To develop an assessment tool for the evaluation of designs in fashion design education

Moda tasarımı alanında yükseköğretim kurumları, lisans programları ile moda giyim sektörünün ihtiyaç duyduğu, moda tasarımcılarını yetiştirmeyi hedeflemektedir. Eğitimde, mevcut uygulamaların hedeflere ulaşmada etkililiğinin, öğrencilerde istendik davranışların gerçekleşip gerçekleşmediğinin, gerçekleşti ise ne derecede gerçekleştiğinin belirlenmesi, varsa sorunların belirlenerek çözümlenmesi, başarıların ise güdülenmesi ve geliştirilerek sürdürülmesi, etkili bir ölçme ve değerlendirmeyi gerektirmektedir. Tasarımın ve dolayısı ile tasarım eğitiminin, anlaşılması en güç kavramlardan birisi olan yaratıcılık üzerine temellenmesi; tasarım problemlerinin fikir, çizim ya da ürün olarak sonsuz sayıda doğru cevabının oluşu; bu doğru cevapları üretmede çok boyutlu becerilerin bir arada kullanılması gereği, ölçme ve değerlendirmeyi güçleştirmektedir. Çok boyutlu, karmaşık becerilere dayanan tasarım performansının, kağıt kalem testleri olarak adlandırılan ölçme yaklaşımları ile ölçülmesi olanaksızdır. Bu durum, tasarım eğitiminde ölçmeyi, alternatif ölçme yöntemi olan performans ölçmenin konusu haline getirmektedir. Performans ölçmede en çok kullanılan ölçme araçları ise rubric/dereceleme ölçekleri, puan kartı ya da kontrol listesidir. Tasarım eğitiminde stüdyo dersleri, tasarım problemlerini çözmede öğrencilerin, tasarım ile ilgili öğrendikleri tüm bilgi ve becerileri bir arada kullanmaları gereken, tasarım programlarının sentez dersleridir. Son sınıf stüdyo dersleri ise öğrenim düzeyinin en yüksek olduğu, dolayısı ile tasarım problemlerini çözmede, öğrencilerin performanslarını en yüksek düzeyde göstermelerinin beklendiği derslerdir. Bu derslerin final sınavları (dönem sonu sınavları), tasarım sürecinin tamamlandığı ve öğrencilerin tasarıma yönelik performanslarının bir bütün olarak ölçüldüğü sınavlardır. Final sınavlarında, en önemli performans boyutları ise iki ve üç boyutlu ürünlerdir. Bu doğrultuda, bu araştırmanın temel amacını, moda tasarımı eğitimi veren yükseköğretim kurumlarında, performans ölçme araçları, ölçütler ve ölçme yaklaşımlarının belirlenmesi; moda tasarımı eğitiminin, son sınıf stüdyo derslerinde, öğrenci performansının önemli boyutlardan bir tanesi olan tasarımları, ölçme ve değerlendirmede bir ölçme aracının geliştirilmesi oluşturmuştur. Bu araştırma, amaca ulaşmada izlenen yol ve yeni bir ölçme aracı önermesi ile bir Eylem Araştırmasıdır. Araştırma örneklemini, Türkiye'de bulunan ve ölçüt örneklem yöntemi ile belirlenen, altı üniversitede görev yapan 22 öğretim elemanı ve ölçme aracı niteliklerini belirleme çalışmalarına katılan son sınıf stüdyo dersi öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin elde edilmesinde, nicel ve nitel veri toplama teknikleri bir arada kullanılmıştır. Araştırmanın nicel verilerinin çözümlenmesinde istatistiksel analiz yöntemleri, nitel verilerin çözümlenmesinde ise içerik analizi yöntemi uygulanmıştır. Moda tasarımı eğitiminin stüdyo derslerinde, ölçme yaklaşımı olarak daha çok jürili yaklaşımın benimsendiği; final sınavının en önemli performans boyutunu iki ve üç boyutlu ürünlerin oluşturduğu; üç boyutlu ürünlere yönelik performans ölçütlerinin, yaratıcılık temel ölçütü altında, özgünlük, yenilik-farklılık, temaya uygunluk, hedef kitleye uygunluk, estetik, fonksiyonellik, üretim kalitesi, koleksiyon mantığına uygunluk, endüstri üretimine uygunluk olduğu, araştırma bulguları doğrultusunda ulaşılan sonuçlardan bazılarıdır. Ayrıca, geliştirilen ölçme aracı uygulanarak, güvenirlik, geçerlik ve kullanışlılık nitelikleri test edilmiştir. Bu testler sonucunda aracın, kabul edilebilir niteliklere sahip olduğu belirlenmiştir.Universities offering graduate degrees with fashion design curriculum training the fashion designers needed by the fashion clothing sector. Determination of the efficacy of existing practices in education in reaching the targets, whether or not the desired changes have occurred in the students and the level of change, identification and solution of problems if any, and motivation, improvement and sustaining the achievements require an effective measurement and review. That design and thus design education is based on creativity, one of the most difficult concepts to understand; that design problems have infinite number of accurate answers in the form of ideas, drawings or products, and the requirement to use multidimensional skills in identifying these accurate answers together make measurement and assessment harder. It is not possible to measure design performance which requires multidimensional and sophisticated skills by classical measurement approaches, also named as pencil/paper tests. This makes measurement the subject of performance measurement, an alternative measurement method, in design education. Rubric/grading scales, score cards or checklists are the most used measurement tools in performance measurement. In design education, studio courses are course synthesizing design programs, where the students are required to use the design-related knowledge and skills they have acquired in solving design problems together. And the studio courses during the final year of the study offer the highest level of learning, thus are the courses students are expected to demonstrate their performance at the highest level in solving the design problem/problems. Final exams (end-of-semester exams) of these courses are exams where the design process is completed and students' performance aimed at design is measured as a whole. The most important performance outcomes in the final exams are two-dimensional and three-dimensional products. In this context, the fundamental purpose of this study have been the identification of performance assessment tools, criteria and assessment approaches in colleges offering fashion design education, and the development of a assessment tool in assessing and evaluating the designs, which are an important dimension of student performance in final year studio courses. This study is a case study in its objective, methods followed in reaching that objective and recommendation of a new measurement tool. The study samples consist of 22 lecturers and last year students who attended works of assessment of measurement toll, chosen by criterion sampling method, working in six universities in Turkey. Quantitative and qualitative data gathering techniques were used together in obtaining the study data. Statistical analysis methods were applied in analyzing the quantitative data, and content analysis method was applied in analyzing the qualitative data of the study. In the fashion design education studio courses, some of the results found in line with the study findings are that the jury approach is mostly adopted as a assessment approach; two-dimensional and three-dimensional products consisted of the most important performance dimension of the final exam; performance criteria aimed at three-dimensional products were originality, innovation-distinction, suitability with the theme, suitability for the target group, aesthetic, functionality, production quality, consistency with the logic of collection, suitability for industrial production under the fundamental criteria of creativity. Reliability, validity and usefulness qualities were also tested applying the devised measurement tool. As a result of these tests, it was found that it had acceptable qualities