The relationship between primary and secondary school administrators' emotional intelligence competences and ways of coping stress with leadership styles

Bu araştırmanın amacı ilk ve ortaokul yöneticilerinin duygusal zekâ ve stresle başa çıkma tarzlarının liderlik stilleri arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Bu amaçla değişkenler arasındaki ilişki katsayıları hesaplanmıştır. Ayrıca okul yöneticilerinin duygusal zekâ ile stresle başa çıkma tarzlarının liderlik stilleri üzerindeki etkisi incelenmiştir. Değişkenlerin birbiri üzerindeki etkisini belirlemek için LISREL programı kullanılarak path analizi gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma evrenini; 2013-2014 eğitim-öğretim yılında Kocaeli ili kamu ilk ve orta öğretim okullarında görevli okul yöneticileri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini "tabakalı örnekleme" yöntemi ile seçilen 303 ilk ve orta öğretim okul yöneticisi oluşturmaktadır. Okul yöneticilerin duygusal zeka yeterliklerini belirlemek için Goleman, Boyatsiz ve McKee'nin "Duygusal Zeka Yeterlik Ölçeği", stresle başa çıkma tarzlarını belirlemek için Şahin ve Durak'ın Türkçeye uyarladığı "Stresle Başa Çıkma Envanteri" liderlik stillerini belirlemek için Bass ve Avolio'nun "Çok Faktörlü Liderlik Ölçeği" kullanılmıştır. Bulgulara göre okul yöneticilerinin duygusal zeka yeterlikleri ortalamanın üstünde olduğu gözlenmiştir. Cinsiyete göre duygusal zeka yeterlikleri incelendiğinde kadınların duygusal zekasının daha yüksek olduğu görülmüştür. Kıdem arttıkça duygusal zekâ yeterliklerin arttığı saptanmıştır. Stresle mücadele ederken okul yöneticilerinin etkili başa çıkma yöntemlerini daha çok kullandıkları tespit edilmiştir. Ayrıca okul yöneticilerinin liderlik davranışları dönüşümcü ve işlemci liderlik özelliklerini orta düzeyde yansıttığı ve işlemci liderlikten ziyade dönüşümcü liderlik gösterdikleri belirlenmiştir. Duygusal zekâ ile dönüşümcü liderlik, etkili başa çıkma ile dönüşümcü liderlik ve işlemci liderlik ile etkisiz başa çıkma arasında anlamlı ve pozitif ilişkiler bulunmuştur. Path analizi sonuçlarına göre duygusal zekâ yeterlikleri dönüşümcü liderliğin %46'sını, işlemci liderliğin %33'ünü açıklamıştır. Stresle başa çıkma yöntemleri dönüşümcü liderliğin %15'inin, işlemci liderliğin %33'ünün yordacısı olmuştur. Duygusal zeka ve stresle başa çıkma yöntemleri ise dönüşümcü liderliğin %50'sini, işlemci liderliğin %38'ini öngörmüştür. Bu bulgular ışığında okul yöneticileri, yönetici eğitmenleri ve araştırmacılar için birtakım öneriler sunulmuştur.The aim of this research is to identify the relationship between leadership styles and emotional intelligence and the way of coping stress of primary and secondary school administrators. For this reason, the factors between variables are calculated. Besides relationships, effects of variables on one another were also examined. The level of relationships were studied based on correlation coefficents and effects based on path analysis carried out in LISREL. The target population of the study is composed of public primary school administrators working in city of Kocaeli in 2013-2014 academic year. The study group constitutes 303 (selected by stratified sampling method) public primary schools administrators. The first questionnaire was Emotional Competences İnventory (ECI) developed by Goleman, Boyatsiz and McKee, the second questionnaire was The Inventory of Coping Stress adapted to Turkisk by Şahin and Turak and the third questionnaire was Multi-Factor Leadership Questionnaire (commonly known as MLQ) developed by Bass and According to our findings, the sufficiency of school managers emotional intelligence was observed to be higher than avarage. When emotional intelligence sufficiency is observed according to gender, the emotional intelligence of women is higher. It was noticed that when seniority rises emotional intelligence rises as well. While coping with stress it was seen that school managers use effective coping styles more. In addition, the leadership styles of school managers reflected moderately transformational and transactional and they showed more transformational than transactional Meaningful and possitive correlations were found between emotional intelligence and transformational leadership; effective coping and transformational leadership; transactional leadership and ineffective coping. According to the result of the Path Analysis emotional intelligence accounted for %46 of transformational leadership and % 33 of transactional leadership. The ways of coping stress explain %15 of transformational leadership and %33 of transactional leadership. Emotional intelligence and ways of coping stress account for % 50 of transformational leadership and %38 of transactional leadership. Based on findings suggestions were formulated for school managers, principal training staff and researchers