The effects of cognitive and metacognitive strategy activities on pre-service teachers' achievements in instructional design course and their levels of cognitive and metacognitive strategy usage

Bu araştırmanın amacı, ders içeriği ile birleştirilmiş bilişsel ve üstbilişsel strateji etkinliklerin öğretmen adaylarının öğretim tasarımı ders başarılarına, bilişsel ve üstbilişsel stratejileri kullanma düzeylerine etkilerini incelemektir. Araştırmada 2x2'lik karışık deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın bağımsız değişkeni, strateji kullanımına yönelik uygulanan etkinlik türüdür. Bağımsız değişkenin, bilişsel strateji etkinlikleri ve üstbilişsel strateji etkinlikleri olmak üzere iki alt düzeyi vardır. Araştırmanın bağımlı değişkenleri ise öğrencilerin Öğretim Tasarımı dersi başarıları, bilişsel stratejileri kullanma düzeyleri ve üstbilişsel stratejileri kullanma düzeyleridir. Araştırma, 2010-2011 bahar döneminde Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi ve Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölüm'lerinin 2. sınıfında öğrenim gören, Öğretim Tasarımı dersini alan 90 öğrencinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Öğrenme materyali olarak, Öğretim Tasarımı dersi kapsamındaki ünitelere ilişkin bilişsel ve üstbilişsel strateji etkinlikleri hazırlanmıştır. Etkinliklerde yer alan maddeler, öğrencilerin bilişsel ve üstbilişsel stratejileri kullanıp kullanmadıklarını belirlemek, ilgili stratejileri kullanmalarını sağlamak ve bu stratejilerin kullanımını geliştirmek amacıyla hem ders içeriğine hem de bilişsel ve üstbilişsel stratejilere yönelik tasarlanmıştır. Çalışma gruplarından birine bilişsel strateji etkinlikleri, diğerine ise üstbilişsel strateji etkinlikleri uygulanmıştır. On dört hafta süren uygulama süreci sonrasında, ders başarısına ilişkin aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır: Kovaryans analiziyle (ANCOVA) elde edilen bulgulara göre, öntest başarı puanları kontrol edildiğinde öğrencilerin sontest başarı puanları arasında uygulanan etkinlik türüne (bilişsel ya da üstbilişsel) göre anlamlı farklılık olmadığı görülmüştür. Benzer şekilde, tek faktörlü varyans analizi (ANOVA) sonuçları, öğrencilerin öğretim tasarımı sürecinin basamaklarına yönelik gerçekleştirdikleri ödevlerden aldıkları performans puanlarının ortalamaları arasında uygulanan etkinlik türüne göre anlamlı farklılık olmadığını göstermiştir. Ayrıca, hem bilişsel hem de üstbilişsel strateji etkinliklerinin uygulandığı gruplarda ayrı ayrı yapılan tek faktörlü varyans analizi (ANOVA) sonuçları, öğrencilerin etkinliklerden aldıkları içeriğe yönelik performans puanlarının ortalamaları arasında deneysel işlem öncesi strateji kullanma düzeylerine göre anlamlı farklılık olduğunu göstermiştir. Uygulama süreci sonunda bilişsel ve üstbilişsel stratejileri kullanma düzeyleri açsından aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır: Bilişsel strateji etkinliklerinin uygulandığı gruptaki öğrencilerin hem Güdülenme ve Öğrenme Stratejileri Ölçeği'nden (GÖSÖ) aldıkları öntest ve sontest bilişsel strateji puanlarının ortalamaları hem de GÖSÖ'nden aldıkları öntest ve sontest üstbilişsel strateji puanlarının ortalamaları arasındaki fark, t-testi ile yapılan analizlere göre anlamlı bulunmamıştır. Üstbilişsel strateji etkinliklerinin uygulandığı gruptaki öğrencilerin hem GÖSÖ'nden aldıkları öntest ve sontest bilişsel strateji puanlarının ortalamaları hem de üstbilişsel strateji puanlarının ortalamaları arasında t-testi ile yapılan analizlere göre anlamlı bir fark bulunmuştur. Kovaryans analiziyle (ANCOVA) elde edilen bulgulara göre, öğrencilerin GÖSÖ'nden aldıkları öntest bilişsel strateji puanları kontrol edildiğinde sontest bilişsel strateji puanları arasında ve öntest üstbilişsel strateji puanları kontrol edildiğinde sontest üstbilişsel strateji puanları arasında uygulanan etkinlik türüne göre anlamlı farklılık olmadığı görülmüştür. Ayrıca, tek faktörlü varyans analizi (ANOVA) sonuçlarına göre, bilişsel strateji etkinliklerinin uygulandığı gruptaki öğrencilerin etkinliklerden aldıkları bilişsel strateji kullanımına yönelik performans puanları, deneysel işlem öncesi bilişsel ve üstbilişsel stratejileri kullanma düzeylerine göre anlamlı bir farklılık göstermektedir. Bununla birlikte, tek faktörlü varyans analizi (ANOVA) sonuçlarına göre, üstbilişsel strateji etkinliklerinin uygulandığı gruptaki öğrencilerin etkinliklerden aldıkları üstbilişsel strateji kullanımına yönelik performans puanları, deneysel işlem öncesi bilişsel stratejileri ve üstbilişsel stratejileri kullanma düzeylerine göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Öğrencilerin görüşleri, bilişsel ve üstbilişsel strateji etkinliklerinin uygulandığı gruplardaki öğrencilerin ders çalışma alışkanlıklarındaki değişimlerin benzer olduğunu, çalışmalarını planlama, kontrol etme ve değerlendirme alışkanlıklarındaki değişimlerinin ise özellikle zaman planlaması yapma açısından farklılaştığını göstermektedir. Ayrıca, etkinliklerinin