SECONDARY SCHOOL TEACHERS' AND STUDENTS' EFFECTS ON THEIR SCHOOL MANAGEMENT'S DECISION-MAKING PROCESSES (SAMPLE OF BEYPAZARI DISTRICT )

Bu araştırmanın amacı, ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenler ile öğrenim gören öğrencilerin okullarında kendilerini ilgilendiren konulardaki kararların alınması sürecine etkilerine ilişkin algılarını, katılma isteklerine ilişkin görüşlerini ve bu görüşlerin birbirleri ile ve kişisel değişkenleri ile ilişkilerini belirlemek; ortaöğretim kurumlarımızdaki karara katılma süreçleriyle ilgili güncel veri elde etmektir. Betimsel yapıdaki bu araştırmada veri toplama aracı olarak aslı Lipham (1973) tarafından geliştirilmiş Decision Involvement Analysis adlı anketin; Açıkgöz (1984) tarafından Türkçeye Karara Katılma Anketi şeklinde uyarlanan hali öğretmenler için olduğu gibi, öğrenciler için değiştirilerek kullanılmıştır. Faktör analizi sonuçlarına göre öğretimsel ve yönetimsel olmak üzere iki boyuttan oluşan bu anket, öğretmenlerin yirmi üç, öğrencilerin on altı karar konusuna katılma süreçleri ile ilgili görüşlerini belirlemek amacıyla dörtlü Likert tipi ölçek kullanılarak uygulanmıştır. Araştırma anketleri öğretmen ve öğrencilere 2008-2009 Öğretim Yılı II. Dönemi içinde uygulanmıştır. Araştırmanın evreni Ankara ili Beypazarı ilçesindeki sekiz ortaöğretim okulunda görev yapan branş öğretmenleri ile bu kurumlarda öğrenim gören öğrencilerdir. İlçede görev yapan tüm ortaöğretim okulu öğretmenleri ile sınıf temsilcisi görevindeki öğrenciler örneklemi oluşturmuştur. Araştırmada toplanan verilerin istatistiksel çözümlemeleri için frekans dağılımı, aritmetik ortalama, standart sapma, t testi çeşitleri, tek yönlü varyans analizi, Scheffe testi, Kruskal-Wallis testi ile Mann-Whitney U testi kullanılmıştır. Fark testlerinde anlamlılık düzeyi p<.05 olarak alınmıştır. Bulgular, öğretmenlerin ve öğrencilerin okullarında alınan kararlara istedikleri ölçülerde katılmadıklarını göstermektedir. Öğretmenlerin ve öğrencilerin geneli, kararlara düşük seviyelerde katıldıklarını, yüksek seviyelerde katılmak istediklerini belirtmişlerdir.Alınan kararın öğretimsel ya da yönetimsel boyutta oluşu öğretmenlerin ve öğrencilerin katılma durumlarını ve katılma beklentilerini etkilemektedir. Öğretmenler ve öğrenciler, öğretimsel boyuttaki kararlara yönetimsel boyuttaki kararlardan daha çok katılmakta ve daha çok katılmayı istemektedirler. Öğretmenlerin mezun oldukları okul türünün, branşlarının, görev yaptıkları okul türünün ve cinsiyetlerinin farklı olması ile öğrencilerin kaçıncı sınıfta okudukları ve cinsiyetleri; okul idarelerince kendilerini ilgilendiren konularda alınan kararlara katılma durumlarında ve katılma isteklerinde önemli farklılık yaratmamaktadır. Öğrencilerin okudukları okul türüne göre okullarında alınan kararlara katılma durumlarına ilişkin algıları arasında anlamlı farklar ortaya çıkmıştır. Anadolu türü liselerde okuyan öğrencilerin okullarında alınan kararlara katılma durumları, Meslek Liseleri ile Genel Lise öğrencilerinden anlamlı ölçüde düşük çıkmıştır. Bu bulgular ışığında okul yönetimine katılma konusuyla ilgili ileride yapılabilecek bilimsel araştırmalara yönelik öneriler sunulmuştur.The aim of this descriptive research is to obtain actual notice about how the secondary school teachers and students effects and demands on their school management's decision-making processes. Also, informations of the participants' are explained due to their characteristic variables. To gather the needed information in this research, a questionnaire is used which named as Decision İnvolvement Analysis by its creator; Lipham (1973) and Karara Katılma Anketi by its adapter to Turkish; Açıkgöz (1984). This questionnaire has twenty three statements and is used on teachers as it is but with some differences on students that involves sixteen statements. Through the factor analysis, the questionnaire has two dimensions; an instructional dimension and an administrative dimension. Four Likert type scale is used to evaluate the participants' perceptions. The questionnaires are taken by researcher's self to the eight secondary school in Beypazarı, where is a district of Ankara; the central city of Turkiye. According to these school visitations may have been occured many times in 2008-2009 Academic Year's second term. Many several techniques are used for analysing datas of participants such as frequency, arithmetic mean, standart deviation, t test, one way Anova and Scheffe test. Significance level is taken as p<.05 for difference analyses. According to findings of this research; general effection levels are found sharply lower than general demand levels about decision-making processes of school management\'s for both teachers and students. In addition to this result, decision's dimension is played an important role to defining the values of effecting and demanding to decision-making processes for both teachers and students. Teachers and students think they're more effective and willingness on decision-making processes while school management takes instructional decisions than administrative decisions. It doesn't occur a significant difference on effectiveness and willingness according to teachers' gender, branch, school type they are working or where they'd been graduated. It doesn't occur a significant difference on effectiveness and willingness according to students' gender and in which grade they are training. Students who are training at Anatolian High Schools, think that they are sharply unable to effect school management's decision making processes than other schools' students' do. Also Anatolian High School students demand to effect these decisionmaking processes more than other schools' students. With this search, some suggestions are offered according to the findings to the people concerned