daha belirgin, detaylı ve nesneldir. 2) Türk dili ve edebiyatı öğretiminin değerlendirilmesinde, öğretmenler arasında müşterek ölçütler kullanılmadığı görülmüştür. Bu anlamda Türk dili ve edebiyatı öğretiminin değerlendirilmesinde öğretmenden öğretmene değişen öznel bir uygulama ortaya çıkmaktadır. 3) On ikinci sınıf öğrencilerinin dil ve anlatım becerileri uluslararası ölçütlere göre 10 üzerinden 5-6 arasında çıkmıştır; bununla birlikte kız öğrencilerin dil ve edebiyat becerileri erkeklerden, genel olarak öğrencilerin sözlü anlatım becerileri de yazılı anlatım becerilerinden -uluslararası ölçütlere göre-yüksek sonuçlar göstermiştir. 4) Türk dili ve edebiyatı öğretmenleri, merkezî sınavla öğrenci alan okullardaki öğrencilerin dil ve edebiyat becerilerinin diğer okul türlerinde öğretim gören öğrencilere göre uluslararası ölçütlere daha yakın olduğunu düşünmektedir. Ayrıca bu öğretmenlere göre uluslararası ölçütlere ulaşılamamasında öğrencilerden kaynaklanan sorunlar daha etkilidir. Araştırma sonunda, ortaya çıkan sorunlara dayalı olarak önerilere yer verilmektedir.In this study, secondary Turkish language and literature teaching were evaluated according to the international criteria -in terms of curriculum, student products and teacher views-. Three different study groups were used in this study. Turkish Literature, Language and Expression course curriculums and International Baccalaureate Diploma Program (IBDP) Turkish A1 course curriculum were compared in terms of objectives, target/achievements and measurement evaluation processes in order to evaluate Turkish language and literature curriculum. 43 participant study group which were taken from 4th grade of high schools was created to evaluate written and oral expression skills of students gained from Turkish language and literature according to international criteria. The level of Turkish language and literature teaching according to international criteria and the views of teachers about the problems encountered during of achieving this level were obtained from 143 teachers who teach in high schools of Eskişehir city center -except vocational and private high schools. Within the scope of this research, document analysis techniques were used for curriculums and student's written and oral expression skills, and questionnaire was used for teacher's views. Findings related to Language and Expression, Turkish Literature, IBDP Turkish A1 course curriculum were given in tables, the findings of student's skills in written and oral expression were given according to qualitative data analysis techniques, teachers' personal information were given as frequency and percentage. Whether there is a difference between teachers' views were checked by variance analysis and t test. The significance level was accepted as .05 in this research. According to the research results; 1. Turkish Literature and Language and Expression course curriculum is similar with IBDP Turkish A1 course in terms of target/achievements; but measurement and evaluation of IBDP Turkish A1 course are more clear, detailed and objective. 2. An association of Turkish language and literature teaching it was observed that common criteria are not used between teachers. In this sense subjective practice which changes from teacher to teacher emerges in evaluation of Turkish language and literature teaching. 3. 12th grade students' language and expression skills are between 5-6 from 10 points according to international criteria; however language and expression skills of girl students are better than boy students and oral expression skills of students are better than written skills in general according to international criteria. 4. Turkish language and literature teachers think that language and literature skills of students from schools which take his students according to central examination are closer to international criteria than students from other types of schools. Also according to these teachers problems resulting from students are more effective in not achieving international criteria. Suggestions based on emerging problem and displayed by the researcher are given at the end of the research