uygulandığı gruplardaki öğrencilerin, uygulanan etkinlik türüne ilişkin memnuniyet düzeylerinin yüksek olduğu, gerçekleştirilen etkinliklere ilişkin olumlu görüş bildirdikleri görülmektedir.The aim of this research was to investigate the effects of cognitive and metacognitive strategy activities on pre-service teachers' achievements in instructional design course and their levels of cognitive and metacognitive strategy usage. In this research 2x2 split-plot factorial design was used. The independent variable of the research was activity type towards usage of strategies. The independent variable had two sub levels: cognitive strategy activities and metacognitive strategy activities. The three dependent variables were achievements of pre-service teachers' in Instructional Design course, their levels of cognitive strategy usage and their levels of metacognitive strategy usage. The research was conducted on 90 students from Education Faculty Computer Education and Instructional Technologies Department of two universities one of which was Gazi University and the other Ahi Evran University. The participants were 2nd grade students enrolled in Instructional Design course in the 2010-2011 Spring Term. Cognitive and metacognitive strategy activities, related with units of Instructional Design course, were developed as the learning material. These activities were designed towards the course content and strategy usage in order to identify if the strategies were used or not, make the students use these strategies and enhance the level of strategy usage. Students were divided into two groups. One of these groups was given cognitive strategy activities and the other was given metacognitive strategy activities. After the experimental process of 14 weeks, results related with achievement were the following: According to the findings derived from covariance analysis (ANCOVA), there was not a significant difference between the post-test achievement scores according to the activity type (cognitive or metacognitive). Similarly, the one way variance analysis (ANOVA) results showed that there was not a significant difference between students' performance scores, which were taken from assignments related to the steps of instructional design process, according to the activity type. On the other hand, the one way variance analysis (ANOVA) results showed that there was a significant difference between students' performance scores, which were taken from activities related to the course content, according to levels of strategy usage before experimental process. This result was the same for both groups in one of which cognitive strategy activities were applied and the other metacognitive strategy activities were applied. After the experimental process, results related with levels of cognitive and metacognitive strategy usage were the following: For the group which was applied cognitive strategy activities, t-test results showed that there was not a significant difference neither between pretest-posttest Motivated Strategies for Learning Questionnaire (MSLQ) cognitive strategy mean scores nor between pretest-posttest MSLQ metacognitive strategy mean scores. On the contrary, t-test results showed that there was a significant difference between pretest-posttest MSLQ cognitive strategy mean scores and also between pretest-posttest MSLQ metacognitive strategy mean scores for the group which was applied metacognitive strategy activities. According to the findings derived from covariance analysis (ANCOVA), there was not a significant difference neither between posttest MSLQ cognitive strategy mean scores nor between posttest MSLQ metacognitive strategy mean scores according to the activity type. For the group which was applied cognitive strategy activities, the one way variance analysis (ANOVA) results showed that there was a significant difference between students' performance scores, which were taken from activities related to strategy usage, according to levels of cognitive strategy usage and also according to levels of metacognitive strategy usage before experimental process. On the contrary, for the group which was applied metacognitive strategy activities, the one way variance analysis (ANOVA) results showed that there was not a significant difference between students' performance scores, which were taken from activities related to strategy usage, neither according to levels of cognitive strategy usage nor according to levels of metacognitive strategy usage before experimental process. According to the students' opinions, the differences in the study habits of the students, who worked on cognitive strategy activities or metacognitive strategy activities, were found similar. On the other hand the differences in planning, monitoring and regulating habits of these students varied in terms of time management. Satisfaction levels of students towards activities were found to be high. Also in general, students' opinions about these activities were positive