Çocuk yoğun bakım ünitesinde trakeostomi açılmış çocukların özellikleri ve çocuklara bakım veren kişilerin yaşam kalitesi ile genel psikolojik iyilik halinin değerlendirilmesi

Amaç: Çalışma Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Yoğun Bakım Ünitesinde yatan ve trakeostomi açılan hastaların ailelerinin veya bakım veren kişilerin yaşam kalitesinde oluşan değişiklikleri, bu değişikliklerin bakım veren kişilerin genel psikolojik durumuna ve yaşam kalitesine etkisini incelemenin yanısıra, trakeostomi açılan hastaların özelliklerini, trakeostomi açılma nedenlerini değerlendirilmeye yönelik bir çalışma idi. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya toplam 34 hasta ve bu hastalara bakım veren hasta yakınları dahil edildi. Hastalara ait bilgiler epikriz ve dosyalar taranarak elde edildi. Bakım veren kişilerin özellikleri ise anket soruları ile elde edildi. Yaşam kalitesi Genel Psikolojik İyilik Durum Göstergesi (Psychological General Well Being Index-PGWBI) testi ile değerlendirildi. Bulgular: Çalışmaya dahil edilen hastaların %50'si erkek, %50'si kız olup hastaların ortalama yaşı 5,6 yaştı. Trakeostomi açılmasından itibaren geçen süre ortalama 13,9 ay idi. Yirmi beş hastada (%73,5) trakeostomi açılmasına neden olacak kronik hastalık vardı. Ancak 9 hastada (%26,5) bilinen bir kronik hastalık olmayıp akut nedenlerden dolayı Çocuk Yoğun Bakım Ünitesine yatmış ve trakeostomi açılmıştı. Bakım veren kişilerin yaşam kalitesi değerlendirildiğinde, hesaplanan ortalama puan 50,17 iken, ortanca değeri 51,5 idi. Test sonucuna göre 25 kişi düşük (%73,5), 4 kişi orta (%11,8), 5 kişi (%14,4) yüksek düzeyde psikolojik etkilenmişti. Hastaların yaşı, kronik hastalık varlığı, bakım veren kişinin yaşı, bakım veren kişilerin eğitim durumu ve trakeostomi açılmasından itibaren geçen süre ile yaşam kalitesi karşılaştırıldığında anlamlı fark bulunamadı. Sonuç: Çalışmada sadece hastaya bakım veren kişilerin yaşam kalitesi ve psikolojik iyilik hali değil; hastaların yatış süresi, trakeostomi açılma süresi, trakeostomi açılma endikasyonları ve kronik veya akut hastalığa bağlı trakeostomi açılma nedenleri de araştırıldı. Yatış süresinden, bakım veren kişinin yaşından, eğitim durumundan ve hastanın yaşından bağımsız olarak bakım veren kişilerin yaşam kalitesi etkilenmişti. Bu etkilenme kişilerin büyük kısmında düşük derecede saptanmıştı