Urban Resılıence: The Tradıtıonal Markets (Çarşı) In The Central Busıness Dıstrıct Of Ankara

Kentler ve kent merkezleri küresel veya yerel ölçekteki ekonomik, sosyal, politik süreçlerdeki değişimler sebebi ile eski işlevlerini kaybedebilmektedir. Son yıllarda, yayılarak büyüyen kentler, araba sahipliliğinin artması ve tüketim kültürüne olan yönelim kentsel sistemleri, dolayısıyla kent merkezlerini değiştirmektedir. Kent merkezlerinin canlılığını sürdürmesi barındırdığı kentsel işlevlerin etkili bir şekilde devamlılığının sağlanması ile ilişkilidir. Devamlılığın sağlanması, mevcut sistemin kendi ana özelliklerini koruyarak değişime dirençli olabilmesi sağlıklı kentler için gereklidir. Dirençliliği yüksek seviyede olan kent merkezleri başarılı ve yenilikçi kentsel politika ve programlarla güncel eğilimleri yakalayabilen, değişimlere uyum sağlayabilen bir yapıda olabilmelidir. Ankara'nın Merkezi İş Alanı özellikle modern ticaret birimlerinin hızlı gelişimi, yanlış politikalar ve yönetim nedeniyle değişim baskısı altındadır. Bu baskı ancak kent merkezinin geleneksel birimlerinin ekonomik dirençlilik seviyesinin artması ile giderilecektir. Bu birimlerden biri olan çarşıların ekonomik olarak varlıklarını sürdürmeleri kent merkezinin, dolayısıyla kentin dirençliliği arttıracaktır. Bu hedefle, bu araştırmanın amacı, Ankara'da seçilen çarşıların özelliklerini ortaya koyarak, dirençliliklerini sağlayabilecek kapasitesini ortaya çıkarabilecek faktörleri belirlemektir. İşletmelerin kümelenmesi, yenilikçilik konusundaki eğilimleri, rekabete yaklaşımları ve sosyal sermayenin özellikleri çarşıların dirençliliğini destekleyen faktörler olarak öne çıkmaktadır. Ancak, bu özelliklerin yerel ve merkezi yönetimlerin geliştirecekleri kentsel politika ve programlar ile de desteklenmesi gerekmektedir. Böylece, çarşılar kentin kaybolan, atıl parçaları değil; kent merkezlerinin ana direkleri olarak ekonomik, sosyal ve kültürel canlılığı sağlayacak özel merkezler olabilecektir. Tezde, Ulus, Kızılay ve Kavaklıdere bölgelerindeki önemli çarşılar bu çerçevede incelenmektedir. Her üç bölgeden iki çarşı belirlenmiştir. Buna göre, Ulus'da Vakıf Çarşısı ile 100. Yıl Çarşısı, Kızılay'da Engürü Çarşısı ile Kocabeyoğlu Çarşısı, Kavaklıdere'de ise Kuğulu Pasajı ve Ertuğ Çarşısı çalışmanın örnek alanları olarak seçilmiştir. Seçilen çarşılarda toplam 300 müşteri ile anket ve 69 esnaf ile derinlemesine görüşme yapılmıştır. Yapılan görüşmeler sonucu çarşıların dirençliliğinin sağlanabilmesi için özellikle kümelenmenin önemli bir fayda yarattığı görülmektedir. Ayrıca, sosyal sermayenin bir parçası olarak müşterilerin beklentilerinin karşılanması çarşıların dirençliliğini sağlayacak en önemli etkenlerden biri olarak ortaya çıkmaktadır. Esnafın da yenilikçi ve rekabeti bir fırsat olarak görebilen esnek bir yapıda olması çarşıların dirençliliklerini arttıracaktır. Tüm bunları sağlamak hususundaki düzenlemeler kentin dirençliliğini sağlamak hususunda yerel ve merkezi hükümet politikalarının bir parçası olarak kentsel politika programlarında yer almalıdır. Böylece, kent merkezlerinin tüm etkenlere karşı dirençliliği sağlanmış olacaktır. Sağlıklı bir kent için, ekonomik olarak etkili ve canlı bir kent merkezi planlaması gerekmektedir.The economic vitality and viability of city centers is related to perseverance and performance level of their major economic, social and political functions of a city. In recent years, sprawling cities, overall increase in car ownership, and emphasis on consumption culture have changed urban systems, thus transformed city centers. In particular, the economic resilience of city centers is related to the centers' anticipatory or reactive capacity as a system. City centers with high economic resilience levels should be adaptive to changes. The Central Business District of Ankara is under the pressure of the fast-paced change in urban systems. This pressure can be waived by increasing the economic resilience of the traditional units of city centers. The purpose of this study is to identify the factors that will help specifying the capacity the traditional markets pose to support the resilience of one of these units, the traditional markets (çarşı). The clustering of specific retail units, trends to provide a base for innovation and competition, and special characteristics of social capital are regarded as some of these factors. However, these factors should be effective along with special urban policies and programs, which will lead the traditional markets to become the major pillars of economic, social and cultural vitality of city centers rather than its lost, deprived units. The case study of this thesis covers selected traditional markets in three major areas of the CBD: Ulus, Kizilay, and Kavaklidere. From each area, two markets are selected. The selected markets are Vakif and 100. Yil Carsisi in Ulus, Enguru and Kocabeyoğlu Carsisi in Kizilay, Kuğulu Pasaji and Ertug Carsisi in Kavaklıdere. Overall, 300 customers and 69 tradesmen have been interviewed. The results show that clustering is an important feature of these traditional markets for economic resilience. In addition, as primary actors of the social capital, the expectations of the customers have to be fullfilled. The tradesmen should have a flexible, innovative, competitive business approach for the advancement of their businesses. The thesis concludes that these traditional markets are vital parts of city centers and can be used as tools for reversing the adverse effects of modernization on CBDs. This can be supported by diversification of socio-economic and spatial policies that will enhance urban plans and programs for revitalization and increase in economic resilience of city centers. For a healthy, viable and vital city, centers and all of its parts should be economically resilient