Effectiveness of Auditory-Verbal Therapy Training on Mothers Usage of Auditory-Verbal Therapy Techniques

Bu araştırmada İşitsel-Sözel Terapi (İST) eğitimine katılan annelerin, İST tekniklerini uygulamalarındaki etkililiğinin belirlenmesi ve annelerin İST tekniklerini uygulamasının işitme engelli çocuklarındaki anlamsız ses üretimlerinin azalmasında, sözcük üretimlerinin artmasında ve sözcük dağarcığı becerilerinin gelişimine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın bağımsız değişkeni İST eğitimidir. Araştırmada hem annelerden hem de çocuklardan veri toplanmıştır. Annelere yönelik bağımlı değişken; annelerin işitme engelli çocukları ile etkileşiminde İST tekniklerini (önce işitsel sonra görsel uyarıcıyı sunma, bekleme, ara verme, akustik vurgulama, melodik ses tonu kullanma, genişletme, sırayla konuşma, tekrarlama ve çocuğun dikkatini dinlemeye yöneltme) kullanma sayılarıdır. Çocuklara yönelik bağımlı değişkenleri ise, çocukların anlamsız ses üretimlerindeki azalma, kelime sayıları ve sözcük dağarcıklarındaki gelişimleridir. Bu araştırma 2-4 yaş arasında üç işitme engelli çocuk ve annesi ile yürütülmüştür. İşitme engelli çocukların seçiminde bazı önkoşul ölçütler belirlenmiştir. Bu ölçütler; a) çift taraflı ileri/çok ileri derecede duyu-sinir işitme kaybı bulunan, b) doğuştan işitme kaybı meydana gelmiş olan, c) cihazı ya da koklear implantı ile serbest saha işitme eşik düzeyi 500-4000 frekans aralığında ortalama 30-40 dB düzeyinde bulunan, d) işitme kaybı dışında başka bir yetersizliği bulunmayan, e) daha önce İST eğitimi almamış çocuklar olarak belirlenmiştir. Anneler için belirlenen önkoşul ölçütler ise; a) normal işiten, b) ailesinde bir işitme engelli çocuğu bulunan, c) eğitime katılmaya istekli olan, d) Ankara'da yaşayan anneler olarak belirlenmiştir. Araştırmada annelerin verilerinin toplanması amacıyla gözleme yer verilmiştir. Çocukların verilerin toplanması amacıyla video üzerinden ses üretim analizi yapılmış ve Türkçe İletişim Davranışları Gelişimi Envanteri I kullanılmıştır. İST uygulama basamakları çocuk performansının belirlenmesi, uzun dönemli amaçların oluşturulması ve İST eğitiminin uygulanması olmak üzere üç aşamada gerçekleştirilmiştir. İST eğitimi dört aşamada gerçekleştirilmiştir. Bunlar giriş, bilgi alış-verişi, uygulama ve ev programının oluşturulması - aileye öneriler bölümleridir (Estabrooks, 1998; 2001; 2006). Araştırma tek denekli desenlerden deneklerarası çoklu yoklama deseni ile gerçekleştirilmiştir. Deney süreci çocuklardan ön test verilerinin toplanması, annelerin başlama düzeyinin belirlenmesi, İST eğitimi, İST oturumları sırasında değerlendirme, çocukların son testlerinin uygulanması ve annelerin izleme verilerinin toplanması aşamalarında uygulanmıştır. Araştırma sonunda elde edilen bulgular şu şekildedir; İST uygulaması sonucunda, çalışma grubunda yer alan üç annede, başlama düzeyine göre İST tekniklerini uygulamalarında artış belirlenmiştir. Anneler öğretim sırasında kazandıkları İST tekniklerini kullanım becerilerini öğretimden 3, 5 ve 8 hafta sonra yapılan izleme oturumlarında korumuşlar ve teknik kullanımlarını arttırarak devam ettirmişlerdir. Araştırmaya katılan üç anne de öğretim sonunda hedeflenen dokuz tekniği de kullanmış izleme oturumlarında bu dokuz çeşit tekniği kullanmaya devam etmiştir. Bu sonuç İST uygulaması ile annelerin hedeflenen tüm teknikleri kullandıkları ve sürdürebildiklerini göstermektedir. Araştırma kapsamında yer alan üç çocuğun ön test değerlendirmelerine göre, son testte anlamsız ses üretim sayılarında azalma ve sözcük üretimleri ile sözcük dağarcık gelişimlerinde artış görülmüştür. Sosyal geçerlilik verilerinde de anneler İST eğitimine katıldıkları için memnun olduklarını, katıldıkları eğitimin çocuklarının dinleme, konuşma, anlama ve ifade etme, iletişim becerilerini geliştirmelerine yardımcı olduğu görüşlerini bildirmişlerdir.The purpose of this study is to assess the effectiveness of the Auditory-Verbal Therapy (AVT) training, participated by the mothers of hearing impaired children, in their application of auditory-verbal therapy techniques; and to identify the effects of the AVT techniques in decreasing the children's nonsense vocal production and increase in word production skills and vocabulary. The independent variable of study is AVT training program. In this study, both mothers' and children data were collected. The dependent variable for mothers is usage frequency of AVT techniques (initially using auditorial stimulus and then visual one; waiting, pausing, using melodic intonation, expansion, talking in turn, repetition and directing child's attention to listening) during interactions with their children with hearing impairment. The dependent variable for children is nonsense vocal production, number of production words and vocabulary development. The participants of the study are 2-4 years old three children with hearing impairment and their mothers. Some prerequisite criteria were established for eligibility of children with hearing impairment. These are as follow: a) bilateral severe/profound sensorineural hearing loss, b) congenitally hearing loss, c) free field hearing threshold level is average of 30-40 dB at 500-4000 frequency range via hearing aids or cochlear implants, d) no additional disability, e) not previously received AVT training. The prerequisite criteria that established for mothers are as follow: a) typically hearing, b) have a child with hearing impairment in her family, c) enthusiasm to participate with study and d) live in Ankara. In the study, observation method was used to collect mothers' data. On the other hand, for collecting children data, vocal production analysis through video and The Development Inventory of Turkish Communicative Behaviors I were used. The implementation steps of AVT were conducted at three stages - determining of child performance, setting long-term goals and implementation of AVT training. The AVT training was completed at four stages - introduction, information exchange, implementation and generating home-based program-suggestions for family (Estabrooks, 1998; 2001; 2006). The research design is multiple-probe design across subject. The experimental procedure was implemented at four stages; baseline, AVT training, assessment during AVT sessions, posttreatment assessment and maintanance. After implementation of AVT, all of the mothers' usage of AVT techniques increased in comparison with baseline levels. In the maintanance sessions, conducted three, five and eight weeks later, mothers maintained their AVT techniques and inreasingly went on. All of three participant mothers used nine targeted techniques in the post asessment sessions and they maintained to use these techniques. This result indicates that after implementation of AVT, participant mothers gained and maintained all the targeted techniques. In addition, it was explored that frequency levels of nonsense vocal production on posttreatment assesment all three children decreased in comparison with their baseline levels and increase in word production and vocabulary development. With regard to social validity data, mothers reported that they satisfied with participation of AVT program, and they believed that AVT is very helpful in enhancing their child's listening, speaking, comprehending and expressing, and communication skills