DERİVATİVE PRODUCTS SUCH AS SWAP, FORWARD, FUTURES, OPTİONS AND EVALUATİON AND ANALYSİS OF TAXATİON İN TÜRKİYE

Türev ürün olarak adlandırılan swap, forward, futures ve opsiyon sözleşmeleri ilk olarak tarım ürünleri için fiyat dalgalanmalarından korunmak amacıyla düzenlenmiştir. 1972 yılına gelindiğinde Bretton Woods sisteminin sona ermesiyle, faiz oranlarında ve döviz kurlarında meydana gelen dalgalanmalar ve piyasalarda karşılaşılması muhtemel risklerden korunmaya yönelik olarak bu ürünler ön plana çıkmıştır. Ülkemiz açısından baktığımızda, 24 Ocak kararları ile birlikte ekonomik alanda serbestleşme başlamış, para ve sermaye piyasası alanlarında da önemli gelişmeler meydana gelmiştir. Bu gelişmelere paralel olarak türev ürün kullanımları da artış göstermiştir. İzmir Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası ise 2005 yılında faaliyete geçmiş olup, her geçen gün artan işlem hacmiyle büyümeye devam etmektedir. Finansal yeniliklerin kullanılmaya başlanması, yürürlükteki mevzuatında gözden geçirilmesini ve bu ürünlere ilişkin açıklayıcı, tanımlayıcı ve düzenleyici bir takım yeniliklerin getirilmesini zorunlu kılmaktadır. Özellikle vergi kanunlarımızda türev ürünlerin niteliğine ve elde edilen gelirin hangi sınıflandırmaya tabi tutulacağına ilişkin doğrudan düzenlemeler yer almamıştır. 5281 sayılı Kanunla tüm finansal yatırım araçlarından elde edilen kazançların vergilendirilmesinde köklü değişiklikler yapılmıştır. Ancak yapılan bu düzenlemeler, işlemlerin sadece belirli bir bölümünü kapsaması nedeniyle yeterli görülmemektedir. Bu yüzden türev ürünlerin tanımlanması ve bu ürünlerden elde edilecek gelirlerin sınıflandırılmasının yapılması, karmaşık yapının biraz olsun anlaşılabilir olmasını sağlayacaktır. Bu anlamda, türev ürünlere ilişkin olarak vergi kanunlarında özel düzenlemelerin yapılması gerekmektedir.Firstly, Swap, Forward, futures and options contracts named as derivative products are used for agricultural products to protect them from price fluctuations. By the ending of Bretton Woods System in 1972, these products became very important for the protection of possible market risks and fluctuations of interest and exchange rates. For our country, by 24 january decisions liberalisation started and very important developments occured in Money markets and capital markets. In parallel with these developments using of derivative products also increased. Turkish Derivatives Exchange was established in İzmir in 2005 and it is stil growing up by its large transaction volume. By the using of financial innovations, it became an obligation to overview the legislations and to explain the regulations about the derivative products. Especially in our tax laws there is no direct regulations about qualities of derivative products and the classifications of incomes of them. There has been radical changes in taxation for the incomes of financial products by the law numbered as 5281. But these regulations are not sufficient because it covers only a specific part of them. Therefore, description of derivative products and classification of their incomes can help to understand the complex structure of derivative products. For this reason, there should be special regulations in tax laws related with derivative products