The evaluation of different factors on stres configurations at endodontically treated teeth using finite element analysis

Endodontik tedavi sonrası dişler vital dişlerden daha kırılgan hale gelmektedir. Endodontik tedavi sonrası üst küçük azı dişlerinde kırıkların sıklıkla görüldüğü bildirilmiştir. Bu tez çalışmasının amacı; endodontik olarak tedavi görmüş üst 2. küçük azı dişlerinin farklı kompozit restorasyon yapım tekniklerinin, kompozit restorasyon altına farklı kaide materyallerinin kullanılmasının ve farklı yöndeki okluzal kuvvetlerin kalan diş dokularında oluşan stres üzerine etkilerini 3 boyutlu sonlu elemanlar stres analiz yöntemi ile incelemektir. Çalışmamızda, öncelikle üst 2. küçük azı dişin modeli bilgisayarda özel bir yazılım (Rhinoceros 4.0, USA) kullanılarak elde edildi. Daha sonra elde edilen model üzerinde MOD kavite, endodontik giriş kavitesi ve takiben kök kanal dolgusu modellendi. Ana model üzerinde on beş farklı restorasyon modeli hazırlandı. Kaide materyali olarak rezin modifiye cam iyonomer siman ve akışkan kompozit rezin kullanıldı. Restorasyon olarak ise iki tüberkülün kaplanması, palatinal tüberkülün kaplanması, standart MOD restorasyon, okluzal bölgede fiber ağ kullanımı ve fiber ağ ile birlikte palatinal tüberkülün kaplanmasını temsil eden modeller hazırlandı. Daha sonra, hazırlanan modellere oblik veya vertikal yönden iki farklı okluzal kuvvet uygulanarak diş dokularında oluşan stres 3 boyutlu sonlu elemanlar stres analiz yöntemi ile değerlendirildi. Çalışmanın sonucunda, tüm modellerde oblik kuvvetlerin vertikal kuvvetlerden daha fazla stres oluşumuna neden olduğu gözlendi. Tüm modellerde en yüksek stres değerleri akışkan kompozit rezinin kaide olarak kullanıldığı modellerde, en düşük stres değerleri ise kaide materyalinin kullanılmadığı modellerde elde edildi. Endodontik tedavi görmüş üst 2. küçük azı dişlerin restorasyonunda fiber ağ ve tüberkül kaplama gibi ek uygulamaların stres oluşumunu azaltmada etkisinin olmadığı görüldü.Following the endodontic treatment, teeth become more brittle than the vital teeth. It was noted that there occur fractures in maxillar premolar teeth after endodontic treatment.The aim of this thesis study is to analyse the stress formed by oblique and vertical forces in tooth tissues after composite restoration of endodontically treated maxillar second premolar. Also, the effects of the different restorative approaches and different base materials on stress were analysed using three dimensional finite element stress analysis. In the present study, maxillar second premolar tooth model was obtained by a special software (Rhinoceros 4.0, USA). On the model; MOD cavity, endodontic access cavity and root canal obturation were modelled. On this main model, fifteen different restoration models were prepared. For base material; resin modified glass ionomer cement and flowable composite resin were used. For restoration, the models representing two cusp cappings, palatinal cusp capping, standard MOD restoration, use of fiber woven in occlusal part and palatinal cusp capping with fiber woven were prepared. Then, stress in tissues was analysed using the method. Consequently, it became clear that in all models, application of oblique forces causes more stress than vertical forces and the highest values form in models where flowable composite resin was used as base material while the lowest values were observed in those in which no base material was used. It was found additional applications like cusp capping have no effect on reducing the stress formation in the the restoration of endodontically treated maxillar second premolar