DİYARBAKIR'IN EĞİL İLÇESİ VE KÖYLERİNDE İLKÖĞRETİM KADEMESİNDE GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLERİN BENLİK SAYGILARI, ÇATIŞMA STİLLERİ VE EMPATİ DÜZEYLERİNE BARIŞ EĞİTİMİ PROGRAMININ ETKİSİNİN İNCELENMESİ

Bu araştırmanın amacı, Diyarbakır'ın Eğil İlçesi ve köylerinde bulunan Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlere uygulanan Barış Eğitimi programının, öğretmenlerin benlik saygılarına, çatışma stillerine ve empati düzeylerine etkisini incelemektir. Araştırmanın örneklemini Diyarbakır İli'nin Eğil İlçesi ve köylerinde bulunan Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ilköğretim okullarında 2008 2009 öğretim yılında görev yapan öğretmenlerden yansız random yöntemi ile 30 kişi deney grubu ve 30 kişi kontrol grubu olmak üzere 60 kişi oluşturmuştur. Araştırmada, benlik saygısı düzeyini belirlemek için; benlik saygısı, kendilik kavramının sürekliliği, insanlara güvenme, eleştiriye duyarlılık, depresif duygulanım, hayalperestlik, psikosomatik bilgiler, kişiler arası ilişkilerde tehdit hissetme, tartışmalara katılabilme derecesi, ana baba ilgisi, baba ile ilişki, psişik izolasyon boyutlarından oluşan Rosenberg Benlik Saygısı ölçeği kullanılmıştır. Çatışma stillerini saptamak için Thomas ve Kilman tarafından geliştirilen; pazarlıkçı olma, problem çözme, kavgacı tutum alt boyutlarından oluşan Çatışmaya Tepki Ölçeği uygulanmıştır. Ayrıca öğretmenlerin, empati düzeyini belirlemek için Dökmen tarafından geliştirlen; Empati Eğilim Ölçeği kullanılmıştır. Öğretmenlerin demografik özeliklerini belirlemek amacıyla araştırmacı tarafından kişisel bilgi formu hazırlanmıştır. Araştırmanın bağımsız değişkeni, barış eğitimi programıdır. Araştırmanın bağımlı değişkenleri ise benlik saygısı, çatışma stilleri ve empatik eğilim düzeyleridir. Deney grubuna ön test, 12 haftalık barış eğitimi ve son test, kontrol grubuna ön test ve son test uygulanmıştır. Bu yönü ile çalışma deneysel modeldedir. Araştırma sonucunda elde edilen veriler bilgisayar ortamına aktarılmış ve SPSS 13.00 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın amaçları doğrultusunda, deney ve kontrol gruplarından elde edilen sonuçlardaki farkın anlamlı olup olmadığını belirlemek amacıyla ikili karşılaştırmalar yapmak için t testi kullanılmıştır. Araştırmada anlamlılık düzeyi olarak 0.05 alınmıştır. Araştırmanın sonucunda deney ve kontrol grupları arasında Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeğinin alt boyutları olan; benlik saygısı (0,043), kendilik kavramının sürekliliği (0,043), insanlara güvenme (0,032), eleştiriye duyarlılık (0,023), depresif duygulanım(0,050), kişiler arası ilişkilerde tehdit hissetme (0,010) ve tartışmalara katılabilme derecesi (0,025)nde anlamlı farklar görülmüştür. Çatışmaya Tepki Ölçeğinin alt boyutlarından problem çözme (0, 023) becerisinde anlamlı artış görülürken kavgacı tutum (0,043) ve pazarlıkçı olma (0,043) boyutlarında ise anlamlı azalma olduğu belirlenmiştir. Empati Eğilim Ölçeği tarafından ölçülen; empati düzeyi (0,005)nin ise anlamlı şekilde arttığı görülmüştür(p≤0,05). Kontrol grubu verileri incelendiğinde öntest ve sontest puanlarının ortalamaları arasında anlamlı bir fark oluşmamıştır