An examination of peer relationships between students with visual impairments and sighted students attending inclusive education

Bu çalışmada, kaynaştırma eğitimi alan görme yetersizliği olan öğrencilerin ve gören öğrencilerin akran ilişkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, ergenlik döneminde önem kazanan arkadaşlık ilişkilerinin, aynı eğitim ortamındaki görme yetersizliği olan ve gören öğrencileri nasıl etkilediği araştırılmış, birbirlerini kabul düzeyleri belirlenmiştir. Araştırmada, sosyometrik veri toplama araçları ve nitel veri toplama aracı olan yarı yapılandırılmış görüşme formları birlikte kullanılmıştır. Araştırmada sosyometrik verilerin, nitel olarak desteklenmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya Mamak Lisesi, Halide Edip Lisesi ve Cumhuriyet Lisesi olmak üzere üç okul dahil edilmiştir. Araştırma grubuna bu okullardaki kaynaştırma eğitimine devam eden görme yetersizliği olan öğrenciler ve görme yetersizliği olan öğrencilerin sınıflarındaki gören öğrenciler alınmıştır. Çalışmada yer alan üç okulda, çalışmaya katılan sınıflarda, görme yetersizliği olan öğrenci sayısı, 10 erkek ve 14 kız öğrencidir. Gören öğrenci sayısı ise; 207 kız ve 148 erkek olmak üzere toplam 355 öğrencidir. Gören 355 öğrencinin tamamı sosyometri uygulamasına dahil edilmiştir. Görüşmeye ise, 27 kız ve 26 erkek olmak üzere 53 gören öğrenci alınmıştır. Kaynaştırma eğitimine devam eden ve görme yetersizliği dışında başka ek bir yetersizliği olmayan bütün görme yetersizliği olan öğrencilerle sosyometri uygulaması ve görüşme yapılmıştır. Sosyometri testleri uygulandıktan sonra, elde edilen verilerle, önce matrisler daha sonra sosyogramlar oluşturulmuştur. Ayrıca, sosyometri testlerinden; liste derecelendirme ölçeğinden elde edilen verilerle, SPSS paket programı kullanılarak, Ki-Kare analizi ile öğrencilerin birbirlerini isteme durumlarına bakılmıştır. Görüşme formlarından elde edilen verilerde betimsel analiz yoluyla incelenmiştir. Sosyometri testlerinden akran tercihi formu ile oluşturulmuş sosyogramlardan elde edilen verilere bakıldığında, görme yetersizliği olan ve gören öğrencilerin tercihlerinin farklılaştığı görülmektedir. Görme yetersizliği olan öğrencilerin gören öğrencileri tercih etme kısımlarında daha çok yazdığı, ama gören öğrencilerin görme yetersizliği olan öğrencileri tercih etme kısmında çok az sayıda yazdığı, tercih etmeme kısımlarında daha çok yazdığı görülmektedir. Her iki grubun aralarında birbirlerini arkadaş olarak görmek konusunda farklılıklar yaşanmaktadır. Görme yetersizliği olan grup gören gruba karşı daha olumluyken, gören grup görme yetersizliği olan gruba karşı daha olumsuzdur. Sosyometri testlerinden liste derecelendirme formundan elde edilen verilerde, görme yetersizliği olan 5 öğrencinin sınıflarındaki gören öğrencileri ve gören öğrencilerin görme yetersizliği olan öğrencileri kabulleri hemen hemen aynı düzeylerdedir. Görme yetersizliği olan 24 öğrenciden sadece 5zinin, sınıftaki gören arkadaşları ile olan birbirlerini isteme durumlarının uyuşması çok düşük bir sayıda kalmıştır. Liste derecelendirme formundan elde edilen veriler, spss paket programı kullanılarak karşılaştırıldığında, okullara, sınıflara ve cinsiyete göre birbirlerini kabul durumlarının farklılaştığı bulunmuştur. Görüşme formlarından elde edilen verilerde ise, her iki grubun birbirleriyle olan etkileşimlerine bakıldığında, görme yetersizliği olan öğrencilerin %29zluk bölümünün okul içinde gören öğrencilerle vakit geçirdiği görülmektedir. Okul dışında vakit geçirmek ile ilgili, görme yetersizliği olan bireylerin %62zsi görme yetersizliği olan bireylerle, %25zi hem görme yetersizliği olan hem gören bireylerle vakit geçirdiğini belirtmiştir. Elde edilen sonuçlara bakıldığında, görme yetersizliği olan ve gören öğrencilerin, birbirlerini kabul düzeylerinin düşük seviyede kaldığı, birbirlerini kabul düzeylerinin farklılaştığı ve birbirleriyle etkileşimlerinin yetersiz olduğu görülmüştür.This study aims to determine the relationships in peer, with the inclusion of visually impaired and sighted students. The study examines the affects of friendships between visually impaired and sighted students in adolescence, as well as the threshold acceptance for the ones that study in the same educational environment. Semi-structured interview instruments that include; sociometric data and qualitative data tools are used together as research methods. It's aimed to support the sociometric data qualitatively in this study. Mamak High School, Halide Edip High School and Cumhuriyet High School are included the study. Inclusion research group is build-up of visually impaired and sighted students that are being educated in the same class at mentioned high schools. Three (3) schools involved in the study have 24 visually impaired (10 boys and 14 girls) and 355 sighted students (207 girls and 148 boys). All of three hundred and fifty-five (355) sighted students are included in sociometric techniques applications. Fifty three (53) sighted students (27 girls and 26 boys) were included the interview. All visually impaired students were interviewed and applied sociometric methods except the ones that donzt have any other disabilities. Once the sociometric tests are applied, matrix and sociograms were formed with the obtained data. Through data obtained by sociometric tests and list rating scales, with the use of SPSS package software; threshold acceptance is examined by Chi - Square tests. Obtained data is examined by descriptive analysing methods. Peer preference form, which is a kind of sociometric tests, is applied and sociograms are formed by obtained data. It is seen that visually impaired and sighted students show differences with their preferences. It's observed that visually impaired students write mostly in opting part of sighted students, but sighted students write barely in opting part of visually impaired students and they write mostly in not-preferable part of visually impaired students. There are some differences between the groups to accept each other as friends. Group of visually impaired students approach positive to the group of sighted students, where the group of sighted ones approach negative. According to data obtained from sociometric tests and list rating forms, the acceptance rate of five (5) visually impaired students over sighted students and sighted students over visually impaired ones is at the same level. Concordance of peer acceptance betweeng sighted students and visually impaired students is seen for only 5 students from 24 visually impaired students and this concordance is considerably low. When data obtained from list rating forms is compared via SPPS package software, it is found that peer acceptance among students differs accordingly schools, classes and gender. When observing interaction between the groups, data obtained from interview forms shows that 29% of visually impaired students spend time with sighted students at school. It is stated that 62% of visually impaired people spend time with visually impaired people, 25% of them spend time with both visually impaired people and sighted people out of school. Obtained results show that peer acceptance between visually impaired students and sighted students remains at low level and peer acceptance is differentiated, interaction between each other is insufficient